Internet już wiele lat temu otworzył przed przedsiębiorcami nowe możliwości i dał narzędzia, dzięki którym mogą dotrzeć do znacznie szerszej grupy potencjalnych klientów. Jednak to w zeszłym roku, z powodu pandemii COVID-19, e-biznesy przeżyły prawdziwy rozkwit i ogromnie zyskały na znaczeniu. Świetnym przykładem potwierdzającym tę tezę jest dynamiczny rozwój branży e-commerce. Skoro internet stał się nieodłącznym składnikiem naszego życia, nic dziwnego, że wielu przedsiębiorców decyduje się na założenie e-biznesu, zamiast tradycyjnej działalności.
Nie w każdej branży możliwe jest oczywiście funkcjonowanie w biznesie typowo internetowym, jednak w przypadku tych form działalności, które to umożliwiają można mówić o wielu korzyściach wynikających z takiej formy pracy. Jakich? O tym w dalszej części tekstu. Czy jednak biznes elektroniczny to same korzyści? Jakie zagrożenia niesie prowadzenie tego rodzaju działalności? Poniżej przedstawione zostaną wady i zalety e-biznesu, odpowiednio po pięć argumentów za i przeciw. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia czym jest działalność gospodarcza online:
E-biznes – co to jest?
Wyrażenie “e-biznes jako forma prowadzenia działalności” zostało po raz pierwszy użyte przez firmę IBM w 1995 roku. To to rodzaj biznesu, który działa dzięki wykorzystaniu możliwości teleinformatycznych, czyli w szczególności Internetu. Jakiego rodzaju biznes można prowadzić przez internet? Mowa tu nie tylko o e-commerce. Do wyboru jest także szereg innych propozycji dla osób, które chciałyby prowadzić działalność sprzed komputera. Mowa tu o biurze tłumaczeń online, prowadzeniu kampanii reklamowych, internetowej szkole języków języków obcych, prowadzeniu szkoleń online, internetowym biurze projektowym i wielu innych. Jakie więc są zalety biznesu online? Pierwsza z nich to:
Zalety e-biznesu: niskie koszty rozpoczęcia działalności
Zdecydowana większość biznesów online wykazuje się dość niską barierą wejścia, czyli niezbyt wygórowanymi wymaganiami finansowymi, z jakimi przyjdzie się zmierzyć każdemu przedsiębiorcy, aby otworzyć wreszcie wymarzony biznes. W tradycyjnym modelu rozpoczynanie własnej działalności wiązało się najczęściej z wynajmowaniem biura lub jakiejś hali i zatrudnianiem (od samego początku) minimum kilku pracowników. Poza generowanymi kosztami, to wszystko oznacza także ogromne nakłady czasu, potrzebnego know-how dotykającego wielu, wielu obszarów oraz koniecznością dopilnowania szeregu spraw formalno-prawnych.
Natomiast przygodę z e-biznesem można zacząć pracując samotnie z domu, po godzinach normalnej pracy na etacie. Nigdzie poza siecią nie jest tak łatwo brak budżetu nadrobić własną pomysłowością i odrobiną smykałki do technologii. Większość modeli biznesowych dotycząca działalności online możliwa jest do wdrożenia praktycznie bez żadnych znaczących inwestycji.
Podsumowując tę korzyść – nie potrzebujemy wynajmować prestiżowego biura w wieżowcu w biznesowej dzielnicy dużego miasta i na początku działalności nie potrzebujemy zatrudniać stałych pracowników. Główne koszty generuje jedynie stworzenie strony internetowej i reklama online.
Zalety e-biznesu: swoboda i niezależność
W przypadku e-biznesu pracujemy kiedy chcemy, o której chcemy i ile chcemy. Nie musimy więc mu poświęcać normalnych, biurowych ośmiu godzin dziennie – możemy zacząć działać dorywczo, wieczorami lub w weekendy, by w ten sposób zbudować bazę pierwszych klientów. Często jednak zajmuje on więcej czasu niż typowa praca na etacie, jednak to nasz własny biznes, więc z reguły przykładamy do niego znacznie więcej zaangażowania. Wynika z tego, że e-biznes umożliwia wejście na drogę przedsiębiorczości bez ryzykowania ogromnej rewolucji w naszym życiu, która najczęściej jest nieunikniona w tradycyjnej formie działalności, a której skutki są najczęściej bardzo trudne do przewidzenia.
