Odpowiedź na pytanie dlaczego polscy rolnicy coraz częściej inwestują w instalacje fotowoltaiczne wymaga uświadomienia sobie, że polskie gospodarstwa rolne coraz nowocześniejsze, a sami rolnicy chcą świadome i umiejętne wykorzystywać potencjał tkwiący w naturze. Rosnąca świadomość ekologiczna rolników to jedno – równie ważna jest świadomość konsumentów, którzy zwracają uwagę nie tylko na fakt, że gospodarstwo rolne produkuje certyfikowaną żywność (BIO/ECO/ORGANIC), ale także wykorzystuje do tej produkcji wyłącznie zieloną energię.
Średnie rachunki za prąd w gospodarstwie rolnym w ciągu roku wynoszą od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Optymalnie dobrana instalacja fotowoltaiczna możliwość uzyskania częściowej bądź całkowitej niezależności energetycznej, a co a tym idzie: możliwość planowania swojej działalności na wiele lat naprzód.
Inwestycja w fotowoltaikę w gospodarstwie rolnym jest tym bardziej zasadna, że:
- dachy hal produkcyjnych, obór, chlewni czy dojarni, a także wiat garażowych, garaży oraz wszelkich innych budynków gospodarczych to mnóstwo przestrzeni, którą można zagospodarować, instalując tam panele fotowoltaiczne
- w dużych gospodarstwach rolnych nie ma problemu ze znalezieniem optymalnej lokalizacji na gruncie
- im wyższy stopień automatyzacji gospodarstwa, tym wyższe rachunki za prąd, które mogą sięgać od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych za miesiąc – najbardziej prądożerne urządzenia znajdziemy m.in. w nowoczesnych oborach, suszarniach, chlewniach czy dojarniach, a także chłodniach i myjniach
- pieniądze zaoszczędzone na rachunkach za prąd można przeznaczyć na modernizację gospodarstwa rolnego albo na kolejne inwestycje: więcej paneli to więcej energii, a więcej energii to więcej możliwości
Ekologiczne i nowoczesne rolnictwo jest w Polsce coraz powszechniejsze. Za sprawą dofinansowań oraz rozmaitych ułatwień fiskalnych, instalacje fotowoltaiczne przestają jawić się jako nowinki techniczne, a zaczynają być coraz powszechniejszym rozwiązaniem energetycznym.
Dofinansowania oraz ułatwienia fiskalne dla rolników inwestujących w fotowoltaikę
- Program „Agroenergia”: skierowany jest do rolników – właścicieli lub dzierżawców nieruchomości rolnych – którzy przynajmniej rok zajmują się prowadzeniem gospodarstw, gdzie użytki rolne zajmują od 1 do 300 ha. Inwestor może otrzymać dofinansowanie w wysokości maksymalnie 20% kosztów kwalifikowanych inwestycji, jednak nie więcej niż 25 000 PLN. Nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym, a program realizowany będzie do 2027 r., przy czym zobowiązania (podpisywanie umów) podejmowane będą do 31.12.2025 r.
- Odliczenie podatku VAT: rolnik będący płatnikiem podatku VAT ma prawo do odliczenia go w całości, dzięki czemu odzyskuje 23% poniesionych kosztów.
- Ulga inwestycyjna: można ją odliczać nawet przez 15 kolejnych lat, a jeśli decydujemy się w tym czasie na kolejne inwestycje ekologiczne, oznacza to 25% odliczane od podatku gruntowego.
Jeśli rolnik chce skorzystać z dofinansowania z programu „Mój Prąd” albo „Czyste Powietrze” musi pamiętać, że dofinansowana instalacja fotowoltaiczna może zasilać dom rolnika, ale nie może służyć celom związanym z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Dlaczego? Bo, zgodnie z przepisami, o dotację wnioskuje się jako osoba fizyczna, która chce produkować energię na własne potrzeby.
Czy rolnikowi przysługuje status prosumenta?
Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o OZE, rolnikom, którzy są wytwórcami energii elektrycznej również na potrzeby własne, przysługuje status prosumentów. Oznacza to, że jeszcze do końca 2021 roku mogą oddawać produkowaną przez siebie, a niewykorzystaną na bieżące potrzeby, energię elektryczną do sieci, a w razie potrzeby odzyskiwać te nadwyżki w postaci tzw. systemu opustów (energia jest bilansowana w stosunku 0,8:1 dla instalacji do 10 kWp oraz albo 0,7:1 dla instalacji o mocy od 10 do 50 kWp).
Dlaczego „jeszcze do końca 2021 roku”? Ponieważ na rok 2022 planowane są zmiany w prawie, zgodnie z którymi prosument ma być zobowiązany do sprzedawana nadwyżek wyprodukowanej przez siebie energii firmom energetycznym, a następnie będzie ją mógł, w razie potrzeby, kupić, zamiast bezpłatnie odebrać w formie opustów.
Jednak każda instalacja fotowoltaiczna zakupiona do końca roku 2021 będzie pracowała na dotychczasowych zasadach przez kolejnych 15 lat. Innymi słowy: rolnik, który zainwestuje w fotowoltaikę jeszcze w tym roku, nie musi obawiać się nowelizacji prawa skutkującego zmianami w rozliczeniach między prosumentami a zakładami energetycznymi.
Warto pamiętać, że na polską wieś wciąż płyną potężne unijne dopłaty, które zgodnie z polityką klimatyczną wspólnoty, na pewno zostaną w najbliższy czasie rozszerzone o programy wspierające rozwój odnawialnych źródeł energii.
Ponadto rolnik, którego gospodarstwo czerpie energię ze źródeł odnawialnych może zyskać dodatkowe 5 punktów przy ocenie wniosków dotacyjnych z PROW (Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich). Produkując „zieloną energię” zmniejsza się negatywny wpływ na środowisko i daje dowód na to, że jest się rolnikiem świadomym istnienia innowacyjnych rozwiązań.