Indeksy giełdowe są nieodłącznym elementem rynków kapitałowych. Pełnią kluczową rolę w mierzeniu i śledzeniu wydajności rynku akcji. Jednym z aspektów zarządzania tymi indeksami jest regularna rewizja.
W efekcie, okazuje się, że już 15 marca dojdzie do zmian w składach indeksów giełdowych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Na czym polega rewizja i dlaczego proces ten jest tak istotny? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w dalszej części tekstu. Zacznijmy jednak od przypomnienia czym jest indeks giełdowy:
Czym jest indeks giełdowy?
Indeks giełdowy to miernik, który odzwierciedla zmiany wartości wybranej grupy akcji. Indeksy te są używane jako benchmarki dla funduszy inwestycyjnych oraz jako wskaźniki ogólnej kondycji rynku. Co więcej, stanowią one także instrumenty bazowe dla wielu instrumentów pochodnych.
Do najpopularniejszych indeksów giełdowych należą:
- S&P 500 – amerykański indeks, w którego skład wchodzi 500 spółek o największej kapitalizacji notowanych na nowojorskich giełdach NYSE oraz Nasdaq
- DAX 40 – główny indeks giełdowy Giełdy Papierów Wartościowych we Frankfurcie nad Menem. W jego skład wchodzi 40 spółek o największej kapitalizacji notowanych na niemieckiej giełdzie
- Nikkei 225 – najważniejszy indeks giełdowy Azji, główny indeks Giełdy Papierów Wartościowych w Tokio. Skupia 225 największych spółek japońskiej giełdy
- FTSE 100 – brytyjski indeks, w którego skład wchodzi 100 spółek o największej kapitalizacji notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Londynie
WIG20
Na rodzimym rynku akcji największe znacznie ma indeks WIG20. To indeks giełdowy 20 największych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Polsce. Co istotne, uwzględnia on jedynie ceny zawartych w nim transakcji, bez dywidend i praw poboru.
WIG20 został uruchomiony go 16 kwietnia 1994 roku. Nie może w nim uczestniczyć więcej niż pięć spółek z jednego sektora, a wpływ jednej spółki nie powinien przekraczać 15%. W momencie uruchomienia indeksu jego wartość wynosiła 1000 punktów. Najwyższa historyczna wartość została odnotowana 29 października 2007 – wyniosła 3917,87 punktu.
O wyborze spółek, które będą notowane w ramach indeksu WIG20, decyduje w sposób bezpośredni ich kapitalizacja rynkowa, a także sama wartość obrotu akcjami. Aby móc znaleźć się w indeksie konieczne jest spełnienie poniższych warunków:
- Liczba akcji musi być większa niż 10% w wolnym obrocie
- W wolnym obrocie wartość akcji musi być wyższa niż 1 milion euro
- Spółka nie może być oznaczona w sposób szczególny, taki jak upadłość lub postępowanie układowe
- Spółka nie może być zakwalifikowana do segmentu Lista Alertów oraz znajdować się w Strefie Niskiej Płynności
mWIG40
mWIG40 to cenowy indeks giełdowy średnich spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Indeks mWIG40 stanowi kontynuację indeksu MIDWIG i jest obliczany od 31 grudnia 1997 roku i obejmuje 40 największych spółek, które nie należą do WIG20. Wartość początkowa indeksu wynosiła 1000 punktów.
mWIG40 jest indeksem typu cenowego, co oznacza, że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie ceny zawartych w nim transakcji, a nie uwzględnia się dochodów z tytułu dywidend.
Jak już zostało wspomniane, w indeksie mWIG40 nie uczestniczą spółki z indeksu WIG20 oraz spółki zagraniczne notowane jednocześnie na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i innych rynkach o wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 1 miliarda euro.
sWIG80
sWIG80 to cenowy indeks małych spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Stanowi on kontynuację indeksu WIRR i jest obliczany od 31 grudnia 1994 roku. W jego skład wchodzi 80 największych spółek, które nie należą do WIG20 i mWIG40.
Wartość początkowa indeksu wynosiła 1000 punktów. sWIG80 jest indeksem typu cenowego, co oznacza, że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie ceny zawartych w nim transakcji, a nie uwzględnia się dochodów z tytułu dywidend.
Jak już zostało wspomniane, w indeksie mWIG40 nie uczestniczą spółki z indeksów WIG20 i mWIG40 oraz spółki zagraniczne notowane jednocześnie na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i innych rynkach o wartości rynkowej w dniu rankingu powyżej 100 milionów euro. Udział jednej spółki w indeksie jest ograniczany do 10%.
Co ciekawe w marcu 2014 przestał być obliczany i publikowany, a za następnie zarząd giełdy zdecydował się go przywrócić od początku 2015.
WIG30
Indeks WIG30 jest publikowany od 23 września 2013 roku, na podstawie wartości portfela akcji 30 największych i najbardziej płynnych spółek z Głównego Rynku GPW. Wartość bazowa indeksu ustalona została na dzień 28 grudnia 2012 roku i wynosiła 2582,98 punktu. WIG30 funkcjonuje równolegle z indeksem WIG20.
