W Światowy Dzień Wody, 22 marca 2021 roku, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił drugą odsłonę programu Moja Woda. W ubiegłym roku program ten cieszył się bardzo dużą popularnością. Na czym polega program Moja Woda? W jakim celu został on stworzony? Jak działa, kto może z niego skorzystać i na jakich warunkach? Ile można zyskać dofinansowania? Czy takie rozwiązanie się opłaca? Czy można je odliczyć od podatku? Na te wszystkie pytania, odpowiedzi zostaną udzielone poniżej:
Program Moja Woda – co to jest i w jakim celu go utworzono?
Dostępność zasobów wody w Polsce jest stosunkowo niska – na jednego mieszkańca przypada około 1600 metrów sześciennych wody rocznie. To niewiele więcej niż w Egipcie i nawet trzykrotnie mniej niż w pozostałych krajach Unii Europejskiej. Centralne rejony naszego kraju są zagrożone pustynnieniem. W czerwcu ubiegłego roku w Skierniewicach zabrakło wody w kranach. Zakaz podlewania trawników jest każdego lata typowym doświadczeniem mieszkańców domów zaopatrywanych w wodę z wodociągów.
Z powyższego jasno wynika, iż musimy nauczyć się szanować wodę i jak najlepiej ją wykorzystywać. Jedną z powszechnie stosowanych metod powinno stać się zatrzymywanie i ponowne wykorzystywanie deszczówki i wody roztopowej na działce. Któż nie widział beczki podstawionej pod rynnę w ogródku działkowym? To jest jednak rozwiązanie minimum. Obecnie pora wprowadzić bardziej zaawansowane rozwiązania do zbierania deszczówki.
Moja Woda to program przygotowany na rzecz łagodzenia skutków suszy przez budowę przy domu instalacji zatrzymujących deszczówkę, finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program Moja Woda będzie realizowany w latach 2020-2024, przy czym podpisywanie umów o dotacje zaplanowano do 30 czerwca 2024 roku, a wydatkowanie środków do końca 2024.
Program Moja Woda został ogłoszony 1 czerwca 2020 roku w trakcie wspólnej konferencji z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy i ministra klimatu Michała Kurtyki. W ramach pierwszej edycji programu wpłynęło około 25 tysięcy wniosków na dofinansowanie przydomowych instalacji retencyjnych. Nabór wniosków, których łączna kwota wyniosła ponad 114 milionów złotych, prowadzony był od 1 lipca do 31 października 2020 roku przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Zrealizowane do tej pory inwestycje w ramach programu Moja Woda pozwalają rocznie zatrzymać nawet do 1,2 miliona metrów sześciennych wody. To tyle ile mieści 400 basenów olimpijskich.
Program Moja Woda 2021 – jak skorzystać z programu?
W drugiej edycji programu Moja Woda – 2021, Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zainwestują 100 milionów złotych w łagodzenie skutków suszy na terenie naszego kraju. Nabór rozpoczął się 22 marca i potrwa do wyczerpania alokacji.
Każdy właściciel domu jednorodzinnego będzie mógł otrzymać dotację do 5 tysięcy złotych, ale nie więcej niż 80% kosztów kwalifikowanych, które zostały poniesione po 1 czerwca 2020 roku. Do dofinansowania kwalifikuje się zakup, montaż, budowa i uruchomienie instalacji pozwalających na zbieranie, retencjonowanie i wykorzystywanie wód opadowych oraz roztopowych na terenie nieruchomości objętej przedsięwzięciem.
Dzięki temu wody te nie będą odprowadzane na przykład do kanalizacji bytowo-gospodarczej, kanalizacji deszczowej, rowów odwadniających odprowadzających poza teren nieruchomości, na tereny sąsiadujące, ulice, place, etc.
Jak zostało wyjaśnione powyżej, wsparcie w postaci bezzwrotnej dotacji można otrzymać na zakup, montaż, budowę i uruchomienie instalacji pozwalających na zagospodarowanie wód opadowych lub roztopowych na terenie nieruchomości objętej przedsięwzięciem. Inwestycja może więc obejmować taki sprzęt jak:
- Przewody odprowadzające wody opadowe zebrane z rynien lub wpustów do zbiornika nadziemnego, podziemnego, otwartego lub zamkniętego, szczelnego lub infiltracyjnego
- Instalacje rozsączające
- Zbiornik retencyjny nadziemny, podziemny, otwarty lub zamknięty, szczelny lub infiltracyjny
- Zielone dachy – warstwa drenażowa
- Rozszczelnienie powierzchni nieprzepuszczalnych, studnie chłonne, ogrody deszczowe
- Elementy do nawadniania lub innego wykorzystania zatrzymanej wody (pompy, filtry, centrale dystrybucji wody, zraszacze, sterowniki)
Wnioski należy składać do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej przed zakończeniem realizacji przedsięwzięcia. Minimalna kwalifikowana kwota inwestycji to 2 tysiące złotych. Minimalna, sumaryczna pojemność zbiorników to 2 metry sześcienne (jeśli będzie on przedmiotem wniosku). Okres trwałości przedsięwzięcia to 3 lata od daty jego zakończenia. Realizacja przedsięwzięcia musi być zgodna z przepisami prawa, a zastosowane urządzenia i materiały (nowe lub używane) muszą być dopuszczone do stosowania na rynku polskim.
Warto przy tym pamiętać, iż dofinansowanie w ramach programu Moja Woda dotyczy instalacji zatrzymania wody opadowej i roztopowej, które nie będą wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym działalności rolniczej.
Moja woda – czy warto skorzystać z programu?
Zalety, jakie niesie za sobą posiadanie instalacji pozwalających na zagospodarowanie wód opadowych lub roztopowych są wielorakie. Po pierwsze, większość posiadaczy własnych domków po prostu chciałoby w upalny dzień przysiąść na wygodnym leżaku nad brzegiem własnego “jeziorka” w cieniu parasola i rozkoszować się przyrodą, jaką sami stworzyli (oczywiście korzystając z rządowego dofinansowania).
Dodatkowo, jeżeli przyjrzymy się kosztom, jakie ponosimy przy podlewaniu naszego ogródka z wody dostarczanej nam przez spółki wodno-kanalizacyjne pomysł własnego zbiornika wydaje się wyjątkowo kuszący.
Niestety, na budowę szczelnego zbiornika na deszczówkę należy uzyskać pozwolenie budowlane. A to rodzi duże wydatki. Na koszt uzyskania pozwolenia na budowę największy wpływ ma komplet dokumentów, które są do tego celu konieczne. Najdroższy jest projekt naniesiony na mapę do celów projektowych, a ta, w zależności od wielkości działki, kosztuje od kilkuset do ponad 1,5 tysiąca złotych. Do tego trzeba doliczyć koszt inwentaryzacji po zakończeniu inwestycji – kolejnych kilkaset złotych, oraz cenę samego projektu.
Moja woda a odliczenie od podatku
Czy dotacja z programu Moja Woda powinna zostać uwzględniona w rocznym zeznaniu podatkowym? Jeśli tak, to czy podmiot udzielający dotacji powinien wystawić beneficjentowi deklarację PIT?
Dotacje otrzymane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, jak i z funduszy samorządowych na instalację choćby zbiornika na wodę deszczową nie podlegają opodatkowaniu.
Ponadto, dochodów wolnych (zwolnionych) od podatku, co do zasady, nie wykazuje się w rocznej informacji PIT-11. Zatem na podmiotach dokonujących tych świadczeń nie spoczywa obowiązek sporządzenia i przekazania do organu podatkowego oraz do świadczeniobiorcy wyżej wymienionej informacji podatkowej.
