Czy energetyka jądrowa dla Polski to zagrożenie dla przyszłych pokoleń?

Udostępnij

Budowa elektrowni jądrowej w Polsce to inwestycja strategiczna dla zrównoważonego rozwoju całego kraju. Jej powstanie niewątpliwie przyniesie znaczne korzyści.

Z raportu opublikowanego przez Polski Instytut Ekonomiczny wynika nawet, że reaktory jądrowe nie tylko zaspokoją znaczną część zapotrzebowania energetycznego kraju, ale również przyczynią się do wzrostu PKB Polski oraz zwiększenia zatrudnienia.

Mało tego – z obecnych założeń rządu wynika, że w Polsce mają powstać nawet trzy elektrownie atomowe. Czy jednak energia nuklearna oraz reaktory jądrowe, które powstaną na terenie naszego kraju to bezpieczne rozwiązanie? Czy nie będą one stanowić niebezpieczeństwa dla przyszłych pokoleń?

Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w dalszej części tekstu. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia jak w ogóle działa paliwo jądrowe:

Paliwo jądrowe – podstawowe informacje Paliwo jądrowe

Zacznijmy od tego, iż nazwa „paliwo jądrowe”, mimo iż jest prawidłowa, to jednak niezbyt trafna w języku polskim, ponieważ sugeruje spalanie, a paliwo jądrowe nie ulega procesowi spalania (czyli utleniania) w reaktorach, jak benzyna w silnikach samochodowych.

Spalanie lub wypalanie paliwa jądrowego oznacza wykorzystywanie go w reaktorach do przeprowadzania reakcji rozszczepień jąder atomowych aż do momentu, kiedy zabraknie jąder nadających się do rozszczepienia.

W praktyce, paliwo jądrowe to umieszczony w specjalnych pojemnikach (zwykle prętach lub kulach) tlenek uranu UO2, zawierający określone ilości izotopu rozszczepialnego uranu, zwykle U-235 lub U-238. Jak to działa?

Jak wygląda produkcja energii w reaktorach atomowych?

Po konwersji i wzbogaceniu izotop uranu zamieniany jest w tlenek uranu UO2. Ze sproszkowanego UO2 wypieka się w temperaturze ponad 1400 stopni Celsjusza pastylki o przeciętnej długości 1,5 centymetra i średnicy 1 centymetra, które umieszcza się w cyrkonowych rurkach zwanych koszulkami.

Wypełniona i szczelnie zamknięta koszulka określana jest mianem pręta paliwowego. Kilkadziesiąt, a nawet kilkaset takich prętów wraz z prętami regulacyjnymi tworzy natomiast zestaw paliwowy nazywany także wiązką paliwową, który umieszczany jest w reaktorze i umożliwia produkcję energii dzięki reakcji rozszczepienia jąder atomowych.

W reaktorach jądrowych każdy zestaw paliwowy (jest ich 100-200) liczy z reguły 179-264 prętów paliwowych. W takim zestawie znajduje się miejsce na wsunięcie wiązki prętów regulacyjnych. Długość zestawu paliwowego wynosi około 4 metry.

W czasie eksploatacji paliwa jądrowego w reaktorze wzrasta w nim ilość produktów rozszczepienia i aktywacji, aż do poziomu uniemożliwiającego przebieg reakcji rozszczepienia z odpowiednią wydajnością, wymuszające wymianę paliwa jądrowego.

Najbardziej efektywna i najtańsza energia Uran w formie paliwa jądrowego w elektrowni

Rozszczepienie w kontrolowany sposób atomów izotopów, daje nam najczystszą, najbardziej efektywną i przede wszystkim najtańszą energię. Wbrew pozorom, paliwo jądrowe stanowi najbezpieczniejsza i najstabilniejsza forma pozyskiwania energii.

Co po wypaleniu paliwa?

Po osiągnięciu tego projektowego wypalenia paliwa (zwykle okres 3-6 lat) pręty paliwowe są natomiast wyjmowane z reaktora i umieszczane na kilka lat w basenie z wodą. Zużyte pręty zawierają bardzo duże ilości silnie promieniotwórczych produktów rozpadu jąder które wydzielają stosunkowo duże ilości ciepła.

