Wiele osób przekonuje, że praca w budżetówce opłaca się. Jest nie tylko stabilna, lecz także, co ważne, urzędnicy czy nauczyciele mogą liczyć na umowy o pracę, co oczywiście gwarantuje wiele dodatkowych korzyści. Jakie są zarobki w budżetówce? Jak zmieniały się na przestrzeni lat? Czy pracownikom przysługują jakieś dodatki? Na te wszystkie pytania odpowiedzi zostaną udzielone w dalszej części tekstu, zacznijmy jednak od informacji czym jest budżetówka i jakie prace się do niej zaliczają.
Budżetówka – co to jest?
Budżetówka to po prostu państwowe jednostki budżetowe, które prowadzą gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych. W praktyce są one finansowane z budżetu państwa. Jakie instytucje zaliczane są do sfery budżetowej?
- Policja
- Straż pożarna
- Straż miejska
- Zakłady karne
- Domy kultury
- Domy dziecka
- Domy pomocy społecznej
- Urzędy skarbowe oraz inne organy administracji państwowej i samorządowej
- Szkoły
- Służba zdrowia
- Sądy
- Wojsko
Powszechnie uważa się, że zatrudnienie w budżetówce gwarantuje stabilizację zatrudnienia, mniejszy stres, większy spokój oraz terminową wypłatę wynagrodzenia. Często jest to nawet praca na czas nieokreślony aż do emerytury.
Według danych Głównego Urzędu statystycznego oraz wyliczeń fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju zatrudnienie w budżetówce niezmiennie już od kilku lat przekracza 20% ogólnej liczby pracujących w Polsce.
Co więcej, zatrudnieni w prywatnej firmie wykonują swoje zadania w różnych godzinach. W wielkich korporacjach dzień najczęściej rozpoczyna się o 8:00, przy czym dość powszechne jest zostawanie po godzinach, dopóki pracownikowi nie uda się zakończyć realizowania założonych zadań. W przypadku urzędników państwowych czas pracy jest bardzo dokładnie regulowany i tylko w skrajnych sytuacjach przekracza 8 godzin dziennie.
Jak są ustalane zarobki w budżetówce w 2021
Rok 2021 niesie same złe wiadomości dotyczące płac i innych wynagrodzeń osób zatrudnionych w budżetówce. Większość osób, które spodziewały się podwyżek a przynajmniej solidnych waloryzacji czekało silne rozczarowanie – rząd zdecydował o zamrożeniu płac w budżetówce, a stosowną ustawę w tej sprawie tuż przed Świętami Bożego Narodzenia podpisał Prezydent RP Andrzej Duda. Zgodnie z ustawą okołobudżetową w 2021 roku nastąpi zamrożenie wynagrodzeń w jednostkach i podmiotach sektora finansów publicznych na poziomie płac z 2020.
O zamrożeniu płac w budżetówce mówiło się w zasadzie od początku prac nad budżetem państwa na 2021 rok. Zgodnie z prawem, rząd projekt w sprawie płac w budżetówce przedkłada do konsultacji Radzie Dialogu Społecznego wraz z propozycją minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeden i drugi parametr jest jednym z kluczowych decydujących o kształcie budżetu państwa – zarówno ze względu na dochody państwa, jak i wydatki publiczne. Podobnie jak w kwestii minimalnego wynagrodzenia za pracę i płacę minimalną, Rada Dialogu Społecznego nie ustaliła jednolitego stanowiska. Strona związkowa i pracodawcy byli przeciwni zamrożeniu płac w budżetówce, podobnie jak nie zgadzali się z rządową propozycją w sprawie wysokości płacy minimalnej i minimalnej stawki godzinowej począwszy od 1 stycznia 2021 roku. W takiej sytuacji ostatnie zdanie należy do strony rządowej.
Ustawa okołobudżetowa przewiduje jedynie zwiększenie kwoty wynagrodzeń dla pracowników kultury – i to znacznie z 35 milionów do 55 milionów złotych. Ostatecznie więc na podwyżkę w 2021 roku w budżetówce mogą liczyć tylko osoby zarabiające minimalne stawki, co gwarantuje im podwyżka płacy minimalnej i minimalnej stawki za godzinę.
