Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała w poniedziałek nowelizację Rekomendacji S. Przynosi ona oczekiwane przez kredytobiorców zmiany tuż przed uruchomieniem programu Bezpieczny Kredyt 2 procent.
Jak wzrośnie zdolność kredytowa po nowelizacji Rekomendacji S? 
Jak poinformowała Komisja Nadzoru Finansowego, wprowadzone zmiany dotyczą uwzględnienia w Rekomendacji S:
- Gwarantowanego kredytu mieszkaniowego, objętego programem rządowym, kredytu mieszkaniowego objętego rządowym programem dopłat do oprocentowania
- Bufora na wzrost stóp procentowych, uwzględnianego w procesie wyznaczania zdolności kredytowej klienta
- Wprowadzenia nowych oczekiwań co do uwzględniania modeli szacujących ryzyko przedterminowych spłat kredytów
- Wprowadzenia nowych oczekiwań względem informacji o ryzykach związanych z kredytem hipotecznym, które powinny być przekazywane klientom
W praktyce powyższe zmiany otwierają pole do liberalnego podejścia w ocenie zdolności kredytowej.
Uwzględnianie dopłat do kredytu przy wyliczaniu zdolności
Warto bowiem zauważyć, że pierwsza rata kredytu na 350 tysięcy złotych na 25 lat spłacanego w ratach malejących wynosi około 3700 PLN (przy oprocentowaniu 8,8%). Jeśli jednak uwzględnimy dopłaty, będzie ona zbliżona do 2100 złotych.
Przyjmując, że relacja raty do dochodu gospodarstwa domowego nie powinna przekraczać 40%, oznacza to istotny wzrost dostępnej kwoty kredytu. Jeśli szacować wydolność finansową kredytobiorców z uwzględnieniem dopłat, to przykładowy klient zarabiający 6 tysięcy złotych mógłby liczyć na kredyt w wysokości prawie 400 tysięcy PLN. Bez uwzględnienia dopłaty – około 250 tysięcy złotych.
Niższa wartość bufora przy okresowo stałym oprocentowaniu
Ponadto, jak zostało wyjaśnione powyżej, zmiany przewidziane w nowelizacji dotyczą także bufora na wzrost stóp procentowych uwzględnianego w procesie wyznaczania zdolności kredytowej klienta.
W przypadku kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem został on uzależniony od okresu obowiązywania stałej stopy. Przykładowo dla 5 lat wyniesie 2,5 punktu procentowego, dla 7 lat – 2,25 punktu procentowego, dla 10 lat – 1,875 punktu procentowego (zakładając 25-letni okres spłaty).
W praktyce, w nowelizacji Rekomendacji S wyznaczenie minimalnego poziomu (ale powyżej opisanej granicy narzuconej zaleceniem) pozostawiono kredytodawcom biorącym udział w programie Bezpieczny Kredyt 2 procent.
Konieczność informowania kredytobiorców o konsekwencjach spadku wartości nieruchomości
Nowością wprowadzoną przez zmianę Rekomendacji S jest także szczegółowe informowanie klientów o konsekwencjach spadku wartości nieruchomości będącej zabezpieczeniem kredytu hipotecznego. Kredytobiorcy powinni otrzymywać także informację o najwyższym odnotowanym w zdefiniowanym okresie spadku cen.
Wszystkie zmiany uwzględniają opinię Komitetu Stabilności Finansowej. Komisja Nadzoru Finansowego oczekuje, że banki i oddziały instytucji kredytowych dostosują swoją działalność do zmian Rekomendacji S w terminie do 1 lipca 2024 roku.