Popyt na drewno – naturalny i niezastąpiony surowiec wykorzystywany w meblarstwie i budownictwie – rośnie z roku na rok, a jego zasoby w naszym kraju gwałtownie maleją. Co więcej, rynek ten jest zmonopolizowany przez Lasy Państwowe, więc poszukiwanie alternatywnych źródeł tego surowca bywa problematyczne. Pięć lat temu na rodzimy rynek trafiło jednak interesujące, innowacyjne rozwiązanie.
W 2016 roku do Polski trafiły pierwsze drzewa tlenowe Oxytree. Powstały one w hiszpańskim laboratorium w celu zaspokojenia potrzeb dzisiejszego świata, w którym jest coraz mniej miejsca na drzewa natomiast większe zapotrzebowanie na tlen. Dziś sadzonki Oxytree znajdziemy w niemal każdym sklepie ogrodniczym. Rolników i inwestorów producent tych roślin kusi obietnicą szybkiego wzrostu rośliny oraz wysokimi potencjalnymi zyskami – zwłaszcza, że firma proponuje odkup pozyskanego z plantacji drewna.
Jak zatem wygląda inwestowanie w drzewa tlenowe Oxytree? Ile można na nich zarobić? Przekonamy się w dalszej części tekstu. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia czym w ogóle są drzewa tlenowe Oxytree i jak wygląda ich hodowla.
Oxytree – co to za drzewo?
Drzewo tlenowe Oxytree to hybryda powstała ze skrzyżowania Paulownia fortunei i Paulownia elongata. Za jej wyselekcjonowanie odpowiada firma biotechnologiczna z Hiszpanii. Szacuje się, że drzewo to pochłania nawet do 10 razy więcej dwutlenku węgla niż krajowe gatunki drzew. 
Drzewo tlenowe tworzy smukły, gładki szary pień. Młode egzemplarze są kolumnowe, starsze mają pokrój parasolowaty. Ozdobą drzewa są liście: bardzo duże – mają nawet powyżej 30 centymetrów długości i do 50 centymetrów średnicy, sercowate, nieco skórzaste, ciemnozielone. Oxytree atrakcyjnie prezentuje się także w maju, w czasie kwitnienia. Kwiaty są dzwonkowate, wydłużone, zebrane w wiechy. Mają jasnofioletową barwę.
Zaletą drzewa tlenowego jest również siła wzrostu. Kilkuletnie okazy osiągają nawet kilkanaście metrów wysokości. Roczne przyrosty wynoszą około 3 metry, lecz po czterech latach roślina jest w stanie osiągnąć nawet 16 metrów wysokości i nawet 35 centymetrów średnicy pnia. Oczywiście w dużej mierze zależy to od warunków i rejonu. System korzeniowy głęboko drenuje podłoże (do 9 metrów). Roślina jest także miododajna – na przełomie kwietnia i maja wykazuje się wysoką wydajnością nektarową.
Korzystne właściwości drzewo tlenowe znalazło również w przemyśle. Jego drewno jest lekkie, trwałe i wytrzymałe dzięki czemu idealnie nadaje się do produkcji instrumentów muzycznych czy też desek surfingowych.
Uprawa drzewa tlenowego
Wymagania glebowe 
Oxytree to roślina wyjątkowo wdzięczna w uprawie. Nie ma wygórowanych wymagań glebowych, bo świetnie czuje się nawet na glebach słabej jakości (gleby IV, V i VI klasy, nieużytki, piachy), a do tego jest wyjątkowo odporna na niskie i wysokie temperatury od -25°C do +45°C. Nie stanowi również zagrożenia dla lokalnego ekosystemu, bowiem składniki odżywcze pobiera ona wyłącznie z najgłębszych warstw gleby i nie „podkrada” ich rosnącym w pobliżu innym roślinom, przez co sąsiedztwo z Oxytree jest zupełnie bezpieczne – pomijając fakt, że drzewo tlenowe może zagłuszać i zacieniać słabsze gatunki. Nie ma także obaw, że zacznie rozmnażać się w sposób niekontrolowany, ponieważ jedyna droga do uzyskania nowej sadzonki wiedzie przez laboratorium.