Zarobki w budżetówce dla różnych zawodów z tego sektora w 2021
Przejdźmy więc do najważniejszych informacji, czyli ile wynoszą aktualne zarobki w budżetówce. Okazuje się, że średnie wynagrodzenie w tym sektorze wynosi 5700 złotych brutto, czyli więcej niż ogólne przeciętne wynagrodzenie.
Nauczyciele
Nauczyciel stażysta otrzymuje 2949 złotych. Nauczyciel kontraktowy 3034 PLN, mianowany 3445 PLN, a dyplomowany 4046 PLN.
Służba zdrowia
Zacznijmy od lekarzy bez stażu pracy. W 2021 stażyści będą zarabiać zaledwie 3066 złotych brutto miesięcznie.
Pielęgniarki bez specjalizacji i z wykształceniem wyższym I stopnia otrzymają 3345 złotych brutto, natomiast pielęgniarki i położne z wykształceniem magisterskim 3816 PLN. Z kolei pielęgniarki i położne zarówno z tytułem magistra, jak i specjalizacją otrzymują już 5488 PLN.
Ratownik medyczny bez wyższego wykształcenia zarabia 3345 złotych. Ratownik medyczny z wyższym wykształceniem bez specjalizacji już 3816 PLN. Z kolei ratownik medyczny ze specjalizacją 4462 PLN.
Jak prezentują się zarobki innych lekarzy? Lekarz rezydent otrzymuje pensję w wysokości 4410 złotych brutto. Lekarz albo lekarz dentysta, który uzyskał specjalizację pierwszego stopnia w określonej dziedzinie medycyny – 4914 PLN. Z kolei lekarz albo lekarz dentysta, który uzyskał specjalizację drugiego stopnia lub tytuł specjalisty w określonej dziedzinie medycyny – 5334 PLN.
W przypadku farmaceuty, fizjoterapeuty czy diagnosty laboratoryjnego z wyższym wykształceniem, ale bez specjalizacji, pensja wynosi 3066 PLN. Natomiast farmaceuci, fizjoterapeuci i diagności laboratoryjni z wyższym wykształceniem oraz specjalizacją zarabiają 4410 PLN.
Służby mundurowe
Czas na zarobki służb mundurowych. Kursant podczas szkolenia będący w I grupie zaszeregowania zarobi średnio 2806 złotych brutto za miesiąc. Policjant pełniący regularną służbę po ukończeniu kursu otrzymuje średnio 3875 złotych. Dzielnicowy może już z kolei liczyć na 4522 złotych. Tyle samo wynosi średnia pensja kontrolera ruchu drogowego. Detektyw zarobi jeszcze więcej – 4785 złotych. Kierownik referatu 5395 złotych. Komendant powiatowy lub miejski może już liczyć na 8350 złotych. Jeszcze lepiej ceni się komendanta wojewódzkiego – 10 700 złotych. Zastępca komendanta głównego 14 tysięcy złotych. Na czele stawki znajduje się oczywiście komendant główny – zarabia średnio 16 tysięcy PLN.
Dodatkowo funkcjonariusze policji mogą przychodzić na emeryturę po 25 latach służby, nie muszą ukończyć 55 roku życia, tak jak to miało miejsce w poprzednich latach. Służby mają także nadgodziny płatne w wysokości 100% wynagrodzenia.
Jak natomiast wygląda sytuacja w wojsku? Uposażenie zasadnicze w przypadku szeregowego wynosi aktualnie 3650 złotych brutto za miesiąc. Starszy szeregowy zarabia niewiele więcej – 3720 złotych. Kapral 4140 złotych. Starszy kapral symbolicznie więcej – 4190 złotych. Plutonowy 4240 złotych. Sierżant już 4440 złotych. Starszy sierżant 4500 złotych. Młodszy chorąży 4560 złotych. Chorąży już 4780 złotych. Starszy chorąży z kolei 4890 złotych. Starszy chorąży sztabowy może już liczyć na 5 tysięcy złotych. Z kolei podporucznik 5220 PLN za miesiąc.