Zalety e-biznesu: elastyczność
W przeciwieństwie do tradycyjnych przedsiębiorstw stacjonarnych, e-biznes posiada dużą zdolność dostosowywania się do sytuacji panującej na rynku. Prowadząc działalność online znacznie łatwiej zmienić jej profil, zmodyfikować strategię marketingową czy nawet się przekwalifikować. Tak poważne zmiany w działalności stacjonarnej niestety wiążą się z dużym nakładem finansowym. Również w przypadku gdy firma internetowa upadnie nie jest to zazwyczaj tak duża strata, jak w przypadku gdy z dnia na dzień tracimy zainwestowane w biznes realny pieniądze.
Ponadto, elastyczność e-biznesu umożliwia nam bardzo często wyszukiwanie wciąż nowych form współpracy z innymi podmiotami działającymi w sieci, oraz pozwala nam pracować wszędzie gdzie w danym momencie jesteśmy.
Zalety e-biznesu: nieograniczone możliwości pozyskania klientów
Prowadzenie działalności w postaci e-biznesu daje nam dostęp do globalnych rynków. Nie musimy ograniczać się do lokalnych działań, ale możemy łatwo sięgać po klientów krajowych, a także zagranicznych. W tym samym czasie tysiące osób może przeglądać naszą ofertę, na stronie internetowej. Ponadto, mają możliwość to robić bez żadnego pośpiechu czy nerwów – e-biznes jest dostępny całą dobę, 7 dni w tygodniu, a transakcje często można zawierać w trybie natychmiastowym.
Nieograniczone czasowo i geograficznie możliwości zawierania transakcji przez internet przekładają się na potencjał biznesu, co jest niezwykle istotne w przypadku niszowych biznesów i startupowych rozwiązań. Firmy, które nie miałyby szans funkcjonować tylko i wyłącznie jako przedsiębiorstwo lokalne, dzięki internetowi mogą odnieść spektakularny sukces.
Zalety e-biznesu: skuteczne działania marketingowe
Internet na dobre stał się nieodłącznym elementem naszego życia. Zamawiamy jedzenie online, kupujemy bilety komunikacyjne i na wydarzenia, ubrania, sprzęt RTV, nawet kupując auto czy dom zaczynamy od przeglądania ofert w sieci. Dla przedsiębiorców internet jest więc zatem coraz istotniejszym narzędziem promocji własnej firmy. Prowadząc e-biznes często możemy w sprawny sposób możemy zaimplementować reklamę w Google czy na Facebooku, tak aby kupujący klikając w nią trafił prosto na naszą stronę przedstawiającą naszą ofertę.
Ponadto reklama może być skierowana do dokładnie dopasowanego klienta, co daje zdecydowaną przewagę w porównaniu do tradycyjnych form promocji. Działalność w sferze internetowej ułatwia także współpracę z innymi podmiotami działającymi w sieci, jak choćby blogerami, vlogerami czy influencerami, którzy w ramach barteru mogą zaprezentować lub promować nasz produkt lub usługę.
Czas przejść do drugiej strony medalu. Jakie są wady biznesu online? Zacznijmy od:
Wady e-biznesu: brak fizycznego kontaktu
Wielu z nas decydując się na dany produkt lub usługę, preferuje najpierw rzeczywistą rozmowę na jego temat z oferującym go przedsiębiorcą. Lubimy, gdy ktoś przekonuje nas do zakupu danej rzeczy, bezpośrednio odpowiadając na nasze pytania i rozwiewając nasze wątpliwości. Ponadto, działalność dostępna 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu to z jednej strony ogromny plus, lecz może się zdarzyć, że nie będziemy w stanie szybko odpowiedzieć klientowi lub kontrahentowi na jego zapytanie/problem, a to może doprowadzić do rezygnacji z nawiązania współpracy.
