Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zamieściło w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia.
Projekt ten zakłada między innymi wprowadzenie takich rozwiązań, jak pakiet aktywacyjny, pożyczka edukacyjna w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia dla wszystkich osób bezrobotnych i możliwość wyboru urzędu pracy.
Rząd szykuje nowe rozwiązania w celu ograniczenia bezrobocia
Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia złożony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wypełnia założenia Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności i stanowi realizację części tak zwanego kamienia milowego.
Projektowana ustawa ma na celu wprowadzenie zmian w działaniach publicznych służb zatrudnienia dostosowujących je do sytuacji na rynku pracy. Ponadto, nowe przepisy mają być odpowiedzią na kluczowe wyzwania rynku pracy, takie jak:
- Niski poziom aktywności zawodowej
- Wysoka liczba długotrwale bezrobotnych
- Niskie kwalifikacje bezrobotnych oraz niski udział Polaków w kształceniu ustawicznym
- Trudna sytuacja osób młodych na rynku pracy
- Wspieranie aktywności zawodowej osób starszych na rynku pracy
- Niedobór pracowników na rynku pracy
W jaki sposób rząd chce wspierać aktywność zawodową?
W pierwszej kolejności, projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia przewiduje poszerzenie grupy klientów powiatowych urzędów pracy o osoby bierne zawodowo oraz rolników. Urzędy te będą mogły podejmować działania, które pomogą zidentyfikować te osoby, dotrzeć do nich i je zaaktywizować.
Pakiet aktywizacyjny
Celem projektowanej regulacji jest także zwiększenie skuteczności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia. W efekcie, projektowane przepisy mają umożliwić łączenie kilku form pomocy kierowanych do jednego bezrobotnego. W ten sposób powstanie pakiet aktywizacyjny.
Zostanie on wprowadzony z myślą o tych bezrobotnych, wobec których niezbędne jest zastosowanie wielopoziomowego, kompleksowego wsparcia, aby umożliwić im powrót i utrzymanie się na rynku pracy, zmianę kwalifikacji lub podjęcie pierwszego zatrudnienia.
Staż Plus
Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia ma wprowadzić również “Staż Plus”. Rozwiązanie to polega na ułatwieniu nabywania w jego ramach nie tylko umiejętności, ale także kwalifikacji zawodowych, premiowanych wypłatą dodatku do stypendium dla stażysty i premią dla pracodawcy.
Autorzy projektu zaznaczyli, że “Staż Plus” zastąpi przygotowanie zawodowe dorosłych, które jest niezmiernie rzadko wykorzystywane – w ubiegłym roku skorzystały z niego zaledwie 42 osoby.
Ocena umiejętności cyfrowych bezrobotnych do 30. roku życia
Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia przewiduje też wprowadzenie nowych zasad wsparcia dla osób do 30. roku życia. Zasady te wynikają z zalecenia Rady Unii Europejskiej z 30 października 2020 roku.
Będą one polegały na przeprowadzaniu oceny umiejętności cyfrowych takiej osoby, jeśli zarejestruje się ona jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. W tym celu w każdym powiatowym urzędzie pracy wyznaczony zostanie specjalny doradca do spraw zatrudnienia, pełniący funkcję doradcy do spraw osób młodych.
Pożyczka edukacyjna
W myśl projektowanych przepisów wprowadzona ma zostać także pożyczka edukacyjna w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia. Przyjmie ona postać “bonu na zasiedlenie”.
Opisywaną pożyczkę będzie można wykorzystać na opłacenie kosztów szkolenia, studiów podyplomowych, potwierdzenia wiedzy i umiejętności, uzyskania dokumentów potwierdzających nabycie wiedzy i umiejętności i na kontynuację nauki w formach szkolnych.
Co istotne, po spełnieniu wskazanych warunków będzie możliwe umorzenie 20% kwoty pożyczki. O bon na zasiedlenie będą mogły ubiegać się wszystkie osoby bezrobotne bez względu na wiek.
Warto dodać, że obecnym stanie prawnym z tej formy pomocy mogą skorzystać bezrobotni do 30. roku życia. Autorzy projektu podkreślili, że rozwiązanie jest odpowiedzią na szerokie zainteresowanie tą formą pomocy, także wśród osób bez pracy powyżej 30 lat.
Możliwość wyboru urzędu pracy
Kolejne rozwiązanie zawarte w projekcie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia dotyczy zwiększenia mobilności osób szukających pracy. Zgodnie z projektowanymi przepisami, bezrobotny ma zyskać możliwość wyboru urzędu pracy, z którym będzie współpracował.
Autorzy projektu zaznaczyli, że pierwszeństwo w skierowaniu do udziału w formach pomocy określonych w projektowanej ustawie będzie przysługiwało bezrobotnym członkom rodzin wielodzietnych posiadającym Kartę Dużej Rodziny. Z kolei opiekunowie osób z niepełnosprawnościami będą mogli korzystać ze wszystkich form wsparcia na takich samach zasadach jak bezrobotni.
Wsparcie firm rodzinnych i przedsiębiorstw zatrudniających seniorów
Co więcej, w myśl projektowanych regulacji, przedsiębiorstwa rodzinne będą mogły ubiegać się o formy pomocy udzielane przez powiatowy urząd pracy. Ma to umożliwić wsparcie mimo pokrewieństwa klienta urzędu z pracodawcą, u którego podjął lub planuje podjąć zatrudnienie lub współpracować w ramach innych form pomocy.
Ponadto, wprowadzona zostanie również nowa forma pomocy dla przedsiębiorców zatrudniających seniorów. W myśl projektowanych przepisów przedsiębiorca będzie mógł otrzymać dofinansowanie za zatrudnienie osoby poszukującej pracy, która ukończyła 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny.
Wysokość dofinansowania wyniesie maksymalnie do 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie. Dofinansowanie wynagrodzenia będzie przysługiwało przez 24 miesiące. Co ważne, po upływie okresu przysługiwania dofinansowania wynagrodzenia pracodawca lub przedsiębiorca będzie obowiązany do dalszego zatrudnienia seniora przez kolejne 12 miesięcy.
ePraca
Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia przewiduje też, że podmioty publiczne, spółki Skarbu Państwa i podmioty, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym będą zobowiązane do zgłaszania swoich ofert pracy do bazy ofert pracy prowadzonej przez resort pracy. Baza ta będzie nosić nazwę “ePraca”.
Planowany termin przyjęcia projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia przez Radę Ministrów to trzeci kwartał 2024 roku.
