W pierwszym kwartale 2024 roku co czwarty samochód kupowany przez firmy był finansowany w ramach umowy wynajmu długoterminowego. Względem ubiegłego roku to wzrost o prawie 10 proc., a dynamika wzrostu wynajmu długoterminowego w Polsce w pierwszym kwartale wyniosła 8,3 proc. r/r. To jedynie podkreśla, coraz silniejszą pozycję wynajmu i realną alternatywę dla dotychczas dominującego na rynku leasingu.
Czy wynajem długoterminowy wzmacnia pozycję na rynku?
W pierwszym kwartale 2024 roku branża wynajmu długoterminowego sfinansowała zakup 22,8 tys. nowych samochodów osobowych, a jej udział sprzedaży do firmy wyniósł 24,3 proc. Wśród samochodów finansowanych w ramach umów abonamentowych dominują auta benzynowe, ale to w przypadku aut ekologicznych – hybryd i samochodów z napędem elektrycznym zauważalna jest największa dynamika wzrostu, która wynosi 3,8 proc. r/r/.
– W maju bieżącego roku wśród naszych klientów zauważyliśmy wzrost zainteresowania wynajmem długoterminowym. Co ciekawe, w zestawieniu z analogicznym okresem w ubiegłym roku dynamika wzrostu wyniosła 100 proc. Pomimo tak dużego skoku, wynajem długoterminowy w maju był trzecią najczęściej wybieraną formą finansowania, na którą zdecydowało się 12 proc. naszych klientów. Wyprzedził ją kredyt – 14 proc. i leasing operacyjny, który wybrało 74 proc. klientów naszej firmy – mówi Przemysław Kiciński, Dyrektor Działu Wynajmu Długoterminowego i Leasingu w Superauto.pl.
Wynajem długoterminowy – na czym polega?
Wynajem długoterminowy samochodu polega na jego użytkowaniu, zgodnie z zawartą umową. Z definicji jest to forma dzierżawy samochodu, za którą wynajmujący płaci abonament stały zgodnie z warunkami umowy. Umowa wynajmu długoterminowego zawierana jest na minimum 24 miesiące z możliwością skrócenia tego czasu za porozumieniem z firmą dzierżawiącą pojazd. Wynajem długoterminowy samochodu jest coraz popularniejszą w Polsce formą finansowania zakupu samochodu firmowego. Choć w Polsce historia wynajmu sięga dopiero lat 90 i jest stosunkowo młodą formą pozyskania auta, w wielu krajach europejskich za jej pośrednictwem finansowane jest nawet 80 proc. wszystkich samochodów firmowych.
– Pod względem podatkowym, jeśli chodzi o ratę, to wynajem nie różni się od leasingu operacyjnego. Na koniec zawartej umowy, samochód jest zwracany firmie udzielającej finansowania, choć istnieje możliwość pierwokupu. Warto pamiętać, że w odróżnieniu od klasycznego leasingu wartość wykupu samochodu będzie zbliżona do wartości rynkowej pojazdu. Wynika to z charakteru samej usługi wynajmu oraz tego, co obejmuje rata abonamentowa za samochód – komentuje Przemysław Kiciński, Dyrektor Działu Wynajmu Długoterminowego i Leasingu w Superauto.pl
Wynajem długoterminowy – dlaczego warto?
Wynajem długoterminowy samochodu to przede wszystkim kompleksowa usługa, dzięki której w prosty sposób możemy pozyskać samochodów do prowadzonej działalności i co najważniejsze, nie generuje ona praktycznie żadnych dodatkowych kosztów. W odróżnieniu od innych form finansowania (np. leasingu), przy wynajmie długoterminowym w cenie miesięcznej raty zawarta jest opłata serwisowa i ubezpieczenie. W przypadku awarii samochodu użytkujący pojazd nie ponosi dodatkowych kosztów związanych z naprawą samochodu. Ponadto zakontraktowana rata miesięcznego abonamentu za samochodów jest stała przez cały czas trwania umowy wynajmu. Nawet w przypadku zmieniającej się sytuacji gospodarczej, nie ulega ona zmianie. Dzięki temu o wiele łatwiej jest zaplanować miesięczne wydatki związane utrzymaniem samochodów służbowych.
Wynajem długoterminowy jako jedyna forma finansowania samochodu oferuje przedsiębiorcom możliwość bezkosztowej obsługi floty poza organizacją. To właściciel pojazdu (zazwyczaj strona udzielająca finansowania) odpowiada za dokonanie przeglądu rejestracyjnego czy terminowe opłacenie składki OC. To również po stronie firmy udzielającej finansowania spoczywa obowiązek zarządzania harmonogramem obowiązkowych serwisów gwarancyjnych. Wszystkie koszty związane z obsługą floty, pracami administracyjnymi są ujęte w cenie abonamentu, dzięki czemu wybierając najem długoterminowy samochodu – jako klienci – zyskujemy pełną obsługę floty bez konieczności inwestycji w systemy umożliwiające sprawną obsługę procesów w tym zakresie.
W przypadku zakupu samochodu za gotówkę, leasingu czy kredytu do obowiązków przedsiębiorcy należy: rejestracja samochodu w wydziale komunikacji, terminowe wykonywanie serwisów gwarancyjnych i przeglądów rejestracyjnych, ubezpieczenie pojazdu zgodnie z warunkami udzielenia finansowania (dotyczy obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego, Assistance, Autocasco oraz w niektórych przypadkach GAP), likwidacja szkód, naprawa awarii oraz zakup i wymiana opon. Za wszystkie te czynności finansowo odpowiada przedsiębiorca. Wybierając wynajem długoterminowy, za całą obsługę samochodu odpowiada firma udzielająca finansowania. Przedsiębiorca nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów (uwaga, w przypadku kolizji czy wypadku, do której dojdzie z winy kierującego pojazdem w abonamencie, firma udzielająca finansowania może dokonać przerzucenia kosztów zgodnie z OWU).
Wynajem długoterminowy bez wpłaty własnej
Dla nowych firm, które potrzebują niezawodnych środków transportu, możliwość zakupu auta bez dużego wkładu finansowego, zwłaszcza na samym początku otwarcia działalności, jest kluczowa. Oczywiście w przypadku wynajmu długoterminowego istnieje możliwość wpłaty własnej na poziomie np. 10 proc., co później przekłada się na proporcjonalne obniżenie raty abonamentu. Jednak w tym przypadku, wpłata własna nie warunkuje możliwości udzielenia finansowania. Z tego względu, wynajem długoterminowy jest bardzo chętnie wybieraną formą finansowania samochodu przez młode firmy, które nie posiadają wystarczającego stażu, aby móc skorzystać z leasingu bez wpłaty własnej, bądź ich środki bieżące nie pozwalają na tak wysoką, jednorazową inwestycję.
W przypadku leasingu samochodu, w zależności od ustalenia najkorzystniejszych warunków spłaty, klient może wpłacić do 45 proc. wartości pojazdu w ramach opłaty wstępnej lub zdecydować o 1 proc. wkładzie własnym. Finalnie przekłada się to na wysokość raty i wartość wykupu samochodu po zakończeniu umowy.
Wynajem długoterminowy – rata abonamentowa
Rata abonamentowa w wynajmie długoterminowym różni się od raty spłaty leasingu czy kredytu. To ważne, aby wiedzieć, co wchodzi w zakres raty przed podjęciem decyzji o finansowaniu. W przypadku leasingu i kredytu, rata miesięczna pokrywa spłatę wartości pojazdu proporcjonalnie do ustalonego na początku wkładu własnego, wartości wykupu i czasu trwania umowy.
W przypadku wynajmu długoterminowego, rata abonamentu obejmuje spłatę utraty wartości pojazdu przez czas trwania umowy powiększoną o opłaty związane z serwisem, ubezpieczeniem itd.
Przykład
Klient planuje zakup samochodu o wartości 150 000 zł. Może skorzystać z różnych form finansowania.
W przypadku leasingu decyduje się na wpłatę własną w wysokości 20 proc. Klient zawiera umowę na czas 36 miesięcy. Po tym czasie dokona wykupu samochodu w wysokości 20 proc. wartości pojazdu.
