Od 1 stycznia obowiązuje nowe prawo rozliczania składki zdrowotnej, znoszące możliwość odliczania jej części od podatku – jak miało to miejsce dotychczas. Zostało ono wprowadzone w ramach Polskiego Ładu. W związku z tym pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, mogą otrzymać mniejsze wynagrodzenie, bowiem zwiększeniu ulega wysokość miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy, którą pracodawca musi odprowadzić do urzędu skarbowego. Aby uchronić się przed podobną sytuacją, pracownik może złożyć deklarację PIT-2 u swojego pracodawcy.
Czym więc dokładnie jest deklaracja PIT-2? Kto powinien ją złożyć i do kiedy powinien tego dokonać? Wszystkie najważniejsze informacje dotyczące PIT-2 zostaną zaprezentowane poniżej:
PIT-2 – co to jest? 
PIT-2 to oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Oświadczenie to należy złożyć, aby pracodawca mógł pomniejszać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. PIT-2 składa się jednorazowo, zazwyczaj przed rozpoczęciem pracy u danego pracodawcy. Osobom zatrudnionym w kilku miejscach przysługuje zmniejszenie podatku za pomocą oświadczenia PIT-2 tylko w jednej firmie. Co istotne, PIT-2 nie dotyczy osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych.
Wysokość zaliczki na podatek dochodowy a PIT-2
Każdy pracodawca zobowiązany jest bowiem do pobierania z wynagrodzenia pracownika zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zaliczka pobierana jest od osób, które uzyskują przychody:
- Ze stosunku pracy
- Ze spółdzielczego stosunku pracy
- Ze stosunku służbowego
- Z pracy nakładczej
- Z wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej
- Z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy.
Zaliczka na podatek dochodowy wynosi:
- 17% dochodu uzyskanego w danym miesiącu – w przypadku dochodów, które od początku roku nie przekroczyły pierwszego progu podatkowego
- 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu – za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód od początku roku przekroczył górną granicę pierwszego progu podatkowego.
Zmiany wprowadzone przez Polski Ład 
Na podstawie złożonego przez pracownika oświadczenia PIT-2 pracodawca pomniejsza miesięczną zaliczkę o ulgę podatkową, która stanowi 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Do końca 2021 roku kwota wolna od podatku wynosiła 8 tysięcy złotych. Od 2022 roku nastąpił jednak znaczny jej wzrost z 8 tysięcy do 30 tysięcy PLN. Była to jedna z podstawowych zmian podatkowych wprowadzonych przez Polski Ład. Zmiana ta oczywiście wpłynęła na kwotę zmniejszającą podatek. Obecnie wynosi ona 425 złotych, co wynika z poniższego równania:
30 000 x 17% / 12 = 425
Dzięki uwzględnieniu kwoty wolnej od podatku, pracownik otrzymuje wyższe wynagrodzenie netto. Dotychczas PIT-2 nie był formularzem zmieniającym w sposób zdecydowany wysokość comiesięcznej pensji, gdyż wysokość kwoty zmniejszającej podatek wynosiła 525,12 PLN rocznie, czyli niespełna 44 złote miesięcznie. Co ciekawe, kwota zmniejszająca podatek ma również przysługiwać podatnikom znajdującym się w II progu podatkowym, którzy będą płacili podatek w wysokości 32%.
Kogo obowiązuje PIT-2?
Nie każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę powinna złożyć PIT-2, ponieważ w dokumencie tym pracownik oświadcza, że:
- Nie pobiera emerytury lub renty
- Nie otrzymuje świadczeń z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- Nie osiąga dochodów z działalności gospodarczej
- Nie osiąga dochodów z najmu lub dzierżawy
- Nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną.
Złożenie oświadczenia PIT-2 to prawo, nie obowiązek pracowniczy. Jeżeli pracownik złoży pracodawcy PIT-2, wówczas wyliczając wynagrodzenie pracownika, należy uwzględnić ulgę podatkową.
Do kiedy należy złożyć PIT-2?
Aby pracodawca mógł pomniejszać zaliczkę na podatek o podaną wyżej kwotę, pracownik powinien złożyć PIT-2:
- Przed otrzymaniem pierwszej wypłaty – w przypadku nowo zatrudnionych pracowników
- Przed pierwszym przelewem w nowym roku podatkowym (aby pracodawca uwzględniał kwotę pomniejszającą podatek przez cały rok) lub w dowolnym momencie w roku podatkowym – w przypadku pozostałych pracowników.
Nie trzeba składać co roku
Co ważne, żadne przepisy nie wymagają składania PIT-2 co roku. Oświadczenie złożone raz w danym zakładzie pracy obowiązuje nie tylko w aktualnym rok podatkowym, lecz także w następnych latach – nawet jeśli pracujemy w jednym miejscu przez kilkadziesiąt lat.
Bez złożenia PIT-2 zwrot podatku otrzymamy w rozliczeniu rocznym
Jeśli ktoś jednak nie złożył PIT-2 przed pierwszą wypłatą w 2022 i nie ma zaliczek na podatek pomniejszanych o część kwoty wolnej, prawdopodobnie zobaczy wzrost danin i niższą pensję na koncie. Oczywiście, pieniądze te będzie mógł odzyskać przy rozliczeniu rocznym, ponieważ zwrot podatku będzie powiększony o całą, nierozliczoną kwotę wolną.
