Śmierć bliskiej osoby to często trudna sytuacja. Zanim zaczniemy porządkować wszystkie sprawy, warto poświęcić chwilę na żałobę i opłakiwanie zmarłego. Niestety po śmierci rodzina musi dopełnić kilku formalności. O czym należy pamiętać i czy rodzina zmarłego powinna rozliczyć za niego PIT?
O czym warto pamiętać?
Na początek śmierć osoby bliskiej należy zgłosić lekarzowi oraz urzędnikowi stanu cywilnego. To niezwykle ważne, dopiero po tym możemy ubiegać się zasiłek pogrzebowy, który wielu osobom pomaga zorganizować pochówek. Świadczeń jest więcej, jednak nie w każdej sytuacji możemy je otrzymać. O czym nie powinniśmy zapomnieć? W dalszej części artykułu podpowiemy, jakie formalności są konieczne.
Karta zgonu
Jeżeli nasz bliski przebywał w szpitalu lub zakładzie opiekuńczo-leczniczym, kartę zgonu wystawi osoba, która potwierdziła śmierć. Jednak jeżeli osoba bliska umrze w domu, należy niezwłocznie zgłosić ten fakt do lekarza rodzinnego lub lekarza pogotowia. Któryś z nich może wystawić niezbędny dokument.
Akt zgonu
Następnym krokiem jest zgłoszenie śmierci w Urzędzie Stanu Cywilnego, który odpowiada miejscu zamieszkania. Jednak nie tylko najbliższa rodzina ma prawo udać się do urzędu w celu zgłoszenia śmierci. Może to zrobić współmałżonek lub dzieci zmarłego. W następnej kolejności mają do tego prawo najbliżsi krewni lub powinowaci. Zgon mogą zgłosić także współlokatorzy oraz osoby, które były obecne przy zgonie. Warto pamiętać, że jeżeli do śmierci doszło w szpitalu lub inny zakładzie, to oni mają obowiązek powiadomić Urząd Stanu Cywilnego o śmierci.
Czy powinniśmy rozliczyć pit za zmarłego?
Urząd skarbowy nie narzuca na rodzinę zmarłego obowiązku złożenia zeznania PIT za miniony rok. Jeżeli nie zdecydujemy się tego zrobić, zajmą się tym pracownicy fiskusa, którzy pracują we właściwym dla miejsca zamieszkania urzędzie.
Spadkobiercy powinni spodziewać się wezwania z urzędu skarbowego, którego celem jest potwierdzenie ostatecznej treści zobowiązania. Powinni oni poinformować o przysługujących osobie zmarłej ulgach i odliczeniach. Jednak co jeżeli zwykle rozliczyliśmy się z naszym zmarłym współmałżonkiem? Mamy nadal do tego prawo. W dalszej części podpowiemy, jak to zrobić.
Śmierć współmałżonka a wspólne rozliczenie PIT
Wiele małżeństw przy składaniu rocznego zeznania podatkowego rozlicza się wspólnie. Nawet po śmierci mamy taką możliwość. Decyzja o wysokości zobowiązania zmarłej osoby także nie wyklucza wspólnego rozliczenia. W przypadku śmierci jednej osoby współmałżonek jest upoważniony do złożenia wniosku o wspólnym rozliczeniu. Art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje, że wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, może być także złożony przez podatnika, który pozostawał w związku małżeńskim w roku podatkowym, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego albo zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok. Jednak co, jeśli naszemu bliskiemu przysługiwały ulgi lub odliczenia?
Czy mamy prawo do ulgi podatkowej po osobie zmarłej?
Wiele osób zastanawia się, czy po śmierci partnera nadal ma prawo do ulgi w zeznaniu podatkowym. Na szczęście tak, współmałżonek osoby zmarłej może skorzystać z odliczeń i ulg. Jednak jest zobowiązany do poinformowania o tym pracowników urzędu skarbowego do 30 dni po otrzymaniu treści zobowiązania zmarłej osoby. Można tutaj uwzględnić wydatki, które zmarły poniósł na rehabilitację oraz ewentualne leczenie.
Co, kiedy osoba zmarła a w PIT miała nadpłatę lub niedopłatę?
W sytuacji, kiedy w zeznaniu zmarłego wyszła nadpłata, zastanawiamy się, co stanie się z tymi pieniędzmi. Zwrot podatku trafi do bezpośredniego spadkobiercy. Jednak gorzej sytuacja wygląda, kiedy w zeznaniu osoby zmarłej wyszła dopłata. W takiej sytuacji spadkobiercy są zobowiązani zapłacić należność.
Jakie świadczenia przysługują bliskim zmarłej osoby?
Warto też wiedzieć, jakie zasiłki lub dodatki należą się rodzinie osoby zmarłej. Przede wszystkim można ubiegać się o tak zwany zasiłek pogrzebowy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. To świadczenie ma, chociaż częściowo pomóc i zwrócić środki, które osoby bliskie poniosły podczas organizacji pogrzebu.
Dodatkowo można starać się o odprawę pośmiertną, jeżeli śmierć nastąpiła w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania zasiłku na skutek wypadku w czasie pracy. Pieniądze dzieli się po równo pomiędzy wszystkimi najbliższymi członkami rodziny.
Dość pomocna dla wielu osób będzie renta rodzinna, która przysługuje bliskim osoby zmarłej, która do tej pory pobierała rentę lub emeryturę z tytułu niezdolności do pracy. Dokładniej do renty mają prawo dzieci zmarłego oraz wnuki, którymi opiekował się zmarły. Może starać się o rentę rodzinną również współmałżonek.
Po śmierci trzeba pamiętać o kilku istotnych sprawach
Często po śmierci bliskiej osoby nie wiemy, co teraz będzie. Czasem nie jesteśmy w stanie ułożyć myśli w głowie, a dopełnienie wszystkich formalności jest niezwykle trudne. Spokojnie, są pewne kwestie, które należy zrobić od razu, inne poczekają lub ktoś zrobi to za nas. Kiedy umiera ktoś bliski, koniecznie należy dać sobie czas na żałobę.
Pamiętać na pewno należy o zgłoszeniu zgonu, jeżeli nasz bliski zmarł w domu. W tym celu powinniśmy powiadomić lekarza rodzinnego lub lekarza pogotowia. To oni wystawią kartę zgonu. Kiedy nasz bliski zmarł w szpitalu lub zakładzie opiekuńczo-leczniczym, to dana placówka jest odpowiedzialna za wystawienie niezbędnego dokumentu.
Następnie konieczne jest uzyskanie aktu zgonu, który wystawi dla nas Urząd Stanu Cywilnego. Jeżeli jednak nasz bliski zmarł w szpitalu lub innym zakładzie, to oni powiadomią pracowników urzędu o zgonie.
Warto wiedzieć, jak wygląda rozliczenie PIT po śmierci osoby bliskiej. Tym zajmie się za nas odpowiedni do miejsca zamieszkania urząd skarbowy. Jednak jeżeli zmarłym jest nasz współmałżonek, nadal mamy prawo do wspólnego rozliczenia. Co więcej, jeżeli w rozliczeniu wyszła nadpłata, to spadkobiercy otrzymają pieniądze. Niestety w przypadku niedopłaty będą oni musieli ją pokryć.
Dodatkowo najbliżsi osoby zmarłej mogą starać się o świadczenia i dodatki. Przede wszystkim mogą dostać zasiłek pogrzebowy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W niektórych sytuacjach otrzymają odprawę pośmiertną lub rentę rodzinną. Należy się ona dzieciom, wnukom, a czasem współmałżonkom.
