Ostatnie lata wykreowały nam wyjątkowo trudne środowisko gospodarcze, w którym rządzi niepewność – zarówno w Polsce jak i na całym świecie. Najpierw bowiem świat sparaliżowała pandemia COVID-19 i seria lockdownów, która w związku z nią wystąpiła. Następnie, 24 lutego tego roku, doszło do zbrodniczej napaści Rosji na Ukrainę, a wojna trwa cały czas.
Jej skutkiem jest między innymi kryzys energetyczny w całej Unii Europejskiej i gwałtowne przyspieszenie i tak już wcześniej wysokiej inflacji. Nie ma więc żadnych wątpliwości, że do zmagania się z trudnościami powodowanymi przez tak wymagające otoczenie gospodarcze, niezbędne okazują się nowe technologie – zwłaszcza te mające na celu oszczędność i ekonomię użytkowania.
To właśnie one będą stanowić przyszłość naszej planety, a prace nad ich rozwojem powinny zostać niezwłocznie intensywnie przyspieszone. O jakich rozwiązaniach tutaj mowa? Przekonamy się poniżej. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na:
Przemysł 4.0 
Podstawowe informacje
Przemysł 4.0 to termin, który kryje w sobie integrację inteligentnych maszyn, systemów i sposobu wprowadzania zmian w procesach produkcyjnych, aby osiągnąć jeszcze lepszą wydajność.
Czwarta rewolucja przemysłowa jest odpowiedzią na kryzys klimatyczny, którego w obrębie funkcjonującej dziś gospodarki, nie można powstrzymać. Nowa ekonomia oddziela wzrost gospodarczy od zwiększającego się deficytu surowcowego. Powszechna cyfryzacja budująca nowy ekosystem ma zabezpieczyć funkcjonowanie łańcucha wartości w oparciu o rejestr rozproszony.
Etapy transformacji w kierunku Przemysłu 4.0
Według Europejskiego Centrum Wspierania Zaawansowanej Produkcji transformacja w kierunku Przemysłu 4.0 obejmuje kilka etapów. Pierwszym z nich jest wdrożenie w firmie zaawansowanych technologii produkcyjnych. Następnie przedsiębiorstwa powinny się skupić na zwiększeniu ekologiczności produkcji, cyfryzacji i automatyzacji, a także kompleksowo realizować oczekiwania klientów w stosunku do produktów.
Kolejny krok przewiduje stworzenie organizacji, która jest skupiona na człowieku – pracowniku firmy. Następnym elementem czwartej rewolucji przemysłowej jest Smart Manufacturing, czyli inteligentna produkcja. Ostatnim etapem jest z kolei opracowanie modelu biznesowego, który będzie oparty na nowym łańcuchu wartości.
Przemysł 4.0 obejmuje cały cykl życia produktu, wpływ produkcji na środowisko oraz pełny łańcuch dostaw, a co za tym idzie także projektowanie, sprzedaż, zapasy, planowanie, jakość, inżynierię oraz obsługę klienta i działania w terenie.
Kolejne bardzo istotne rozwiązania z zakresu nowych technologii, których prężny rozwój jest dziś po prostu niezbędny także są po części związane z czwartą rewolucją przemysłową. Mowa tu konkretnie o:
Gospodarka o obiegu zamkniętym
Podstawowe informacje 
Gospodarka o obiegu zamkniętym jest koncepcją zmierzającą do racjonalnego wykorzystania zasobów i ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko wytwarzanych produktów, które – podobnie jak materiały oraz surowce – powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a wytwarzanie odpadów powinno być jak najbardziej zminimalizowane.
Model taki jest przeciwieństwem gospodarki liniowej, bazującej na ciągłym wzroście i powiększającym się zużyciu surowców oraz wolumenu odpadów. Tutaj dąży się do tego, by jak najdłużej utrzymać wartość zasobów (a nie wytworzyć wartość dodaną jak w modelu gospodarki liniowej), optymalizować gospodarkę zasobami (a nie optymalizować przepływy zasobów) i zwiększyć efektywność używania dóbr (a nie efektywność produkcji dóbr).
Co więcej, gospodarka o obiegu zamkniętym dotyczy nie tylko samego wytwarzania trwałych produktów, ale również dzielenia się, pożyczania, ponownego użycia, napraw, odnawiania i recyklingu istniejących materiałów i produktów tak długo, jak tylko to możliwe. W ten sposób także wydłuża się cykl życia produktów.
