W programie “Pakt z biznesem” emitowanym na kanale Comparic Biznes, Izabela Kozakiewicz przybliża najistotniejsze sprawy dla polskich przedsiębiorców. Od finansów po kwestie prawne i technologiczne – rozmowy o wszystkim co ma wpływ na rozwój i organizację biznesu w Polsce. Podczas ostatniego odcinka poruszany był temat sukcesji w firmie rodzinnej. Gościem Izabeli Kozakiewicz była Marta Walaszek – współwłaściciel Grupy Mardom. Oto czego się dowiedzieliśmy:
Sukcesja w firmie rodzinnej – rozmowa z Martą Walaszek
Aż 85% przedsiębiorców w Polsce zamierza przekazać firmy swoim dzieciom. 18% z nich jest gotowych całkowicie odsunąć się od swojej firmy po sukcesji. Z drugiej strony tylko nieco ponad 8% dzieci chce przejąć firmy swoich rodziców.
Od kiedy i w jaki sposób należy przygotowywać dzieci do sukcesji?
Niezależnie czy ostatecznie dzieci przyjmą taki podarunek, to od samego początku warto ich przygotowywać. Wzrastanie w etosie przedsiębiorczości, poznawanie świata biznesu i finansów jest cennym darem dla każdego dziecka. Im bardziej będzie to dla nich naturalne, tym więcej na tym zyskają w przyszłości, przedsiębiorczość w nich zakiełkuje i pomoże w każdej dziedzinie życia. Od początku są więc wskazane proponowanie im wakacyjnych prac i innych tego typu pomniejszych inicjatyw oraz wyzwań.
W jakim wieku powinno się rozpocząć bardziej oficjalne/formalne wdrażanie dziecka do firmy?
Zależy od predyspozycji. Jeśli dziecko interesuje się naszym biznesem, to końcówka liceum jest dobrym momentem na rozpoczęcie takich działań. Warto również, by dziecko wybrało kierunek studiów w oparciu o zyskanie predyspozycji przydatnych w zarządzaniu daną firmą. Ważne, aby każdą taką decyzję poprzedzała bardzo szczer rozmowa, do której będzie można wracać jeszcze kilka razy. Kiedy decyzja zostanie już podjęta, warto się wesprzeć osobą trzecią, taką jak coach czy mediator, aby została spisana odpowiednia umowa.
Z punktu widzenia samego harmonogramu wdrożenia, jak wygląda sprawa “przekazywania pałeczki” z pokolenia na pokolenie?
Nie jest to łatwy proces, wszystko zależy od rodzica. Często są oni bardzo zaangażowani operacyjnie w firmie i pojawiają się konflikty w procesach decyzyjnych.
W kwestii innowacyjnych rozwiązań, takich jak transformacja cyfrowa która jest obecnie bardzo istotnym zagadnieniem dla przedsiębiorstw – czy to młodsze pokolenie się nimi z reguły zajmuje czy senior nie zamierza oddawać kontroli w tym zakresie?
Zdecydowanie transformacja cyfrowa jest domeną młodszych. Na szczęście seniorzy najczęściej widzą ogromną szansę w rozwoju technologii, i choć często nie rozumieją niektórych innowacji, to nie stawiają granic.
Jak efektywnie zarządzać relacjami w przedsiębiorstwie?
To naprawdę duże wyzwanie. Istnieje kilka wymiarów relacji. W przypadku relacji współwłaścicielskich między rodzeństwem, preferowana jest głęboka szczera rozmowa, aby wyjaśnić wszelkie niejasności. Najważniejsze by zdać sobie sprawę ze swoich talentów, a następnie szlifować je i odpowiednio podzielić się zakresem odpowiedzialności. Gdy już mamy taką świadomość, łatwiej nam się ze sobą rozmawia.
W przypadku relacji z rodzicami, zawsze powinny być one oparte na szacunku. To w końcu oni stworzyli tę firmę, mają więc ogromną wiedzę, która wcale nie musi być przestarzała, warto więc z niej korzystać.
Trzecią sferą relacji są małżonkowie. To najtrudniejsza sfera relacji w rodzinnym biznesie, ponieważ są oni traktowani jako “ktoś obcy” przez rodziców-założycieli. Należy próbować znaleźć odpowiedni kompromis pomiędzy życiem biznesowym a prywatnym. Często więc małżonkowie pracują jednak poza strukturami firmy, ponieważ w ten sposób funkcjonowanie zawodowe nie odbija się na prywatnym życiu rodzinnym.
Jak odbywa się zarządzanie kadrami i kulturą organizacyjną w lokalnym regionie w przypadku Grupy Mardom?
Dla Marty Walaszek na początku było to trudnym wyzwaniem, ponieważ brakuje anonimowości. Należy więc jasno oddzielić biznes od relacji prywatnych i koleżeńskich, zwłaszcza w małej społeczności. Dodatkowo, w celu budowania employer brandingu, warto angażować się w różne oddolne, lokalne inicjatywy.
Zmiana pokoleniowa następuje także u pracowników niższego szczebla. Czy pojawiają się u nich tarcia na tym polu?
Pojawiały się, jednak taka struktura funkcjonuje dosyć dobrze i nigdy nie stanowiły one dużego problemu.
Jak jest być kobietą w biznesie rodzinnym, zarówno z punktu widzenia bycia córką założyciela, jak i kobietą w sferze produkcyjnej?
Córka jest zawsze mocno wspierana przez ojca – założyciela firmy, więc jest to nawet swego rodzaju atut. Z kolei w sferze produkcyjnej bywa trudniej z powodu mniejszej wiedzy w tym zakresie, lecz z drugiej strony taka sytuacja uprawnia do zadawania większej ilości pytań – mężczyźni z reguły mają obiekcje przed zapytaniem się o daną kwestią, bo czują, że powinni posiadać wiedzę w tym zakresie.
Nagranie dostępne jest pod tym adresem: