Wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin w niedzielnym wywiadzie dla Programu Pierwszego Polskiego Radia odniósł się do kwestii funkcjonowania tarczy antyinflacyjnej i wynikających z niej obniżonych stawek podatków na niektóre dobra.
Niestety, stwierdził on, że rząd będzie musiał przywrócić wyższe stawki VAT – i to nie tylko w przypadku energii elektrycznej, ale także w przypadku paliw i nawozów. Utrzymany za to może zostać zerowy VAT na żywność.
Przywrócenie wyższych stawek VAT przez decyzję Komisji Europejskiej? 
Wicepremier Jacek Sasin przyznał, że ze względu na decyzję Komisji Europejskiej, która zakwestionowała niektóre działania w związku z tarczą, polski rząd będzie musiał przywrócić wyższe stawki VAT na energię elektryczną czy paliwa. Wyższy VAT ma powrócić także w przypadku nawozów.
Minister aktywów państwowych podkreślił, że polski rząd otrzymał informację od Komisji Europejskiej, że obniżenie stawek VAT jest “niezgodne z prawem europejskim i trzeba ten VAT przywrócić i akcyzę w przypadku chociażby rynku paliwowego, gdzie ona funkcjonuje”.
Na początku listopada Komisja Europejska poinformowała, że obecne ramy prawne nie pozwalają na zastosowanie zerowej stawki VAT na gaz ziemny i nawozy, natomiast paliwa silnikowe w ogóle nie mogą korzystać z żadnej obniżonej stawki VAT, nawet tymczasowo.
Zerowy VAT na żywność zostanie utrzymany
Według wicepremiera Sasina jedynym odstępstwem, które udało się polskiemu rządowi nam uzyskać – po “walce do samego końca” – jest możliwość utrzymania zerowego VAT-u na żywność. 
Minister Sasin dodał, iż to, że żywność będzie tańsza, to “zasługa naszego rządu, który taką odważną decyzję podjął, a potem wywalczył w Komisji Europejskiej zgodę na to. Natomiast w przypadku surowców energetycznych i również energii elektrycznej takiej zgody uzyskać się nie udało”.
Tarcza inflacyjna od stycznia w nowej formie?
W ramach tarczy antyinflacyjnej, która została przedłużona do końca 2022 roku, stawka 0% VAT obejmuje podstawowe produkty spożywcze opodatkowane wcześniej podatkiem w wysokości 5%.
Stawka 0% VAT ma także zastosowanie do nawozów, środków ochrony roślin i innych środków wspomagających produkcję rolniczą (zamiast 8%) oraz do gazu ziemnego (zamiast 23%, a od 1 lutego 2022 – 8%).
Stawka 5% VAT z kolei stosuje się do energii elektrycznej i cieplnej (zamiast 23%, a od 1 lutego 2022 – 8%), a 8% VAT – do paliw silnikowych (zamiast 23%).
Tarcza antyinflacyjna obniża stawki akcyzy do poziomu minimum unijnego na energię elektryczną i niektóre paliwa silnikowe, takie jak olej napędowy, biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, benzynę silnikową, gaz skroplony LPG.
Tarcza antyinflacyjna zwalnia również z tego podatku energię elektryczną wykorzystywaną przez gospodarstwa domowe oraz obniża akcyzę do poziomu minimum unijnego na lekki olej opałowy. Ponadto tarcza wyłącza sprzedaż paliw silnikowych z podatku od sprzedaży detalicznej.
Deklaracja premiera Morawieckiego 
Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że w 2023 roku tarcza antyinflacyjna pozostanie, choć przyjmie nową formę – ze względu na brak zgody na nią ze strony Komisji Europejskiej.
Zapowiedział on, że obecne obniżki VAT mają zostać zastąpione innym mechanizmem obrony przed inflacją, aby rzeczywiście to zamrożenie ceny dla gospodarstw domowych, małych i średnich firm, gospodarstw, szpitali czy szkół, utrzymać.
Szef rządu zapewnił jednocześnie, że „tak długo, jak się da, i nie będzie gwałtownego sprzeciwu Komisji Europejskiej, utrzymane zostaną zerowe stawki VAT na żywność”.
