W Polsce zadłużenie dotyka około 2,4 mln osób. Na koniec 2021 roku wynosiło ono 45,2 mld złotych. Najczęściej to po prostu zapomniane rachunki za telefon czy Internet, ale zdarzają się także poważne zobowiązania, których uregulowanie stanowi trudność dla osób zadłużonych.
Najważniejsze jest jednak to, że wielu z tych długów można było uniknąć. Do tego konieczna jest jednak zmiana nawyków i podejścia do finansów.
Jak gospodarować pieniędzmi, aby nie popaść w długi? Sprawdź nasze porady i dowiedz się, jak ograniczyć wydatki i zapewnić sobie spokój ducha.
1. Przede wszystkim – dowiedz się, ile i na co wydajesz
Zanim podejmiesz działania związane z zarządzaniem swoimi finansami, dokładnie przeanalizuj swoje wydatki. Prawdopodobnie wiesz, ile pieniędzy co miesiąc znika Ci z konta. Czy jednak zdajesz sobie sprawę, na co przeznaczasz każdą złotówkę?
Analiza wydatków pomoże Ci określić ilości pieniędzy, które rzeczywiście musisz wydawać co miesiąc. Mowa tu o środkach na zapłatę czynszu, rachunków, różnego rodzaju abonamentów czy koniecznych zakupach spożywczych.
Kolejna kwestia to zidentyfikowanie wydatków zbędnych, z których śmiało możesz zrezygnować. Kolejna kawa na mieście? Przejazd taksówką zamiast komunikacją? Zapomniana subskrypcja za serwis streamingowy, z którego dawno nie korzystasz? A może niepotrzebna koszula kupiona na wyprzedaży? Zdziwisz się, jak jest ich dużo i ile możesz zaoszczędzić dzięki ich odrzuceniu.
2. Planuj wydatki
Jeżeli dowiesz się, na co dokładnie wydajesz wypłatę, będziesz mógł przeprowadzić niezbędne cięcia i zaplanować wydatki. Idealna sytuacja to taka, w której każda złotówka jest wydawana zgodnie z opracowanym wcześniej planem.
Co robić, aby unikać nadprogramowych wydatków?
- Rób listy zakupów. Dzięki temu unikniesz kupowania niepotrzebnych rzeczy. I nie chodzi tu tylko o zakupy spożywcze! Zawsze, gdy udajesz się do sklepu, miej ze sobą listę przedmiotów, które chcesz kupić.
- Określ budżet domowy. Ustal sumę, którą musisz przeznaczyć na utrzymanie domu/mieszkania, siebie i swojej rodziny.
- Bądź gotowy na czarne scenariusze. Nikt ich nie chce – jednak nieprzewidziane sytuacje się zdarzają. Planując budżet musisz mieć na uwadze, że może zepsuć Ci się pralka lub ktoś z Twoich bliskich może zachorować. Warto więc co miesiąc odkładać chociaż niewielką sumę na tzw. czarną godzinę.
- W tym przypadku, najważniejsza jest regularność, dzięki której dość szybko odłożysz całkiem dużą kwotę.
3. Unikaj pożyczek, jeżeli tak naprawdę ich nie potrzebujesz
Nie stać Cię na nowy telefon? Marzysz o zagranicznych wakacjach, ale stan Twojego konta na nie nie pozwala? W takich sytuacjach niektórzy mogą pomyśleć o kredycie czy pożyczce (np. tzw. chwilówce). To jednak najgorsze, co możesz zrobić.
Pożyczaj pieniądze tylko w sytuacjach, w których naprawdę ich potrzebujesz – branie kredytu na zwykłe zachcianki to bardzo zły pomysł. Wielu ekspertów finansowych jest zdania, że jedyny kredyt, który warto rozważyć, to kredyt hipoteczny – pod warunkiem, że przeznaczysz go na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
4. Korzystaj z gotówki
Kartą płaci się łatwo i wygodnie. Istnieje jednak pewna pułapka. Ubywających pieniędzy nie widać – w końcu istnieją one tylko jako numerki na Twoim koncie. Przez to znacznie łatwiej Ci je wydawać. Z gotówką jest zupełnie inaczej. Czujesz jej ciężar w portfelu i widzisz, gdy jej ubywa. Dzięki temu łatwiej Ci kontrolować, ile rzeczywiście pieniędzy wydajesz.
Wydziel więc sobie sumę, którą w ciągu miesiąca planujesz wydać, np. na jedzenie na mieście. Wybierz taką kwotę z bankomatu i nie przekraczaj jej. Gdy będziesz wychodzić do restauracji, nie bierz ze sobą kart. Podobne zasady możesz wdrożyć także w przypadku zakupów spożywczych czy wszelkich innych wydatków. Najlepiej będzie, jeśli wybierzesz ten obszar, w którym ponosisz najwięcej zbędnych wydatków.
5. Daj sobie czas na podejmowanie decyzji zakupowych
Wpadły Ci w oko nowe buty? A może na rynku zadebiutował kolejny model smartfona marki, której jesteś fanem? Co więcej, w teorii Cię na niego stać?
Dobrze się zastanów, czy go rzeczywiście potrzebujesz i co się stanie, jeśli nie kupisz danego przedmiotu. Jeśli po chłodnej analizie nadal będziesz chciał zrealizować dany zakup, zrób dokładny research – sprawdź, gdzie kupisz go najtaniej i czy możesz liczyć na korzystne rabaty.
Jeżeli nie chcesz popaść w długi i zależy Ci na zachowaniu płynności finansowej, postaraj się unikać spontanicznych zakupów. Kupuj tylko przedmioty, których rzeczywiście potrzebujesz i które wniosą do Twojego życia jakąś wartość. Zakupy dla zakupów to prosta droga do problemów finansowych.
Czytaj również: Bezpieczeństwo finansowe ważniejsze od stanu posiadania
Oszczędzaj
Oszczędzanie nie jest łatwe, ale tylko na początku. Po dokładnym przeanalizowaniu swojej sytuacji finansowej i odrzuceniu zbędnych wydatków powinno ono być znacznie prostsze.
Na początkowym etapie również może pomóc Ci gotówka. Określ kwotę, którą chcesz odkładać co miesiąc. Tuż po wypłacie wybierz taką sumę, odłóż w bezpieczne miejsce i nie sięgaj po nią, jeżeli nie zachodzi taka konieczność.
Inna opcja to otworzenie rachunku oszczędnościowego w banku i wpłacanie na niego określonej sumy co miesiąc. Być może okaże się to dla Ciebie nawet lepszym rozwiązaniem – zwłaszcza, że w przypadku takich rodzajów kont istnieją limity wypłat, powyżej których banki pobierają prowizje. Poza tym, rosnąca kwota na koncie działa motywująco!
W oszczędzaniu kluczowe jest także wyznaczenie celu. Radzimy zacząć od ustalenia wysokości tzw. poduszki bezpieczeństwa. Chodzi tu o kwotę, która pozwoli Ci się utrzymać przez kilka miesięcy – gdy np. stracisz pracę. Następnie możesz przejść do realizacji kolejnych celów. Wymarzone wakacje? Nowy samochód? Remont w mieszkaniu? Ty decydujesz!
Więcej porad znajdziesz na blogu z poradami finansowymi firmy BEST S.A.