W weekend w Brukseli toczyły się konsultacje państw członkowskich Unii Europejskiej, podczas których Komisja Europejskiej zaprezentowała zarys propozycji nowych sankcji wobec Rosji. Część krajów UE, w tym Polska, wyraziła jednak duże rozczarowanie nowym projektem, w tym skalą planowanych uchyleń od sankcji oraz propozycjami restrykcji, które określane są jako „kosmetyczne”. KE nie zaproponowała objęcia sankcjami energetyki, w tym ropy, gazu i węgla, jak również transportu. Niektórzy politycy sugerują wprost, że propozycja wysunięta przez Komisję de facto łagodzi dotychczasowe sankcje.
KE zamiast zaostrzać, łagodzi sankcje wobec Rosji?
Polscy dyplomaci ujawniają, że zaprezentowana w weekend propozycja Komisji Europejskiej dotycząca nowych sankcji wobec Rosji zawiera szereg zapisów dotyczących wyłączenia z sankcji niektórych obszarów gospodarczych.
Przykładowo KE proponuje wykreślenie z listy sankcyjnych części zamiennych dla luksusowych samochodów. Odstępstwa mają dotyczyć również produktów luksusowych, współpracy kosmicznej z Rosją czy dostaw paliwa do elektrowni jądrowych. Propozycja zakłada także zwolnienie Serbii, państwa kandydującego do UE, z konieczność przyłączenia się do unijnych sankcji.
Propozycja sankcji o działaniu czysto symbolicznym
Komisja Europejska proponuje też wprowadzenie przez Unię Europejską zakazu eksportu paliwa lotniczego do Rosji, co w zasadzie nie ma sensu, ponieważ Rosja nie importuje paliwa lotniczego z UE. Kolejna propozycja zakłada wykluczenie z przetargów rosyjskich podmiotów, ale z wyjątkiem współpracy w dziedzinie energii nuklearnej i kosmicznej.
KE proponuje również dodatkowe sankcje zakazujące importu drewna, ryb i produktów morskich, jednak w sytuacji, w której Rosja kontynuuje agresję wobec Ukrainy, a cały czas giną cywile, takie zapisy są zbyt mało dotkliwe.
W efekcie spora część dyplomatów określiła propozycje Komisji Europejskiej jako symboliczne i nieadekwatne do wydarzeń na Ukrainie. Co więcej, wbrew temu co twierdzi KE, obecne restrykcje nie okazały się wystarczająco skuteczne. W Rosji nastąpiła bowiem stabilizacja sytuacji gospodarczej oraz stabilizacja kursu rubla. Giełda w Moskwie już pracuje i odnotowuje wzrosty. Rosyjski bank centralny luzuje wprowadzone ograniczenia w zewnętrznych transferach finansowych. Gazprom odnotowuje rekordowe zyski ze sprzedaży surowców, otrzymując ponad 900 milionów euro dziennie ze sprzedaży.
Niemcy sprzeciwiają się zaostrzaniu restrykcji
Z informacji przekazanych przez polskich dyplomatów wynika, że wśród krajów Unii Europejskiej przeciwnikami zaostrzania sankcji są przede wszystkim Niemcy, które przekonują, że zbyt silne restrykcje unijne uderzą w niemiecką gospodarkę. Sceptyczne wobec zaostrzania restrykcji są też między innymi Włochy.
Oficjalny projekt nowych restrykcji ma zostać przedstawiony w tym tygodniu. Pozostaje mieć nadzieję, że będą one znacznie poważniejsze, niż przedstawione w weekend, omówione powyżej wstępne propozycje, i skutecznie powalą rosyjską gospodarkę oraz walutę.