Chociaż rządowy program Bezpieczny Kredyt 2 procent w ofercie części banków pojawił się z początkiem lipca, to jego skutki obserwowaliśmy już w poprzednich miesiącach.
Objawiał się on rosnącą gorączką na rynku nieruchomości – ceny rosły, a ofert ubywało. Według Raportu AMRON-SARFiN w drugim kwartale bieżącego roku średnie ceny ofertowe w największych polskich miastach były nawet o kilkanaście procent wyższe niż pod koniec 2022 roku.
Ceny mieszkań w I półroczu 2023 wyraźnie w górę 
Z Kwartalnego Ogólnopolskiego raportu o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości (szerzej znanego jako Raport AMRON-SARFiN) wynika, że w ciągu ostatniego półrocza średnie ceny ofertowe dyktowane za nowe mieszkania w Warszawie wzrosły o blisko 10%.
Pod koniec drugiego kwartału bieżącego roku w stolicy oczekiwano średnio około 16 tysięcy złotych za metr kwadratowy, podczas gdy jeszcze w połowie grudnia średnia cena metra kwadratowego nie przekraczała 14 500 PLN. Jeszcze mocniej – o około 12% wzrosły w analizowanym okresie średnie ceny ofertowe dyktowane za nowe mieszkania w Krakowie.
W ślad za stawkami wpisywanymi w ogłoszeniach przez deweloperów idą także średnie kwoty dyktowane przez sprzedających mieszkania w drugiej ręki. Na krakowskim rynku wtórnym pomiędzy grudniem ubiegłego roku a czerwcem 2023 średnia cena ofertowa wzrosła o 16%.
Większy spokój w pierwszym półroczu 2023 panował na ostatnim z trzech najdroższych polskich rynków nieruchomości – w Gdańsku. W stolicy województwa pomorskiego średnia cena wzrosła odpowiednio: o 8% na rynku pierwotnym oraz o 5% na rynku wtórnym.
Podaż drastycznie maleje
Wzrost cen mieszkań ma oczywiście związek ze zmniejszającą się podażą. Z jednej strony wzrósł popyt na mieszkania, a z drugiej deweloperzy sami ograniczają liczbę nowo budowanych lokali.
Jak bowiem wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, w pierwszej połowie tego roku deweloperzy rozpoczęli budowę 47 956 mieszkań. To aż o 33% mniej niż w pierwszym półroczu 2022, Jednocześnie to najniższy wynik od 2016 roku.
Mało tego, w lipcu spadek mieszkań wystawionych na sprzedaż w poszczególnych lokalizacjach sięgają od kilku do nawet kilkudziesięciu procent w ujęciu rocznym. Najmocniej doświadczyły go największe miasta: Warszawa (o 33%), Kraków (o 28%) i Wrocław (o 25%).
Co ciekawe, okazuje się, że już sama zapowiedź programu Bezpieczny Kredyt 2 procent, który wszedł w życie na początku lipca 2023, zwiększyła popyt na mieszkania. Według ekspertów zjawisko to wykorzystali sprzedający, windując ceny ofertowe mieszkań.
Marcin Drogomirecki, ekspert rynku nieruchomości Grupy Morizon-Gratka wyjaśnia, że “popyt generowały przede wszystkim dwie grupy – osoby, które chciały skorzystać z rządowego programu i zamierzały wcześniej znaleźć oraz zarezerwować odpowiedni lokal, a także osoby, które wiedziały, że nie kwalifikują się do tego kredytu, ale chciały uniknąć spodziewanego wzrostu cen”.
Kredyt 2% będzie miał znacznie więcej „ofiar” niż beneficjentów? 
W efekcie, od początku lipca pozytywny aspekt wprowadzonego programu odczują jedynie kredytobiorcy, którzy skorzystają z Bezpiecznego Kredytu 2%, natomiast dla pozostałej, przeważającej grupy kupujących – czyli tych, którzy nie spełniają warunków uzyskania takiego kredytu – możliwość zakupu własnego mieszkania znów staje się bardziej odległa.
W opinii specjalistów zajmujących się rynkiem nieruchomości, pełny wpływ programu na rynek poznamy dopiero za kilka miesięcy. Według Michała Kubickiego, eksperta Komitetu do spraw Nieruchomości Krajowej Izby Gospodarczej “popyt został sztucznie zawyżony, zakłamując statystyki poprzez przesunięcie transakcji w czasie”.
W efekcie, w ocenie Michała Kubickiego “za kilka lub kilkanaście miesięcy po wejściu programu może wyglądać nadzwyczaj dobrze, przy czym okresy przed rozpoczęciem i po zakończeniu udzielania wsparcia będą sztucznie wydrenowane z umów”.