Przy wyższych stopniach trzeba dodatkowo wyróżnić grupę, w której piastuje się dane stanowisko:
- Porucznik grupy 12 – 5280 złotych
- Porucznik grupy 12 A – 5330 PLN
- Kapitan grupy 13 – 5500 PLN
- Kapitan grupy 13 A – 5560 PLN
- Kapitan grupy 13 B – 5630 PLN
- Major grupy 14 – 5930 PLN
- Major grupy 14 A – 6010 PLN
- Major grupy 14 B – 6110 PLN
- Major grupy 14 C – 6230 PLN
- Podpułkownik grupy 15 – 6530 PLN
- Podpułkownik grupy 15 A – 6600 PLN
- Podpułkownik grupy 15 B – 6860 PLN
- Podpułkownik grupy 15 C – 7210 PLN
- Pułkownik grupy 16 – 7610 PLN
- Pułkownik grupy 16 A – 8110 PLN
- Pułkownik grupy 16 B – 8610 PLN
- Pułkownik grupy 16 C – 9110 PLN
- Generał brygady grupy 17 – 9810 PLN
- Generał brygady grupy 17 A – 10 160 PLN
- Generał brygady grupy 17 B – 10 560 PLN
- Generał dywizji grupy 18 – 11 160 PLN
- Generał dywizji grupy 18 A – 11 560 PLN
- Generał dywizji grupy 18 B – 12 110 PLN
- Generał broni grupy 19 – 12 810 PLN
- Generał broni grupy 19 A – 13 310 PLN
- Generał broni grupy 19 B – 13 910 PLN
- Generał (grupa 20) – 16 160 PLN
Urzędnicy administracji publicznej
Czas na urzędników administracji publicznej. Tutaj trudno wskazać szczegółowe dane, ponieważ rząd nie ustala minimalnych pensji dla poszczególnych grup, tak więc wynagrodzenia znacząco różnią się w zależności od województwa, miasta czy konkretnego urzędu.
Jednak według danych, które można znaleźć w sieci, pensje na różnych stanowiskach w urzędzie mieszczą się w przedziale od 2810 do 11 280 złotych brutto. Najmniej zarabiają sekretarki, referenci i pracownicy socjalni, najwięcej naczelnicy i kierownicy wydziałów. Najwyższa średnia zarobków panuje w administracji rządowej, najniższa w administracji samorządowej.
Jak zmieniały się zarobki w budżetówce na przestrzeni lat?
Ze względu na falę protestów w ostatnich latach, większość pracowników budżetówki otrzymała podwyżki. Najpierw dotyczyły one lekarzy i pielęgniarek, następnie służb mundurowych (głównie policji i straży pożarnej), w dalszej kolejności nauczycieli i ponownie służb medycznych.
W ostatecznym rozrachunku wygląda to tak, że nauczyciele i urzędnicy, którzy zarabiali powyżej wynagrodzenia minimalnego, otrzymali w ostatnich latach podwyżkę w wysokości 6%. W przypadku policjantów, strażaków i żołnierzy podwyżki wyniosły około 15%, natomiast w przypadku lekarzy, pielęgniarek i pracowników służby zdrowia ponad 20%. Oczywiście wszystkie powyższe dane nie dotyczą pracowników zarabiających płacę minimalną, ich pensja zwyczajnie wzrastała co roku wraz z nią.
Zarobki w budżetówce – dodatki
Praca w instytucjach państwowych gwarantuje stabilność zatrudnienia. Oprócz pensji przedstawiciele budżetówki mogą liczyć na:
- Dodatek za pracę ponad obowiązujące normy czasowe – dodatek za pracę w niedziele i święta, nadgodziny lub z pracę w porze nocnej
- Dodatek funkcyjny
- Dodatek stażowy
- Dodatek zmianowy
- Dodatek zadaniowy
- Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych
- Dodatek za wysługę lat
- Dodatek za szczególne umiejętności
- Odprawę emerytalną (równowartość dwumiesięcznego wynagrodzenia po przepracowaniu 10 lat, trzymiesięcznego wynagrodzenia po 15 latach i sześciomiesięcznej pensji po 20 latach)
- Trzynastkę, czyli coroczne wynagrodzenie otrzymywane w wysokości 8,5% rocznej pensji
- Nagrody za szczególne osiągnięcia
- Nagrody roczne doliczane do trzynastki
- Nagrody jubileuszowe
Warto także dodać, że wszystkie służby mundurowe nie muszą płacić składek na ubezpieczenia społeczne. Z ich pensji odprowadzany jest tylko podatek dochodowy i składka zdrowotna, ponieważ emerytury wypłaca im Ministerstwo Obrony Narodowej lub Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Natomiast, w przypadku strażaków występują jeszcze dodatki za rangę, które wynoszą od 1072 do 1772 złotych brutto.
