W ostatnich dwóch latach zmiana jest jedyną stałą na globalnym rynku konsumenckim. Radykalne modyfikacje stylu życia, wymuszone pandemią, motywowały konsumentów do podejmowania wielu świadomych, rozsądnych i ambitnych decyzji. Musieli oni sobie radzić w radykalnie zmiennej rzeczywistości, dostosowywać się do licznych ograniczeń i utrudnień.
2022 rok wygląda już jednak inaczej, w wielu aspektach mamy do czynienia z powrotem do normalności, a konsumenci starają się wdrażać swoje nowe plany w życie. Według ekspertów bieżący rok jest czasem odzyskiwania kontroli i wypracowywania nowych sposobów realizacji swoich pasji i celów życiowych.
Z jakimi globalnymi trendami konsumenckimi mamy dziś do czynienia? I w jaki sposób zmieniają one biznes na całym świecie? Przekonamy się poniżej. Pierwszą szczególnie widoczną w tym roku tendencją jest:
Poszukiwanie alternatyw 
Po długim okresie pandemii COVID-19, licznych lockdownów i wymuszonej izolacji, konsumenci zatęsknili za kontaktami społecznymi. Dziś chcą oni wychodzić na miasto korzystać z oferty gastronomicznej, kultury i rekreacji, kupować nowe ubrania czy upiększać domy i mieszkania.
Niestety, zakłócenia w globalnych łańcuchach wartości spowodowały utrudnienia w dostępie do ważnych dla codziennego dobrostanu produktów i usług. Kolejnym problemem okazały się natomiast potężne wzrosty ich cen. Z tego powodu konsumenci zamieniają się w poszukiwaczy alternatyw. Wykorzystują nowoczesne technologie, by wysunąć się na czoło kolejki po trudniej dostępne dobra. O czym konkretnie tutaj mowa?
Niektórzy korzystają z różnego rodzaju subskrypcji, inni tworzą grupy zakupowe. Wynajdują zamienniki niedostępnych produktów czy usług, czasem odraczają zakupy lub zmieniają swoje preferencje – jedni decydują się płacić więcej za ofertę premium, inni odwrotnie, przechodzą na tańsze zamienniki, kupują produkty używane albo decydują się na wynajem zamiast zakupu. Część konsumentów decyduje się nawet na zmianę zwyczajów konsumpcyjnych i zamiast sprowadzanych z daleka produktów poszukuje ich lokalnych odpowiedników.
Jakie działania mogą podjąć przedsiębiorcy?
Możliwość zaspokojenia popytu jest oczywiście źródłem zysków biznesu. 36% przedsiębiorców z rynku dóbr konsumpcyjnych jest zdania, że zakłócenia w zaopatrzeniu były najbardziej dotkliwym skutkiem pandemii COVID-19. Braki w zaopatrzeniu uderzają nie tylko w sprzedaż, ale także w lojalność konsumentów.
Dlatego firmy muszą dbać o ciągłość dostaw, a z drugiej strony wprowadzać rozwiązania wychodzące naprzeciw poszukiwaczom alternatyw – oferować przedsprzedaż czy możliwość rezerwacji produktu w aplikacji mobilnej, proponować targetowane oferty i promocje, informować o dostępności poszukiwanych produktów czy oferować pierwszeństwo zakupu w ramach planów premium. To wszystko jest motorem napędowym zmian w globalnym biznesie.
Dbanie o klimat
Około 70% konsumentów twierdzi dziś, że w ostatnich miesiącach starało się na co dzień podejmować działania i decyzje pozytywnie wpływające na środowisko naturalne i klimat. Rośnie zatem zaangażowanie na rzecz ochrony środowiska, a konsumenci coraz chętniej zmieniają styl życia w taki sposób, by zmniejszać swój ślad węglowy. Oczekują oni zatem od producentów, że oni także zintensyfikują swoje działania w tym kierunku. 
Aby spełnić te oczekiwania, firmy powinny dziś oferować produkty z certyfikatami neutralności węglowej lub niskiego śladu węglowego. Ważna jest transparentność w tym zakresie. Obrońcy klimatu starają się też ograniczyć zużycie plastiku, nie marnować żywności czy aktywnie selekcjonować odpady. To kolejne sfery, w których biznes powinien spełniać oczekiwania konsumentów i ułatwiać im osiąganie własnych celów.
Jakie działania mogą podjąć przedsiębiorcy?