Złożenie ich do basenu z wodą i przechowywanie przez dłuższy czas (od kilku do kilkudziesięciu lat) powoduje, że ich aktywność drastycznie spada a z czasem wydzielane są też coraz mniejsze ilości ciepła. Woda w basenie pełni rolę chłodziwa, które uniemożliwia samoistne przegrzanie się zużytych prętów.

Potencjalne skutki energii jądrowej w Polsce dla przyszłych pokoleń

Powstanie składowisk odpadów radioaktywnych w Polsce

Podstawowym problemem energii jądrowej jest utylizacja odpadów zawierających zużyte paliwo jądrowe. W przypadku zużytego paliwa z elektrowni jądrowych praktycznie nigdzie na świecie nie stosuje się składowania na poziomie ziemi bądź w płytkich wykopach. Tak składowane mogą być wyłącznie odpady o niskiej aktywności.

Najpowszechniejszą metodą jest tak zwane głębokie geologiczne składowanie odpadów. Mówiąc wprost, wypalone paliwo uranowe najpierw przechowywane jest w wyłożonych stalą betonowych basenach z wodą, które umiejscowione są blisko samego reaktora.

Następnie umieszczane jest ono w specjalnych beczkach i przenoszone do podziemnych wyrobisk na głębokościach od 250 metrów do kilometra w przypadku zbiorników kopalnianych oraz od 2 do nawet 5 kilometrów w głąb ziemi w przypadku odwiertów składowych. Znak "uwag

Z przeprowadzonego przez pracownię marketingową Social Changes w listopadzie 2022 roku badania wynika, że choć blisko 70% Polaków popiera budowę elektrowni atomowych w Polsce, to już składowiska odpadów radioaktywnych w pobliżu domu nikt nie chce mieć.

Ryzyko katastrofy ekologicznej

Warto przy tym również mieć świadomość, że nawet drobne rozszczelnienie zużytego paliwa jądrowego mogłoby doprowadzić do przeniknięcia niebezpiecznych dla zdrowia substancji do gruntu, a stamtąd do źródeł wody pitnej i wchłonięte przez istoty żywe.

Problematyczne wygaszanie reaktorów atomowych

Innym istotnym problemem energetyki jądrowej jest zamykanie elektrowni jądrowych. Reaktora atomowego nie da się po prostu wyłączyć. Proces jego wygaszania jest stopniowy i długotrwały, dlatego całkowity demontaż elektrowni jądrowej może trwać nawet kilkadziesiąt lat.

Energia atomowa jako broń masowego rażenia

Na koniec trzeba wspomnieć o odmiennym wykorzystaniu energii atomowej. Mowa tutaj o broni jądrowej. Ludzkość bardzo szybko zorientowała się, że siła rażenia bomby jądrowej jest o wiele większa niż w przypadku konwencjonalnego materiału wybuchowego, a konsekwencje jej użycia znacznie poważniejsze zarówno dla ludzi, jak i środowiska.

Dlatego niemal od chwili jej skonstruowania podejmowano (z różnym skutkiem) rozmowy na temat początkowo ograniczenia prób z bronią jądrową, później ich zakazu, nierozprzestrzeniania broni, a także rozbrojenia. Bomba atomowa

Niestety liczba głowic nuklearnych na świecie jest zatrważająca. Oficjalnie same Stany Zjednoczone posiadają ich 7260, a Rosja 7500. Długa jest także lista krajów pracujących nad bombą jądrową. W konsekwencji, broń ta stała się przedmiotem szantażu w wielu wojnach, w tym tej trwającej na Ukrainie.

Energia pozyskiwana przy udziale paliwa jądrowego niesie za sobą pewne zagrożenia dla przyszłych pokoleń, lecz ma również szereg bezsprzecznych zalet. Zostaną one omówione poniżej:

Co dobrego dla Polski przyniesie energetyka jądrowa w przyszłości?

Zaspokojenie krajowego zapotrzebowania na energię

Pierwszą korzyścią będzie oczywiście zwiększenie niskoemisyjnej energii jądrowej w polskim miksie energetycznym, kosztem znacznie bardziej szkodliwego dla środowiska i klimatu węgla. Ze wstępnych analiz wynika, że elektrownie jądrowe będą zaspokajać ponad 30% zapotrzebowania na prąd w naszym kraju.

