1 marca 2017 roku zmieniła się struktura działalności administracji skarbowej w Polsce. Wtedy administracja podatkowa, kontrola skarbowa oraz Służba Celna zostały połączone w jedną Krajową Administrację Skarbową (KAS). Jakie ten organ ma zadania i funkcje? Jaka jest jego struktura organizacyjna? Przekonamy się poniżej:
Krajowa Administracja Skarbowa – co to jest?
Krajowa Administracja Skarbowa – w skrócie KAS, stanowi wyspecjalizowaną administrację rządową wykonującą zadania z zakresu realizacji dochodów z tytułu podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych, ochrony interesów Skarbu Państwa oraz ochrony obszaru celnego Unii Europejskiej, a także zapewniającą obsługę i wsparcie podatnika i płatnika w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych oraz obsługę i wsparcie przedsiębiorcy w prawidłowym wykonywaniu obowiązków celnych.
Na czele KAS stoi Minister Finansów, a organem nadzorującym jej działalność jest Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Aktualnie tę funkcję pełni Magdalena Rzeczkowska. Misją Krajowej Administracji Skarbowej jest zapewnienie stabilnych i efektywnych finansów publicznych oraz wysokiej jakości świadczonych usług. Z kolei, wizją KAS jest administracja przyjazna oraz wspierająca uczciwych podatników i przedsiębiorców, skoncentrowana na ich potrzebach, wykorzystująca nowoczesne technologie, zapewniająca bezpieczeństwo finansów publicznych, będąca atrakcyjnym miejscem pracy i służby.
Administracja skarbowa przed KAS
KAS rozpoczęło działalność 1 marca 2017 roku. Do czasu utworzenia Krajowej Administracji Skarbowej organy administracji skarbowej były podzielone na: administrację podatkową (16 izb skarbowych, 400 urzędów skarbowych), Służbę Celną (16 izb celnych, 45 urzędów celnych, 143 oddziały celne) i kontrolę skarbową (16 urzędów kontroli skarbowej). Te trzy piony funkcjonowały niezależnie od siebie, co prowadziło do rozproszenia i spowolnienia wykonywania zadań. System ten funkcjonował wcześniej w Polsce niezmiennie przez 30 lat.
Ustawa
16 listopada 2016 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę o połączeniu tych organów w jednolitą formację – Ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej, a 1 grudnia 2016 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda podpisał ją. Ustawa ta ujednoliciła także przepisy o kontrolach celnych i skarbowych; zainaugurowała współpracę urzędów oraz utworzyła wewnętrzny pion – Służbę Celno-Skarbową. Oficjalny Dzień Krajowej Administracji Skarbowej obchodzi się corocznie 21 września.
Krajowa Administracja Skarbowa – zadania
Do zadań Krajowej Administracji Skarbowej należą:
- Obsługiwanie dochodów z podatków, opłat i cła
- Współpraca celna w ramach Unii Europejskiej
- Nakładanie cła na towary i regulowanie sytuacji towarów
- Obsługa podatników i przedsiębiorców w prawidłowym opłacaniu podatków i cła
- Egzekucja podatków i zabezpieczenie należności
- Edukacja podatkowa i celna
- Prowadzenie audytu i kontroli wewnątrz urzędów
- Kształcenie i szkolenie pracowników i funkcjonariuszy
- Wykonywanie statystyk, bilansów i prognoz dot. zjawisk w Krajowej Administracji Skarbowej oraz analizy ryzyka
- Przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu
- Kontrola przestrzegania prawa dewizowego i prawidłowego wystawiania zezwoleń dewizowych
- Kontrola kantorów
- Wykrywanie, zwalczanie i zapobieganie przestępstwom skarbowym i obrotowi nielegalnych towarów oraz ściganie winnych
- Obsługa systemu Intrastat i Extrastat
- Współpraca przy realizacji Wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej
- Rozwijanie e-usług dla podatnika
- Promowanie przestrzegania prawa podatkowego, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i oczekiwań kluczowych podatników
- Wdrażanie nowoczesnych i zaawansowanych narzędzi do identyfikowania zagrożeń dla funkcjonowania systemu poboru podatków
- Pobieranie opłat za przejazd po płatnych odcinkach dróg w Polsce poprzez System Poboru Opłaty Elektronicznej, oparty o technologię pozycjonowania satelitarnego
Egzekwowanie przepisów dotyczące zdrowia publicznego, ochrony konsumentów i środowiska naturalnego - Kontrolowanie produktów i wyrobów importowanych, które mogą stwarzać zagrożenie dla użytkowników i konsumentów lub środowiska (takich, jak choćby: środki ochrony roślin, zagrożone gatunki fauny i flory, odpady)
W ramach KAS bezpośrednia obsługa podatników odbywa się w urzędach skarbowych, które pozostały w dotychczasowej lokalizacji.
Krajowa Administracja Skarbowa – struktura
KAS bezpośrednio podlega Ministerstwu Finansów. Na jej czele stoi Szef Krajowej Administracji Skarbowej, któremu podlegają dwa piony: Krajowa Informacja Skarbowa oraz pion Izb Administracji Skarbowej. Zadaniem Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) jest przetwarzanie informacji podatkowych oraz wydawanie interpretacji przepisów podatkowych.
Izba Administracji Skarbowej (IAS) powstała w wyniku połączenia organów administracji celnej i podatkowej. Mamy 16 Izb Administracji Skarbowej – po jednej na każde województwo. Ich dyrektorzy nadzorują wykonywanie zadań przez naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celno-skarbowych. Oznacza to, że IAS podlega:
- 16 Urzędów celno-skarbowych (UCS)
- 45 Delegatur UCS
- 143 oddziały celne
- 400 urzędów skarbowych (US)
Urzędy celno-skarbowe
Urzędy celno-skarbowe ponoszą odpowiedzialność za:
- Kontrolę celno-skarbową
- Ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych (oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów)
- Obejmowanie towarów procedurami celnymi
Urzędy skarbowe
Z kolei urzędy skarbowe mają kompetencje związane z poborem podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych (oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów czy też egzekucji administracyjnej należności pieniężnych). Zapewniają także obsługę i wsparcie podatników.
Teraz już wiesz czym jest i jakie zadania ma Krajowa Administracja Skarbowa. Natomiast, aby usprawnić kontrole skarbowe i uszczelnić system podatkowy, Ministerstwo Finansów w ostatnich latach wprowadziło Jednolity Plik Kontrolny (JPK). Na czym to rozwiązanie polega? Wszystkie najważniejsze informacje o JPK znajdują się tutaj.