Przedsiębiorcy są już oczywiście tego świadomi – aż 80% z nich zdaje sobie sprawę, że obawy przed zmianami klimatu poważnie wpływają na popyt, zachowania konsumentów oraz kształtują ich potrzeby i preferencje. Firmy modyfikują portfolio produktów, zmieniają opakowania, skracają łańcuchy dostaw, inwestują w instalacje fotowoltaiczne, niektórzy finansują działania kompensujące własny ślad węglowy, takie jak sadzenie lasów.
Poszukiwania oszczędności
Zarządzanie pieniędzmi stale się demokratyzuje. Konsumenci skutecznie nabierają wprawy w nowoczesnym płaceniu, inwestowaniu czy oszczędzaniu. W efekcie coraz lepiej kontrolują oni swoje pieniądze, korzystając przy tym z usług pozwalających im monitorować wydatki, poprawiając swoje bezpieczeństwo finansowe i powiększając dochody rozporządzalne.
Pandemia COVID-19 ograniczyła niektóre wydatki, dzięki czemu rosły oszczędności wielu gospodarstw domowych. Z drugiej strony wywołała zawirowania na rynku pracy i zagroziła stabilności finansowej części konsumentów. 
Dziś jednak galopująca inflacja i coraz wyższe zagrożenie recesją sprawiły, że zarówno jedna jak i druga z powyższych grup poświęca więcej uwagi na dbanie o swoje finanse. Konsumenci starają się zatem aktywnie oszczędzać, ale również poszukują dodatkowych źródeł dochodów, takich jak inwestowanie czy monetyzacja swoich kwalifikacji i zainteresowań.
Jakie działania mogą podjąć przedsiębiorcy?
W efekcie przedsiębiorcy starają się dziś na różne sposoby dyskontować te rozwijane przez konsumentów kompetencje. W tym celu oferują im rozwiązania zwiększające ich poczucie kontroli i bezpieczeństwa. Platformy cyfrowe wdrażają coraz wygodniejsze rozwiązania płatnicze i programy kredytowania zakupów.
Zrównoważona ekonomia
Konsumenci coraz częściej wolą doświadczać nowych wrażeń niż kupować nowe przedmioty. W praktyce coraz częściej wybierają oni rzeczy zwane “preloved” (czyli przedmioty “już wcześniej kochane”), które mogą jeszcze służyć, zamiast lądować na śmietnikach, a przy tym pozwalają wyróżniać się na tle masowo produkowanej odzieży czy wystroju wnętrz.
W konsekwencji prężnie rozwijają się dziś platformy sprzedażowe dla konsumentów, którzy oferują, kupują czy wymieniają się używanymi rzeczami – odzieżą, książkami, meblami i czym tylko się da. Biznesy zaczynają wdrażać programy odkupywania użytkowanych przedmiotów z własnej oferty. Modny staje się także wynajem – samochodów, rowerów czy hulajnóg, ale również maszyn czy narzędzi. 
Kupując używane rzeczy, konsumenci kierują się chęcią zmniejszenia własnego negatywnego wpływu na środowisko, ale też oszczędnością. Niektórych do zakupów zachęca niepowtarzalność czy ekskluzywność staroci. Młode pokolenia pociąga unikalność natomiast używanych rzeczy. W efekcie rośnie rynek mody vintage i slow fashion – czyli kolekcji zaprojektowanych tak, by ubrania można było nosić przez kilka czy nawet wiele sezonów.
Jakie działania mogą podjąć przedsiębiorcy?
Kluczową rolą biznesu jest dziś zatem wspieranie odpowiedzialnej konsumpcji i produkowanie rzeczy trwałych i łatwych do naprawienia. Producenci wdrażają więc nowe modele biznesowe i starają się zmierzać w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego – oferują programy odkupu, wdrażają narzędzia ułatwiające wymianę używanych czy niepotrzebnych rzeczy czy projektują opakowania nadające się do wielokrotnego wykorzystania.
Wychodzenie naprzeciw oczekiwaniom konsumentów w tym zakresie może więc dla biznesu okazać się nie tylko sposobem na budowanie wizerunku, ale także szansą na znalezienie źródeł dodatkowych przychodów.
Work-life balance
Konsumenci dziś wyżej niż kiedykolwiek wcześniej cenią sobie obecnie równowagę pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Zmieniają pracę lub nawet całkowicie z niej rezygnują, by poszukiwać lub realizować własne cele życiowe, rozwijać zainteresowania czy lepiej wykorzystywać własny potencjał. Chętniej pracują zdalnie, adoptują zwierzęta domowe, inwestują w produkty czy aktywności sprzyjające dobrostanowi fizycznemu i psychicznemu. 
W efekcie pracownicy szukają dziś zatrudnienia, które nie koliduje z ich życiem prywatnym, a globalny biznes to wyczuwa. Pracodawcy na nowo organizują miejsca pracy, kąciki wypoczynku czy relaksu, uelastyczniają zakresy obowiązków. Większość z nich zdało sobie sprawę, że takie podejście wcale nie zmniejsza produktywności zatrudnionych.
Jakie działania mogą podjąć przedsiębiorcy?
Mało tego – dbanie o work-life balance stanowi też łakomy kąsek dla wielu biznesów. Na przykład lawinowo rośnie liczba pobrań aplikacji, które pomagają w relaksacji, obniżaniu poziomu lęków czy zwiększeniu uważności.
Rośnie też rynek produktów dla zwierząt, ponieważ ludzie coraz bardziej potrzebują towarzystwa czworonogów. Sieci modowe z kolei rozbudowują kolekcje ubrań dla osób pracujących w domu, oferują także stroje będące połączeniem odzieży biznesowej i nieformalnej, do noszenia w biurach.
Wyprowadzanie się z centrów miast
Przedmieścia miast i tereny wiejskie oferują obszerniejsze mieszkania czy domy i bardziej zieloną scenerię, co przyciąga konsumentów z obszarów metropolitalnych. Dzięki rozwojowi e-commerce dostęp do produktów i usług na terenach zamiejskich staje się coraz łatwiejszy. Trend wyprowadzania się na wieś mogą zdyskontować w zasadzie wszystkie firmy, które zapewnią skuteczne i trwałe linie dostaw do konsumentów z małych ośrodków.
Ze względu na pandemię COVID-19 konsumenci w coraz większej ilości pracują zdalnie. Praca wykonywana w domu znacznie ułatwia decyzję o wyprowadzce z miasta. Zalety życia wielkomiejskiego mocno straciły przez ostatnie dwa lata na znaczeniu. Zamknięci we własnych mieszkaniach konsumenci, płacący często horrendalne czynsze czy spłacający coraz to wyższe raty kredytów, tym bardziej zatęsknili za czystym powietrzem, mniejszym zagęszczeniem ludzi i ogólnie brakiem miejskiego hałasu. 
Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym trendowi ucieczki z centrów wielkich miast jest rosnąca tęsknota konsumentów za prostym i bardziej zrównoważonym stylem życia, o co łatwiej na przedmieściach małych miasteczkach i na wsi. Trend relokacji jest szczególnie znaczący w krajach rozwiniętych, w których infrastruktura zamiejska jest zbliżona do wielkomiejskiej, a koszty utrzymania mieszkań są znacząco niższe.
Jakie działania mogą podjąć przedsiębiorcy?
Dla biznesu trend relokacji – poza miasta i w ich ramach – to szansa na dodatkowe źródła przychodu. Kluczowe jest odpowiednie skalowanie dystrybucji e-commerce, tworzenie mikrocentrów dystrybucji i rozwijanie logistyki ostatniej mili na terenach zamiejskich.
Nie wszyscy konsumenci jednak będą w stanie porzucić okolice centrów dużych miast. Z tego powodu w obszarach metropolitalnych potrzebować oni będą inicjatyw sprzyjających zrównoważonemu stylowi życia, takich jak szklarniowa uprawa roślin czy ogrody na dachach budynków. Umożliwią one lokalną produkcję części żywności.
Smart shopping
Konsumenci na skutek pandemii COVID-19 nauczyli się sprawnie poruszać po zasobach Internetu oraz dokonywać zakupów, a trend smart shoppingu z roku na rok jest coraz bardziej widoczny w branży e-commerce. Mowa tu o pragmatycznych, przemyślanych zakupach. Staramy się kupować znane i sprawdzone towary, ale po obniżonych cenach i w tym celu poświęcamy więcej czasu na poszukiwanie najkorzystniejszej oferty.
Podczas zakupów online użytkownicy najbardziej zwracają uwagę na ceny produktów. Ważne są dla nich także inne aspekty, takie jak dostępność, łatwość zakupów i darmowa dostawa. Po pandemii priorytetem zdecydowanie stały się też szybkość wysyłki oraz wygoda, rozumiana jako brak konieczności wychodzenia z domu. 
Jednocześnie przy rosnących parametrach zakupowych, zwiększają się świadomość i wymagania konsumentów w zakresie obsługi i jakości transakcji. Coraz ważniejszy jest choćby natychmiastowy kontakt z klientem. Ponad połowa konsumentów oczekuje, że w przypadku jakichkolwiek pytań czy problemów z zakupem, marka udzieli im odpowiedzi maksymalnie w ciągu 3 godzin. Dla co czwartego klienta możliwy czas oczekiwania jest jeszcze krótszy i wynosi maksymalnie godzinę.