Wpłata własna 20 proc.: 30 000 zł
Wykup samochodu 20 proc.: 24 000 zł
Pozostała do spłaty kwota: 150 000 zł – (30 000 zł+24000 zł) = 96 000 zł
Czas trwania umowy: 36 miesięcy
Rata miesięczna* (pozostała kwota do spłaty/czas trwania umowy): 2666 zł
W przypadku wynajmu długoterminowego składową raty wygląda inaczej. Rata abonamentowa obejmuje utratę wartości pojazdu w czasie użytkowania. Załóżmy, że klient decyduje się na wynajem bez wpłaty własnej i czas trwania umowy wynoszący 36 miesięcy. Samochód w ciągu pierwszych 3 lat użytkowania traci na wartości około 30 proc. Utrata wartości pojazdu w czasie 36 miesięcy wynosi 45000 zł. I to właśnie tę kwotę klient będzie spłacał w ramach umowy wynajmu. Do miesięcznej raty zostanie doliczona opłata związana z ubezpieczeniem serwisem itd.
Wpłata własna 0 proc.
Wykup samochodu – nie dotyczy
Czas trwania umowy: 36 miesięcy
Utrata wartości pojazdu w czasie 30 proc.: 45 000 zł
Rata miesięczna* (utrata wartości pojazdu/czas trwania umowy): 1250 zł
Trzecim typem finansowania, jaki klienci wybierają, jest umowa kredytowa. Posłużymy się klasycznym przykładem kredytu celowego. Gdybyśmy chcieli uzyskać zbliżone kwoty do powyższych, w przypadku kredytu umowa musiałaby być zawarta na okres 10 lat, aby rata kredytu nie przekraczała 1250 zł, lub przy założeniu, że czas zobowiązania wyniesie 36 miesięcy, musielibyśmy dokonać wpłaty własnej na poziomie 50 proc..
Wpłata własna 50 proc.: 75000 zł
Czas trwania umowy kredytowej: 36 miesięcy
Rata miesięczna*= Pozostała kwota do spłaty/ czas trwania umowy: 2083 zł
*powyższa kalkulacja jest wyłącznie symulacją ogólną miesięcznego zobowiązania, nie obejmuje dodatkowych opłat, prowizji i oprocentowania, składek serwisowych i ubezpieczeniowych, i innych dodatkowych kosztów wynikających z charakteru zawartej umowy leasingu lub wynajmu
Raty w finansowaniu – podsumowanie
Na cenę miesięcznego abonamentu samochodu, poza opłatami za serwis czy ubezpieczeniem, wliczona jest tzw. utrata wartości samochodu. W leasingu w ramach miesięcznej raty spłacamy wartość samochodów, a wynajmie – utratę jego wartości przez cały okres użytkowania. Dlatego przy podejmowaniu decyzji o zakupie auta z finansowaniem należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy planujemy wykupić samochód po zakończeniu umowy. Będzie miało to bezpośredni wpływ na wybór najlepszego finansowania, ale także warunków spłaty. Na wysokość miesięcznej raty abonamentowej będzie miał wpływ również deklarowany przez użytkownika przebieg roczny. Im wyższy maksymalny limit kilometrów, tym wyższa opłata miesięczna. Wynika to bezpośrednio z eksploatacji pojazdu. W miesięcznej racie ujęte są zazwyczaj opony sezonowe oraz ich magazynowanie. Rata wynajmu obejmuje wyłącznie spłatę utraty wartości pojazdu w czasie jego użytkowania, dlatego jest tak chętnie wybieraną formą finansowania drogich luksusowych samochodów z segmentu Premium, które w pierwszych latach tracą najmniej na wartości.
Wynajem długoterminowy – dodatkowe koszty
Przy zawieraniu umowy wynajmu długoterminowego, warto zapoznać się z Ogólnymi Warunkami Umowy (OWU), w których ujęte zostały m.in. zasady użytkowania samochodu, prawa i obowiązki osób wynajmujących samochód, wszystkie procedury związane z obsługą awarii pojazdu, wykonaniem obowiązkowych przeglądów czy finalne procedury zwrotu auta. W OWU znajdziemy także informacje dotyczące ewentualnych dodatkowych opłat, które wynikają przeważnie z dwóch powodów – przekroczenia maksymalnego limitu kilometrów i niezgłoszenie tego faktu dzierżawcy oraz uszkodzenie lub nadmierne (ponadnormatywne) zużycie samochodu.