Drzewo tlenowe można uprawiać w ogrodzie w celach dekoracyjnych lub jako ciekawy eksponat dendrologiczny. Może być sadzone pojedynczo lub w szpalerach. Nadaje się także do umacniania skarp. Oxytree można sadzić jesienią lub wiosną. Najlepsza pora sadzenia to maj i czerwiec. Roślina radzi sobie na podłożach różnego typu, także tych mało zasobnych, lekkich, a nawet kamienistych. Dobrze rozwija się przy pH oscylującym w granicach 5,0-8,9 i wodach gruntowych poniżej 2 metrów. Na glebach kwaśnych wcześniej powinno się przeprowadzić wapnowanie. Należy unikać uprawy na terenach podmokłych. Optymalne dla wzrostu i rozwoju są miejsca słoneczne, ciepłe, osłonięte od wiatru.
Nawadnianie, nawożenie, odchwaszczanie
Co istotne, podlewanie jest konieczne w początkowym etapie, później drzewo dobrze radzi sobie samo. W uprawach profesjonalnych nawadnianie jest jednak niezbędne – najlepiej stosować w tym celu system kropelkowy. Oxytree musi mieć zapewnione około 800 milimetrów wody rocznie. Drzewa tlenowe można zasilać 2-3 razy w roku nawozami, wiosną z azotem, latem z fosforem, potasem i mikroelementami. Nie należy także zapominać o odchwaszczaniu.
Cięcie pędów bocznych
Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest cięcie. Jeśli chcemy uzyskać wysokie, proste drzewo, warto przycinać pędy boczne – wtedy uzyskamy proste drzewo o okrągłym pniu, a w przyszłości bezsękowe, pełnowartościowe drewno. Przy rezygnacji z usuwania pędów, Oxytree będzie miało okazały, rozłożysty pokrój. Gatunek świetnie reaguje na cięcie, ma ogromne zdolności regeneracyjne i przy pewnej wprawie można uzyskać pożądane, nawet nietypowe formy. Ścięte, potrafi wielokrotnie odrastać.
Oxytree – jak można zarobić na drzewach tlenowych?
Uprawa oxytree nie tylko redukuje poziom dwutlenku węgla, ale także pozwala na szybkie pozyskanie drewna o niezłej jakości. Właśnie to ostatnie to atut, który przekonał wiele osób do rozpoczęcia jego uprawy – szybki i wysoki plon.
500 sadzonek na 1 hektar
Producent zachęca zatem do zakładania całych plantacji drzew tlenowych. W tym celu, dysponując powierzchnią 1 hektara potrzebujemy około 500 sadzonek, które sadzimy w rozstawie 4 na 5 metrów.
Koszty na start 
Tak samo, jak w przypadku każdej inwestycji, pod uwagę należy wziąć koszty założenia plantacji. Oprócz badania gleby, powinniśmy zadbać o odpowiednie nawodnienie i ogrodzenie, aby prowadzenie plantacji przyniosło jak najlepsze efekty. Biorąc pod uwagę aktualną cenę, na obsadzenie plantacji o powierzchni 1 hektara wydamy około 15 tysięcy złotych. Koszt ogrodzenia to około 4 tysiące PLN, a systemu nawadniającego od 3 do 6 tysięcy złotych. Łączny koszt plantacji należy szacować na 25 tysięcy złotych za 1 hektar – maksymalnie 30 tysięcy PLN, uwzględniając dalsze dodatkowe ewentualne wydatki, takie jak nawożenie.
Zarobek po sześciu latach
Po sześciu latach zasadzone drzewa tlenowe nadają się do ścięcia. Szacuje się, że przychód z jednej Oxytree wynosi 50 euro. Na drewnie z całego hektara plantacji powinniśmy zarobić zatem 25 tysięcy EUR. Przy obecnym kursie oznacza to ponad 115 tysięcy złotych. Po odjęciu kosztów założenia plantacji zostaje nam 90 tysięcy PLN. W rozłożeniu na 6 lat daje to aż 15 tysięcy złotych zysku rocznie z hektara.