Inicjatywy Komisji Europejskiej
Przechodzenie na model gospodarkę o obiegu zamkniętym jest oficjalnym celem Unii Europejskiej. W tym celu Komisja Europejska opublikowała 30 marca bieżącego roku zestaw inicjatyw.
Dzięki zaproponowanym przepisom, prawie wszystkie dobra materialne na rynku Unii Europejskiej mają stać się bardziej przyjazne dla środowiska w całym cyklu życia – od fazy projektowania, poprzez codzienne użytkowanie, aż po ponowne wykorzystanie i wycofanie z eksploatacji.
W skład omawianego pakietu pakietu wchodzi:
- Inicjatywa na rzecz zrównoważonych produktów mająca na celu zwiększenie obiegu zamkniętego produktów na rynku UE, w tym wniosek ustawodawczy dotyczący rozporządzenia w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów
- Strategia na rzecz zrównoważonych tekstyliów o obiegu zamkniętym
- Propozycja przepisów wzmacniających pozycję konsumentów poprzez zmianę dyrektywy w sprawie praw konsumentów
- Propozycja zmiany rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych
W Polsce resortem koordynującym wdrażanie gospodarki o obiegu zamkniętym jest Ministerstwo Rozwoju.
Odnawialne źródła energii
Podstawowe informacje 
Odnawialne źródła energii to naturalne, powtarzające się procesy przyrodnicze dostarczające energię będącą alternatywą dla nieodnawialnych nośników, czyli paliw kopalnych. Ich cechą charakterystyczną, jest fakt, że korzystanie z nich nie wiąże się z długotrwałym deficytem.
Zasoby podlegają stałemu uzupełnianiu w wyniku naturalnych procesów, dzięki czemu są praktycznie niewyczerpalne. Dodatkowo wciąż powstają nowe technologie, które poprawiają ich efektywność. Jakie więc mamy odnawialne źródła energii? Mowa tutaj o:
- Hydroenergii
- Energii wiatrowej
- Energii słonecznej
- Energii geotermalnej
- Biomasie i biogazie
Dlaczego rozwój energii odnawialnej to konieczność?
W przyszłości (niestety naukowcy wskazują, że w całkiem niedalekiej) może dojść do sytuacji, w której wszystkie cenne zasoby świata się skończą. W takim wypadku jak najszybsze przejście na energię odnawialną wcale nie staje się jedną z możliwości, a po prostu koniecznością.
Ponadto, siejący obecnie spustoszenie w Europie kryzys energetyczny sprawia, że niezwłoczne podjęcie działań przyspieszających rozwój odnawialnych źródeł energii staje się coraz bardziej opłacalne. Dostrzegają to między innymi Niemcy zapowiedziały przejście własnej energetyki w 100% na odnawialne źródła energii już do 2035 roku.
Termiczne przekształcanie odpadów
Instalacja termicznego przekształcania odpadów to nowoczesne, ekologiczne, bezpieczne rozwiązanie problemu odpadów komunalnych oraz ich efektywne wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Wykorzystywane w niej są śmieci zmieszane (tak zwane resztkowe), które nie podlegają segregacji i recyklingowi.
Wytwarzane w takiej instalacji ciepło w całości zasila wybraną miejską sieć ciepłowniczą. Natomiast energia elektryczna częściowo wykorzystywana jest na własne potrzeby instalacji, a nadwyżka sprzedawana jest do sieci elektroenergetycznych (system krajowy). 
Dzięki ciepłu wyprodukowanemu w takich instalacjach można zatem zaoszczędzić tysiące ton surowców energetycznych rocznie, a także znacząco obniżyć emisję dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji, takich jak pyły, tlenki siarki, tlenki azotu czy węglowodory.
Wnioski
Podsumowując, zasady Przemysłu 4.0 wraz z gospodarką o obiegu zamkniętym, prężnym rozwojem odnawialnych źródeł energii oraz budową instalacji termicznego przekształcania odpadów są spójną koncepcją, która będzie mogła uratować ekosystem oraz zabezpieczyć oczekiwaną ilość dóbr dla ludzkości nawet w ekstremalnie trudnych warunkach gospodarczych, jakie mają miejsce obecnie.