Wynajem długoterminowy a własność pojazdu
Decydując się na wynajem długoterminowy trzeba być świadomym prawa własności do pojazdu. Podobnie jak w przypadku innych form finansowania (leasingu lub kredytu), przez cały czas trwania umowy wynajmu właścicielem pojazdu jest firma udzielającą finansowania. Z tym że, po zakończeniu umowy wynajmu nie ma obowiązku wykupu samochodu. Pojazd zwracamy firmie dzierżawiącej. Dla wielu przedsiębiorców brak obowiązku wykupu jest dużym atutem, bo w porównaniu do innych form finansowania pozwala na większe oszczędności i większą elastyczność w zarządzaniu firmowym budżetem. W końcu posiadanie pojazdu na własność to dla wielu firm dodatkowe obciążenie inwestycyjne. Nie tylko związane z jego wykupem, ale także z utrzymaniem samochodu jako pełnoprawny właściciel.
Wynajem długoterminowy a korzyści podatkowe
Zgodnie z art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów, inaczej kosztami podatkowymi, są wydatki poniesione przez danego podatnika w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Warto pamiętać, że wynajem długoterminowy jako leasing operacyjny w ustawie o VAT traktowany jest jako świadczenie usług (w przypadku leasingu finansowego mówimy o dostawie towarów). W związku z tym, w przypadku raty czynszowej za samochód odliczenie następują co miesiąc wraz z otrzymaniem faktury. Różnica w ujęciu podatkowym będzie widoczna także w przypadku amortyzacji pojazdu po zakończeniu umowy i jego ewentualnym nabyciu.
Wynajem długoterminowy a koszt uzyskania przychodu
Warto dodać, że po zmianach, jakie zaszły w 2019 roku, nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji w postaci kilometrówki, chyba że pojazd użytkowany w formie najmu jest wykorzystywany wyłącznie w celach służbowych. Wtedy, aby móc skorzystać ze 100 proc. odliczenia VAT jest to konieczne. Ponadto, aby móc rozliczyć 100 proc. VAT przedsiębiorca powinien również zgłosić do urzędu skarbowego wynajęty pojazd oraz posiadać regulamin jego użytkowania. Ponadto w przypadku dodatkowych kosztów związanych z eksploatacją samochodu m.in. opłaty za autostrady, myjnie czy paliwo, w przypadku gdy samochód w najmie wykorzystujemy wyłącznie w celach służbowych, możliwe jest odliczenie kosztów w pełnej wysokości. Jeśli pojazd będzie użytkowany w celach mieszanych (zarówno w firmie, jak i do celów prywatnych) nie ma konieczności prowadzenia ewidencji kilometrowej, a przedsiębiorca może dokonać odliczenia w wysokości 50 proc. VAT.
Wynajem długoterminowy a BIK
Wynajem długoterminowy nie obciąża historii kredytowej. W przypadku podejmowania wielu inwestycji w firmie, pojazdy objęte umową abonamentową nie będą negatywnie wpływały na ocenę zdolności kredytowej przez banki. Inaczej jest w przypadku umowy kredytowej.
Wynajem długoterminowy czy zakup – co się bardziej opłaca
Wśród zalet wynajmu długoterminowego kluczowa jest prostota tej formy finansowania, zarówno na poziomie wnioskowania o samochód, jego użytkowania czy zwrot pojazdu po zakończeniu umowy. Wynajem długoterminowy w minimalnym stopniu angażuje środki firmy i czas przedsiębiorcy związany z zadbaniem w procesy zarządzania flotą. Wynajem długoterminowy to forma kompleksowa, a jej miesięczne koszty wcale nie są wyższe od tych, które dotyczą innych form finansowania. W przypadku zakupu samochodu inwestycja w sam zakup oraz jego utrzymanie już od pierwszego dnia jest znacznie wyższa. Również odpowiedzialność za utrzymanie floty w dobrej kondycji leży po stronie przedsiębiorcy. Pod względem podatkowym, zarówno wynajem długoterminowy, jak inne formy zakupu samochodu, na podstawie ustawy o VAT pozwala na 50 proc. lub 100 proc. odliczenia podatku zależności od formy użytkowania samochodu.