Coraz więcej młodych par wchodzących w związek małżeński, decyduje się na rozdzielność majątkową. Dzieje się tak najczęściej w sytuacji, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą i nie chce narażać majątku współmałżonka na ewentualną egzekucję w razie niepowodzenia. Na rozdzielność majątkową decydują się także pary, u których zachodzi duża dysproporcja między zarobkami – ma to uchronić zamożniejszą stronę, przed długim i trudnym podziałem majątku w razie rozwodu. Co warto wiedzieć o rozdzielności majątkowej?
Rozdzielność majątkowa w świetle prawa
Zgodnie z polską literą prawa, jeśli nie podejmiemy decyzji o ustanowieniu rozdzielności majątkowej, w chwili zawarcia związku małżeńskiego między małżonkami zacznie obowiązywać wspólność majątkowa. Zgodnie z art. 31 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Do wspólnego majątku należą zatem pobrane wynagrodzenie za pracę każdego z małżonków, dochody z majątku wspólnego, środki zgromadzone na rachunkach bankowych czy zakupione w trakcie trwania małżeństwa ruchomości i nieruchomości. W skład majątku wspólnego nie wchodzą jednak darowizny i spadki.
Na czym polega rozdzielność majątkowa?
Jeśli między małżonkami występuje rozdzielność majątkowa, każdy z nich samodzielnie zarządza swoim majątkiem. Sam także odpowiada wówczas za długi. Nie oznacza to jednak, że małżeństwo z podpisaną rozdzielnością majątkową, nie może np. wspólnie kupić nieruchomości. Zgodnie z polskim prawem, rozdzielność majątkowa może zostać wprowadzona orzeczeniem sądu, intercyzą, w razie orzeczenia separacji lub przypadku ubezwłasnowolnienia lub upadłości jednego z małżonków.
Najprościej sprawa wygląda w przypadku intercyzy, zawartej przed notariuszem. Można ją zawrzeć zarówno przed ślubem, jak i w trakcie trwania małżeństwa. Warunki, jakie zostały w niej zawarte, można z biegiem lat modyfikować. Wówczas małżonkowie jasno określają zasady rozdzielności majątkowej. W przypadku, gdy nie mogą się porozumieć, a na rozdzielności zależy jednemu z nich – każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Stanowi o tym artykuł 42 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Sprawę o rozdzielność majątkową można złożyć do sądu równolegle z pozwem rozwodowym. Rozwód może trwać latami, zwłaszcza w przypadku, gdy jedna strona obarcza drugiego małżonka winą za całkowity rozpad pożycia małżeńskiego. Dzięki wprowadzeniu rozdzielności majątkowej w trakcie rozwodu, unikniemy odpowiedzialności za ewentualne nowe długi naszego jeszcze obecnego współmałżonka.
Zakładając sprawę o rozdzielność majątkową musimy mieć jednak ważny powód. Nie istnieje prawna lista takich powodów i to sąd rozstrzyga czy przedstawiona argumentacja jest wystarczająca. Zwykle za takie powody uznaje się udowodnioną rażącą niegospodarność, nieuzasadnione uchylanie się od pomnażania wspólnego majątku czy trwonienie majątku przez jedną ze stron. Również w przypadku trwałej separacji mamy prawo do wniesienia sprawy o rozdzielność majątkową. Tylko sąd ma prawo orzekania rozdzielności majątkowej wstecznej – nie da się tego załatwić za pomocą zwykłej intercyzy.
Rozdzielność majątkowa w intercyzie – wyrównanie dorobków
Pary decydujące się na podpisanie intercyzy, mogą wprowadzić rozdzielność majątkową zwykłą lub z wyrównaniem dorobków. W pierwszym przypadku, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później. W przypadku rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków, w przypadku rozwodu, strona, która zgromadzi mniejszy majątek, ma prawo do żądać od drugiego stosownego wyrównania.
Opieka merytoryczna – Notariusz-wajda.pl
