Niszczenie cudzego mienia to spory problem. Wandalizm kojarzy nam się przede wszystkim z nieestetycznymi napisami na murach budynków. Dla jednych jest to jednoznaczny akt wandalizmu, kiedy inni graffiti uważają za sztukę. Co ciekawe określenie wandalizm pierwszy raz w pejoratywny sposób zostało użyte w XVII wieku we Francji. Na czym dokładnie polega wandalizm? Gdzie i jak uzyskać za niego odszkodowanie?
Czym jest wandalizm?
Pojęcie wandalizmu większości z nas kojarzy się ze zniszczonymi przystankami autobusowymi, poprzewracanymi koszami i nieestetycznymi napisami na budynkach oraz murach. Sama etymologia słowa wandalizm jest bardzo ciekawa. Słowo to nawiązuje do germańskiego plemienia Wandalów, którym przypisywano podbicie i zniszczenie Rzymu. Co ciekawe plemię wcale nie zdewastowało miasta, a jedynie dokonało grabieży.
Z pejoratywnym znaczeniem słowa wandalizm pierwszy raz mogliśmy spotkać się w XVIII-wiecznej Francji. Obecnie wandalizmem określa się umyślne niszczenie bez wyraźnego powodu cudzego mienia. Zwykle wandalizm nosi wymierne szkody, które w niektórych sytuacjach mogą być naprawdę spore. Czasem tego typu zachowania prowadzą do zubożenia społeczeństwa lub danej firmy, która została dotknięta wandalizmem.
Wandalizm może być także uznany za przestępstwo, a osoby, które niszczą cudze mienie, podlegają pod kodeks karny. Z punktu widzenia psychologicznego, wandalizm uznawany jest za zachowanie patologiczne i społecznie szkodliwe. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że wandalizm może być oceniany w różny sposób. W niektórych przypadkach graffiti uznawane jest za sztukę, kiedy inni uważają pomalowane mury za akt wandalizmu. W zależności od tego, jaki był motyw oraz cel wyróżnia się kilka typów wandalizmu.
Jakie są cele oraz typy wandalizmu?
Osoby, które niszczą cudze mienie, mogą mieć różne cele. Właśnie dlatego możemy wyróżnić kilka typów wandalizmu. Przede wszystkim wandalizm może być zaborczy, którego celem jest uzyskanie korzyści. W tym przypadku mamy do czynienia między innymi z okradaniem automatów z monetami lub grabieżą stacji trakcyjnych z miedzianych kabli. Innym typem wandalizmu jest wandalizm mściwy, którego celem jest samodzielne wymierzenie kary. Przykładem może być obraźliwe graffiti na ścianie firmy, z której dana osoba została zwolniona lub zniszczenie mienia szkolnego przez niezadowolonego ucznia.
Akty wandalizmu czasem mają mieć bardziej znaczące przesłanie. W takiej sytuacji mówimy o wandalizmie ideologicznym. W tym przypadku możemy spotkać się z obraźliwymi napisami na murach, które mają charakter polityczny. Natomiast wandalizmem religijnym określa się zniszczenie miejsc kultów, czyli przykładowo zdewastowanie świątyni. Jeszcze innym rodzajem wandalizmu jest wandalizm taktyczny, którego celem jest zwrócenie uwagi na postulaty danej grupy.
Wandalizm może mieć także charakter zabawowy. Przykładem mogą być zabawy w to, kto przewróci więcej śmietników lub zbije więcej lamp. Jeszcze innym rodzajem jest wandalizm złośliwy, który charakterystyczny jest dla niezadowolonych kibiców. W tym przypadku spotkamy się z niszczeniem przystanków po przegranych meczach. Jednak jak radzić sobie z wandalizmem i jaki jest najlepszy sposób na uzyskanie odszkodowania? W Polsce coraz rzadziej możemy spotkać się z aktami wandalizmu, jednak w samym 2020 roku doszło do nich ponad 30 tys. razy.
Jak uzyskać odszkodowanie za wandalizm?
Wandalizm w Polsce jest karalny. W przypadku udowodnienia znaczących szkód sprawcy może grozić od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Natomiast jeżeli szkody nie były znaczące, sprawca będzie musiał zapłacić grzywnę. Warto zdawać sobie sprawę, że uzyskanie odszkodowania za atak wandali nie jest takie proste. Musimy mieć odpowiednią polisę, która będzie chronić nasz dom, mieszkanie, ogród lub altanę.
Wandalizm lub inaczej akt wandalizmu jest zniszczeniem ubezpieczonego mienia przez osoby trzecie. W niektórych przypadkach mowa jest także o zwierzęciu domowym. Odpowiednio dobrana polisa będzie uwzględniać także najróżniejsze graffiti czy wybicie okna. Ubezpieczenie mienia dotyczy sytuacji związanych z uszkodzeniem lub zniszczeniem mienia. W zależności od polisy możemy spotkać się z połączeniem aktu wandalizmu z rabunkiem lub kradzieżą.
Kiedy możemy mieć problem z uzyskaniem odszkodowania za akt wandalizmu?
Wandalizmu wiele osób się nie spodziewa, dlatego nie każdy decyduje się na rozszerzenie ubezpieczenia i uwzględnienie w nim aktu wandalizmu. To spory błąd, ponieważ polisa pokrywa tylko te szkody, które są określone w umowie. Warto też pamiętać, że w niektórych przypadkach musimy spełnić pewne warunki, które dają nam prawo do ubiegania się o odszkodowanie.
O czym warto pamiętać, wybierając polisę? Należy dokładnie sprawdzić, jakie warunki musimy spełnić, żeby móc domagać się odszkodowania. Najczęściej możemy rozszerzyć naszą polisę o ubezpieczenie od aktów wandalizmu. Zwykle ubezpieczyciele oferują:
- Pomoc w demontażu uszkodzonych elementów.
- Transport uszkodzonych elementów do miejsca naprawy, a następnie transport naprawionych elementów do ubezpieczonego mieszkania lub domu.
- Pomoc w montażu elementów naprawionych lub nowych.
- Zabezpieczenie mieszkania lub domu do czasu zamontowania nowych elementów.
Oczywiście w zależności od wybranej polisy pomoc może być różna. W niektórych przypadkach możemy spotkać się z pokryciem kosztów naprawy.
Wandalizm to spory problem społeczny
Akty wandalizmu w psychologii uznawane są za zachowanie patologiczne i społecznie szkodliwe. Warto pamiętać, że osoby, które zniszczyły mienie o dużej wartości, mogą spodziewać się kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do nawet 5 lat. Co ciekawe samo słowo pochodzi od germańskiego plemienia Wandalów, którym przypisywano podbicie i zniszczenie Rzymu. Jednak plemię nie zniszczyło miasta, tylko dokonało grabieży.
Aktualnie wandalizmem określa się umyślne niszczenie cudzego mienia bez wyraźnego powodu. Szkody mogą być znaczące. Wyróżnia się kilka rodzajów wandalizmu. O wandalizmie zaborczym mówimy, kiedy jego celem jest wzbogacenie się. Wandalizmem mściwym określa się sytuację, w której dana osoba samodzielnie postanawia wymierzyć karę i w tym celu niszczy czyjeś mienie. Natomiast wandalizm ideologiczny zwykle ma na celu podkreślenie, że nie zgadzamy się z daną polityką. Z wandalizmem religijnym mamy do czynienia w sytuacji kiedy, zostaje zniszczone miejsce kultu. Wandalizm zabawowy to sytuacja, w której dana osoba niszczy mienie dla rozrywki. Natomiast zniszczenia wywołane przez niezadowolonych kibiców określa się wandalizmem złośliwym.
W Polsce dochodzi coraz rzadziej do aktów wandalizmu, jednak nadal odnotowuje się ich dość sporo. Jeżeli zależy nam na uzyskaniu odszkodowania za wandalizm, nasza polisa musi być rozszerzona właśnie o akty wandalizmu.