Ustabilizowanie cen

Ponadto, zróżnicowanie źródeł energii elektrycznej, pozwoli zmniejszyć wpływ wahań na rynku węgla, gazu i ropy na ceny prądu dla odbiorcy końcowego. Mało tego – jako, że elektrownia jądrowa może pracować 60, a w niektórych przypadkach nawet 80 lat, to koszt inwestycji rozkłada się na wiele lat pracy obiektu.

Po uwzględnieniu niskich kosztów eksploatacji, zapewnia więc ona łatwe przewidywanie cen energii.

Wzrost PKB Wzrost PKB

Z badań cytowanych przez analityków Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że ich powstawanie przyczynia się do przyspieszenia rozwoju gospodarczego. Choćby w Korei Południowej, dzięki inwestycjom dokonanym w przemysł jądrowy, PKB państwa w 2005 roku było wyższe o 1,3% w porównaniu ze scenariuszem, w którym do takowych by nie doszło.

Według przewidywań ekonomistów, jeżeli wybudujemy w Polsce zaledwie dwa bloki jądrowe o łącznej mocy 3 gigawatów i koszcie wynoszącym 15 miliardów dolarów, PKB naszego kraju może wzrosnąć łącznie o 0,83%. Oznacza to, że jeśli Polska wybuduje ich więcej, co aktualnie jest planowane, wzrost gospodarczy z tego tytułu może znacząco przekroczyć 1% PKB.

Nowe miejsca pracy

Budowa elektrowni jądrowej w Polsce wpłynie również na zatrudnienie w naszym kraju. Co warto podkreślić, analizowany rodzaj energetyki generuje relatywnie dużo miejsc pracy. W ciągu 50 lat elektrownia jądrowa o mocy 1000 MW zapewni aż 43 tysiące osobolat (jednostka generacji miejsca pracy dla 1 osoby przez 1 rok) bezpośrednich miejsc pracy.

Co więcej, jeśli doliczymy do tego miejsca prace powstały przy zarządzaniu radioaktywnymi odpadami oraz rozbiórce obiektu, wyjdzie nam, że elektrownia jądrowa wygeneruje w tym okresie aż 50 tysięcy osobolat.

Generowanie miejsc pracy w sposób pośredni

Ponadto, drugie tyle osobolat elektrownia jądrowa generuje pośrednio. Choćby, aby wyprodukować odpowiednie części, które następnie wykorzysta się do jej budowy, trzeba zakupić znaczne ilości metali, co zwiększy poziom zatrudnienia w przemyśle ciężkim. Jak wskazują analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego, takich miejsc pracy pojedyncza elektrownia jądrowa o mocy 1000 megawatów wygeneruje łącznie 50 tysięcy osobolat.

Jednakże to dalej nie jest finalny efekt, jaki wywoła budowa i funkcjonowanie elektrowni jądrowej na rynek pracy. Otóż wielka inwestycja, jaką niewątpliwie budowa elektrowni jądrowej jest, powoduje, że pracownicy biorący udział w tym procesie cieszą się większymi dochodami, które przeznaczają na konsumpcję, co z kolei powoduje powstanie nowych miejsc pracy. Pojedyncza elektrownia jądrowa ma przyczynić się bowiem do powstania w taki sposób 100 tysięcy osobolat.

Wzmocnienie działalności badawczej i naukowej Grafi

Dodatkowo, realizacja Programu Polskiej Energetyki Jądrowej wzmocni także polskie instytuty naukowe i przedsiębiorstwa już teraz prowadzące działalność związaną z tą dziedziną. W ten sposób nie tylko powstaną nowe miejsca pracy, ale również dojdzie do budowy i rozwoju nowej w naszym kraju branży.

Jakub Bandura
Jakub Bandura
Redaktor portalu PortfelPolaka.pl. Wiedzę z zakresu rynków finansowych i inwestowania zgłębiał na studiach ekonomicznych. Trader rynku OTC i Forex preferujący handel krótkoterminowy. Entuzjasta statystyki oraz analizy technicznej instrumentów finansowych.

Najnowsze

Zobacz również