WIG30 jest indeksem typu cenowego, co oznacza że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie ceny zawartych w nim transakcji, a nie uwzględnia się dochodów z tytułu dywidend. W indeksie WIG30 nie może uczestniczyć więcej niż 7 spółek z jednego sektora giełdowego, zaś udział jednej spółki jest ograniczany do 10% w indeksie.
Na czym polega rewizja indeksów giełdowych?
Rewizja to zmiana listy uczestników indeksu oraz wyznaczenie wielkości pakietów akcji spółek uczestniczących w indeksie.
Rewizje mają na celu zapewnienie, że indeksy nadal dokładnie odzwierciedlają rynek, który reprezentują. W skład indeksów wchodzą różne spółki, a ich kondycja i wartość mogą się zmieniać. Rewizje pozwalają na aktualizację składu indeksu, aby uwzględniał te zmiany.
Podczas rewizji analizowane są spółki według określonych kryteriów, takich jak kapitalizacja, płynność akcji czy zyskowność. Spółki, które nie spełniają tych kryteriów, mogą zostać usunięte z indeksu, a ich miejsce zajmują inne, lepiej spełniające kryteria.
W ramach rewizji często dochodzi również do rebalansowania. Polega ono na dostosowaniu wag poszczególnych spółek w indeksie. Jeżeli wartość jednej spółki wzrosła znacząco w stosunku do innych, jej waga w indeksie może być zmniejszona, aby indeks lepiej odzwierciedlał rynek jako całość.
Kiedy i jak przeprowadzane są rewizje na GPW?
Rewizje na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie przeprowadzane są na podstawie rankingów spółek prowadzonych przez GPW Benchmark, w oparciu o dane po sesji w trzeci piątek lutego, maja, sierpnia i listopada.
Sam ranking obliczany jest na podstawie obrotów za ostatnie 12 miesięcy oraz wartości akcji w wolnym obrocie wyznaczoną w oparciu losowo wybrany kurs zamknięcia z ostatnich 5 dni sesyjnych licząc wstecz od dnia rankingu.
W rankingu nie uczestniczą najmniejsze spółki z ostatniego kwartyla kapitalizacji w wolnym obrocie. Korekty kwartalne dokonywane są po sesji w trzeci piątek czerwca, września i grudnia, zaś rewizja roczna – po sesji w trzeci piątek marca.
Skutki rewizji
Rewizje mogą mieć znaczący wpływ na rynki. Włączenie spółki do głównego indeksu często prowadzi do wzrostu popytu na jej akcje, ponieważ fundusze inwestycyjne śledzące dany indeks będą chciały je nabyć. Z kolei, usunięcie spółki z indeksu może spowodować spadek jej cen akcji.
Jak zatem widzimy, rewizja indeksów giełdowych jest kluczowym elementem zarządzania tymi miernikami, gdyż zapewnia ona aktualność indeksów, co jest niezbędne dla dokładnego odzwierciedlenia stanu rynku akcji.
Kiedy odbędzie się następna rewizja?
GPW Benchmark – administrator wskaźników referencyjnych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie – poinformował, że już po sesji 15 marca 2024 roku zostanie przeprowadzona rewizja roczna portfeli indeksów indeksów giełdowych notowanych na GPW.
GPW Benchmark przekazał, że ranking indeksów został sporządzony po sesji 16 lutego 2024 roku. W rankingu uwzględniono obroty akcjami oraz miesięczny wskaźnik obrotu (MWO) za okres ostatnich 12 miesięcy, licząc wstecz od dnia rankingu.
Wartość akcji w wolnym obrocie została obliczona na podstawie kursu zamknięcia akcji z dnia 14 lutego 2024 roku. W rankingu nie zostały uwzględnione spółki z ostatniego kwartyla kapitalizacji w wolnym obrocie.
W efekcie, w ramach rewizji rocznej, Budimex zastąpi Asseco Poland w indeksie WIG20. Z kolei do indeksu WIG30 wejdzie Benefit Systems, zastępując w nim spółkę Lubelski Węgiel Bogdanka.
Do indeksu mWIG40 wejdą z kolei: AB, Asseco Poland, Rainbow Tours oraz Synektik. Opuszczą go zaś: Budimex, Bumech, Synthaverse oraz ZE PAK. Do indeksu sWIG80 wejdą natomiast: Asseco SEE, Bumech, Synthaverse, ZE PAK, a opuszczą go: AB, Rainbow Tours, Rawlplug, Synektik.
Co więcej, udział spółki PKO BP w indeksie WIG20 zostanie ograniczony do 15%. Dodatkowo, udział PKO BP oraz Orlenu w indeksie WIG30 zostanie ograniczony do 10%. Do 10% ograniczony zostanie także udział spółki ING Bank Śląski w indeksie mWIG40.
