Czy nam się to podoba czy nie – spalarnia jest elementem domykającym system gospodarki odpadami komunalnymi. Jeżeli nasz kraj uzyskałby nawet 65% udziału recyklingu i maksymalnie 10% udziału składowania to i tak zostanie 25% odpadów, których nie możemy składować i powinniśmy spalić. Z pomocą przychodzą tutaj instalacje termicznego przekształcania odpadów.
Na czym polega takie rozwiązanie? Czym się ono charakteryzuje? W jaki sposób działają instalacje termicznego przekształcania odpadów? Przekonamy się poniżej:
Instalacja termicznego przekształcania odpadów – podstawowe informacje 
Instalacja termicznego przekształcania odpadów (ITPO) to nowoczesne, ekologiczne, bezpieczne rozwiązanie problemu odpadów komunalnych oraz ich efektywne wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Wykorzystywane w niej są śmieci zmieszane (tak zwane resztkowe), które nie podlegają segregacji i recyklingowi.
Wytwarzane w takiej instalacji ciepło w całości zasila wybraną miejską sieć ciepłowniczą. Natomiast energia elektryczna częściowo wykorzystywana jest na własne potrzeby instalacji, a nadwyżka sprzedawana jest do sieci elektroenergetycznych (system krajowy). Dzięki ciepłu wyprodukowanemu w takich instalacjach można zatem zaoszczędzić tysiące ton węgla rocznie.
Ponadto kolejny zysk dla środowiska dzięki zastosowaniu takiej instalacji, to znaczne obniżenie emisji dwutlenku w stosunku do obecnych źródeł ciepła sieciowego opartych na węglu, jak także obniżenie emisji wielu substancji takich jak pyły, tlenki siarki, tlenki azotu czy węglowodory.
Dlaczego instalacje termicznego przekształcania odpadów są potrzebne?
Odpady komunalne to specyficzny rodzaj paliwa, którego znaczenie jeszcze bardziej się zwiększa obecnie, wraz z gwałtownym wzrostem cen takich źródeł energii, jak węgiel, gaz, czy biomasa. Ilość odpadów wzrasta w naszym kraju o 0,5 miliona ton rocznie. W efekcie dochodzi ona obecnie do poziomu 15 milionów ton. Część tego wolumenu odpadów w postaci frakcji palnej, która nie nadaje się do recyklingu posiada ogromny potencjał energetyczny.
Konieczność przekształcania odpadów komunalnych 
W efekcie, zagospodarowywanie w Polsce minimum 5 milionów ton odpadów komunalnych rocznie w procesie termicznego przekształcania już dziś staje się koniecznością – i to przy założeniu, że uda się osiągnąć cele gospodarki o obiegu zamkniętym.
Aktualne moce przerobowe termicznego zagospodarowania odpadów w Polsce, w przeliczeniu na komunalne odpady palne, to maksymalnie około 2,4 miliona ton rocznie (w tym łącznie cementownie i dedykowane instalacje termicznego przekształcania odpadów). Obecna infrastruktura jest zatem w stanie pokryć zaledwie około połowę docelowych potrzeb. Szacuje się więc, że zapotrzebowanie na dodatkowe moce termicznego przekształcania odpadów wytworzonych z odpadów komunalnych wynosi około 2 miliony ton rocznie.
Korzyści ekonomiczne i ekologiczne
Co więcej, na podstawie przeprowadzonych dotychczas badań, wiadomo już, że zyski – ekonomiczne i ekologiczne – z użytkowania instalacji termicznego przekształcania odpadów są wręcz spektakularne. Dodatkowo, emisja szkodliwych związków i pyłów w takich obiektach jest wielokrotnie mniejsza niż w tradycyjnych ciepłowniach.
Eksperci twierdzą zatem jednoznacznie, że instalacje termicznego przekształcania odpadów to przedsięwzięcia perspektywiczne, wpisujące się w ideę zrównoważonego rozwoju, a powstanie w naszym kraju kolejnych obiektów tego rodzaju domknie system gospodarowania odpadami i zapewni realizację gospodarki o obiegu zamkniętym.
Nowe instalacje termicznego przekształcania odpadów mogą bowiem zastąpić węglowe źródła ciepła, pozostawią mniejszy ślad węglowy, będą stanowić efektywne systemy ciepłownicze i staną się źródłem zielonej energii elektrycznej.
W Europie Zachodniej IPTO działają
Warto dodać, że z tego rozwiązania na szeroką skalę korzystają nawet tak proekologiczne kraje jak Niemcy, Szwajcaria, Norwegia, czy Austria. W tych państwach wydajność spalania frakcji niemożliwych do innego zagospodarowania na jednego obywatela, jest nawet 20 razy większa niż w Polsce.
Warto również dodać, że instalacje termicznego przekształcania odpadów są oficjalnie rekomendowanym rozwiązaniem przez Europejskie Biuro IPPC (pozwoleń zintegrowanych).
Melodia (najbliższej) przyszłości
Mało tego – według specjalistów, uzupełniając miks energetyczny o energię pozyskiwaną ze spalania odpadów, Polska może wzmocnić swoją suwerenność i bezpieczeństwo energetyczne.
Niestety, w Polsce działa dotychczas tylko osiem instalacji termicznego przekształcania odpadów, a ich moce przerobowe są niewystarczające do zagospodarowania całego strumienia frakcji palnej odpadów. W efekcie, istnieje dziś duży potencjał inwestowania w kolejne spalarnie.