Wady e-biznesu: problemu z produktywnością/efektywnością
Jeśli do tej pory pracowaliśmy na etacie 8 godzin dziennie, mając nad sobą szefa, któremu na bieżąco składaliśmy raporty dotyczące postępu swoich prac, to przejście na własną działalność, niezależnie czy internetową czy tradycyjną, bywa prawdziwym szokiem. Nie wszyscy potrafią sami zmusić się do pracy, zwłaszcza w domu. Często obserwowanym wśród początkujących przedsiębiorców problemem jest porzucenie (pozornie znienawidzonej) dyscypliny, jaką narzucali sobie w trakcie wcześniejszych zajęć.
Wady e-biznesu: powolna budowa zaufania
Potencjalni klienci i kontrahenci szukają w Internecie informacji o firmie, w tym głównie opinii jej klientów. O ile poprzez odpowiednie działania e-marketingowe możemy wypromować swoją stronę i odpowiednio ją zareklamować, o tyle trudniej będzie nam zachęcić pierwszych klientów do zdecydowania się właśnie na nasze usługi/produkt lub na współpracę z nami.
Prowadząc działalność w sieci, nie spotykamy się z naszym klientem lub kontrahentem, musimy więc wzmożyć pracę, aby zadbać o pozytywne recenzje, prosząc klientów o pozostawienie komentarza, a także wyjaśniać te niepochlebne lub oszczercze, które mogą pochodzić także od nieuczciwej konkurencji.
Wady e-biznesu: dynamicznie rosnąca, wymagająca konkurencja
Prowadząc własny biznes, niezależnie czy tradycyjny czy internetowy, konkurencja zawsze spędza nam sen z powiek. W Internecie jest jednakowoż zdecydowanie większa niż działając lokalnie. Duża konkurencja zmusza nas do walki o pozycję, co skutkować może obniżeniem naszej marży. Musimy opracować sposób dotarcia do klienta lub kontrahenta i przekonania go, że to nasz produkt jest zdecydowanie lepszy niż podobny u konkurencji.
Powinniśmy dobrze przeanalizować nasz biznes, aby wiedzieć jakie warunki możemy zaproponować, aby nie stracić i utrzymać się przynajmniej na tym samym poziomie. Konieczne jest więc zbudowanie strategii określającej jak ma przebiegać proces zachęcenia potencjalnych kontrahentów do wyboru akurat naszej firmy. Ponadto, w internecie można znaleźć prawie wszystko, dlatego aby biznes dobrze prosperował, należy znaleźć niszę.
Wady e-biznesu: mnogość możliwości wywołująca paraliż decyzyjny
Gdy pracujemy na etacie, często uważamy, że będąc pozbawieni szefa będziemy mogli wspinać się na wyżyny własnej kreatywności, rozwiązywanie problemów okaże się proste jak bułka z masłem, a podejmowanie strategicznych decyzji stanie się ekscytującą rozrywką. Niestety, w praktyce najczęściej mnogość możliwości bywa zbyt stresująca dla początkujących przedsiębiorców, i w konsekwencji doprowadza ich do paraliżu decyzyjnego. Skoro mogą oni niemal wszystko, to najczęściej nie potrafią się na nic zdecydować, ponieważ boją się, jaki taka kluczowa decyzja będzie miała wpływ na ich biznes. Ten problem natury psychologicznej także dotyczy zarówno działalności internetowej, jak i tradycyjnej.
Podsumowanie
Jak doskonale widzimy, prowadzenie biznesu online ma wiele niekwestionowanych zalet, lecz także i wady, które mogą powodować pewne zagrożenia. Jeśli jednak jesteśmy w stanie podejść do tego zagadnienia racjonalnie, mamy naprawdę unikalny pomysł i jesteśmy niezwykle zdeterminowani, aby go zrealizować, e-biznes może stanowić świetną okazję na osiągnięcie spektakularnego sukcesu. Z całą pewnością, szanse na jego osiągnięcie drogą internetową są aktualnie zdecydowanie większe niż w przypadku tradycyjnej formy prowadzenia działalności.