Zysk z plantacji w kolejnych latach
Mało tego, ponieważ Oxytree odrasta od ściętego pnia minimum 4 razy, zysk z pozyskanego drewna jest wielokrotny i w kolejnych cyklach może spokojnie przekraczać nawet 25 tysięcy złotych rocznie. Wszystko dzięki temu, że nie trzeba ponosić kosztów związanych z zakupem sadzonek i zakładaniem plantacji w kolejnych latach, a zbiory drewna realizowane są w następnych fazach co 4 lata, a nie co 6.
Właściwości drewna i możliwości jego sprzedaży
Co będzie działo się z drewnem po wycince? To właściciele plantacji drzew tlenowych o tym decydują. Jednak sam producent gwarantuje tutaj opcję odkupu pozyskanego drewna z drzew tlenowych. Pozyskane z Oxytree drewno stanowi pełnowartościowy surowiec, wykorzystywany w różnych gałęziach przemysłu – głównie w budownictwie i meblarstwie, ale i świetnie się sprawdza w produkcji instrumentów muzycznych czy też desek surfingowych.
Oxytree posiada także wysoką wartość opałową – z jednego drzewa uzyskać można 0,5 metra sześciennego drewna pierwszej jakości i około 1,2 metra sześciennego drewna opałowego. Bogate w białko i azot liście Oxytree doskonale nadają się na pasze i do nawożenia, stanowią również naturalną biomasę. Dodatkowo z 1 hektara plantacji Oxytree uzyskać można do 700 kilogramów aromatycznego, jasnego miodu.
W Polsce znajdziemy już ponad 600 hektarów plantacji drzew tlenowych Oxytree, założonych w różnych regionach kraju.
Oxytree – kontrowersje i zagrożenia
Wprowadzenie do Polski drzewa tlenowego wzbudziło sporo kontrowersji. Niektórzy ekolodzy wciąż obawiają się, że może być zagrożeniem dla krajowych gatunków. Częściowo opierają się na doświadczeniu innych krajów, takich jak Czechy czy USA z jej kuzynem – paulownią omszoną, którą uznano za gatunek inwazyjny i w efekcie zakazany.
Ryzyko wyjaławiania gleb
Nie chodzi tutaj jednak o niekontrolowane rozprzestrzenianie się roślin – jak miało to miejsce w przypadku barszczu Sosnowskiego – gdyż według naukowców jego nasiona są bezpłodne a rozmnażanie możliwe jest wyłącznie przez klonowanie w laboratorium. Ekolodzy niepokoją się, ponieważ niektóre badania znajdujące się we wstępnej fazie sugerują, że drzewa tlenowe rosną bardzo szybko, ale wyjaławiają ziemię i po takiej uprawie może już nic nie wyrosnąć. Istnieje więc ryzyko ich negatywnego wpływu na środowisko, jednak o jego słuszności przekonamy się dopiero w przyszłości, gdy trwający 18 lat cykl życia pierwszych zasadzonych Oxytree dobiegnie końca.
Ryzyko inwestycyjne związane z klęskami żywiołowymi
Należy także pamiętać, że każda inwestycja wiąże się z ryzykiem. Nie wolno zapominać o zagrożeniu suszami, pożarami czy innymi wypadkami losowymi, które mogą zniszczyć plantacje.
Czy zatem na inwestowaniu w drzewa tlenowe można dobrze zarobić?
Teoretycznie – jak najbardziej. Według wyżej opisywanych założeń inwestycja w drzewa tlenowe Oxytree wydaje się ponadprzeciętnie opłacalna i niezwykle korzystna. W Internecie znajdziemy również historie osób, których plantacje osiągnęły sukces i udaje im się na nich zarabiać.
Należy jednak pamiętać, iż mamy tutaj do czynienia z wciąż stosunkowo młodym projektem i na dobrą sprawę nie wiadomo jak na dłuższą metę przyjmie się on w przyrodzie. Taka inwestycja z całą pewnością wiąże się więc z ryzykiem, a wszelkie szczegółowe informacje na temat badań dotyczących wyhodowanych laboratoryjnie w Hiszpanii drzew tlenowych Oxytree poznamy dopiero w przyszłości.
