„Zrozumieć sztukę” to nowy program emitowany na kanale Portfel Polaka, prowadzony przez Romana Kaczkowskiego – CEO ARX Gallery, który rozwieje wątpliwości dotyczące inwestycji w sztukę.
Z pierwszego odcinku programu dowiemy się, jak polski rynek sztuki kształtował się przez ostatnie 30 lat, jakie dane historyczne są kluczowe dla inwestorów i kolekcjonerów, oraz w jakie dzieła sztuki warto inwestować.
Doświadczenie Romana Kaczkowskiego na rynku sztuki
Roman Kaczkowski funkcjonuje na rynku sztuki od 13 lat. Do tej pory pracował on 7 lat w największym w Polsce domu aukcyjnym i kilka lat w galerii sztuki, co oznacza, że poznał on rynek sztuki z różnych perspektyw. Ponadto, Roman Kaczkowski sam też inwestuję w sztukę oraz zajmuje się doradztwem inwestycyjnym.
Polski rynek sztuki rośnie w siłę – czy warto inwestować w polską sztukę?
Polski rynek sztuki funkcjonuje zaledwie od 33 lat i dopiero się rozwija, co oznacza, że mamy na nim sporą przestrzeń, aby dużo zarabiać i dokonywać interesujących zakupów. Warto zaznaczyć, że wolumen obrotu na polskim rynku sztuki od kilku lat rośnie w tempie dwucyfrowym. Według analityków tendencja ta powinna potrwać jeszcze kilkanaście lat.
Co istotne, polski rynek sztuki nie ma bardzo wysokiego progu wejścia – skuteczne inwestycyjne można na nim poczynić już nawet za 5 tysięcy złotych. Nie zmienia to jednak faktu, że na polskim rynku sztuki można też już dokonywać spektakularnych inwestycji, a im wyższa zainwestowana kwota, tym większe potencjalne zyski
Jaka jest różnica między kolekcjonerem a inwestorem na rynku sztuki?
Kolekcjoner to osoba pasjonująca się sztuką, podejmująca decyzje zakupowe pod wpływem emocji. Inwestor kieruje się zaś logiką – kupuje dzieła sztuki, aby następnie zarobić na ich sprzedaży.
Historia polskiego rynku sztuki – jak wyglądał rynek dzieł sztuki 30 lat temu?
30 lat temu funkcjonował jeden państwowy dom aukcyjny – Desa Unicum, który sprzedawał dzieła sztuki i rzemiosło artystyczne na aukcjach – zaledwie kilku w skali roku. W zakresie malarstwa, głównie sprzedawano dzieła artystów przedwojennych. Prace te nabywała zaś tylko garstka kolekcjonerów.
Jak zmienił się polski rynek sztuki w przeciągu ostatnich 30 lat?
Dziś w ciągu roku na rynku sztuki w Polsce odbywa się już około 300 aukcji. Ponadto, dziś dzieła sztuki kupują najczęściej młodzi przedsiębiorcy i menedżerowie. Na dodatek nie kupują oni dzieł sztuki dawnej, tylko dzieła sztuki współczesnej.
Czy warto jeszcze inwestować w sztukę dawną?
Jak najbardziej, sztuka dawna nadal stanowi bardzo dobrą inwestycję. Podaż na rynku sztuki dawnej jest jednak ekstremalnie niska.
Galerie sztuki i domy aukcyjne – czym one się różnią?
Rynek sztuki dzieli się na dwie strefy: domy aukcyjne i galerie sztuki. Domy aukcyjne to przedsiębiorstwa, które cyklicznie organizują aukcje tematyczne, na których wystawianych jest po kilkadziesiąt dzieł sztuki. Wstęp na aukcję jest wolny.
Ponadto, na aukcji nie ma żadnego wadium, można więc zapisać się na aukcję i przystąpić do niej zaledwie chwilę przed jej startem. W Polsce funkcjonuje kilkanaście domów aukcyjnych. Największy z nich to Desa Unicum. Drugi największy pod względem wolumenu dom aukcyjny w naszym kraju to Polswiss Art.
Mechanizmem sprzedaży w domu aukcyjnym jest aukcja – czyli licytacja. Tylko od nas zależy, jaką kwotę zaproponujemy i na jakiej kwocie zakończy się licytacja. Co bardzo istotne, każda aukcja jest bardzo dobrze przygotowana, dzieła sztuki są opisane i zestawione w katalogu, dzięki czemu bardzo łatwo możemy porównać poszczególne obiekty.
Kolejnym ważnym aspektem są notowania aukcyjne. Portale Artinfo.pl oraz OneBid skrzętne notują wszystkie informacje napływające z rynku sztuki. Spisują one wszystkie ceny obiektów, które pojawiły się na aukcjach. Dzięki temu możemy wpisać nazwisko danego artysty i otrzymamy wszystkie wyniki aukcyjne danego artysty.
W ten sposób możemy przeanalizować jak zachowują się ceny dzieł sztuki danego artysty w wybranym przez nas horyzoncie czasowym. W efekcie, według Romana Kaczkowskiego dom aukcyjny jest najlepszym miejscem do rozpoczęcia inwestowania w sztukę.
Czym charakteryzują się galerie sztuki?
Galerie sztuki to miejsca, które organizują wybranej grupie artystów wystawy – we własnych siedzibach, w muzeach czy w centrach sztuki. Oznacza to, że galerie sztuki to miejsca zajmujące się promocją wybranej przez siebie grupy artystów.
Co istotne, w przeciwieństwie do domu aukcyjnego, galeria to miejsce, które kreuje ceny dzieł sztuki.
Czy zakup dzieła sztuki to długoterminowa inwestycja?
Zdecydowanie tak. Inwestując na rynku sztuki trzeba mieć świadomość, że horyzont inwestycyjny to minimum 5 lat.
Polski i zagraniczny rynek sztuki
Obrót jednej aukcji na zagranicznym rynku sztuki potrafi opiewać na kwotę od 800 milionów do nawet 1 miliarda dolarów.
Cały rynek aukcyjny w Polsce w ubiegłym roku sięgnął zaś zaledwie 700 milionów złotych – taki był łączny obrót 300 ubiegłorocznych aukcji. Liczba ta doskonale pokazuje, że polski rynek sztuki wciąż znajduje się na początkowym etapie rozwoju.
Zapraszam do samodzielnego zapoznania się z całym nagraniem, znajduje się ono poniżej:
