Tomasz Jaroszek podczas swojego wystąpienia na Invest Cuffs 2023 przedstawił historię inwestowania na giełdzie na tle historii ludzkości oraz różnice w rozwoju rynków finansowych między Stanami Zjednoczonymi a Polską. Ekspert opowiedział również o trudnościach inwestowania, skupiając się w dużej mierze na psychologii. Jaroszek odwołał się do finansów behawioralnych, w myśl „najmocniej pracuję aby zmienić coś w sobie, w swoim podejściu do inwestowania”.
- Jak emocje wpływają na inwestowanie, oszczędzanie, a także konsumpcję?
- W swoim wystąpieniu Tomasz Jaroszek wskazał, iż inwestowanie nie jest naturalne dla człowieka
- Zdaniem eksperta inwestorzy powinni pracować nad sobą, gdyż tylko na to mamy tak naprawdę realny wpływ
- Inwestowanie jest trudne, a zmiany na rynku są nieprzewidywalne, dlatego inwestorzy powinni wprowadzać stałe zmiany w swojej strategii, podejściu i zachowaniu
Czy inwestowanie jest proste?
Tomasz Jaroszek w swojej prezentacji na konferencji Invest Cuffs 2023 zwraca uwagę na to, że inwestowanie na rynkach kapitałowych jest trudne. Odnosząc się do teorii ekonomii behawioralnej oraz psychologii, prelegent zauważa, że inwestorzy często popełniają błędy ze względu na swoje emocje oraz niewłaściwe podejście do inwestowania.
W tym kontekście Jaroszek przypomina, że inwestycje na rynkach kapitałowych nigdy nie są pewne, a zmiany na rynku są nieprzewidywalne. Zaleca więc, aby inwestorzy stale wprowadzali zmiany w swojej strategii, podejściu i zachowaniu.
Odpowiadając na pytanie dotyczące środków ostrożności, które inwestorzy mogą podjąć, aby zminimalizować ryzyko strat na rynkach kapitałowych, Jaroszek nie wskazuje konkretnych rozwiązań. Jednakże, z jego prezentacji wynika, że inwestorzy powinni przede wszystkim unikać podejmowania decyzji na podstawie emocji oraz naśladowania innych.
Zamiast tego, powinni opracowywać i stosować własne długoterminowe strategie inwestycyjne, uwzględniając przy tym swoje cele, tolerancję dla ryzyka. Inwestorzy szukając spółki idealnej często zapominają aby pracować również nad samym sobą.
– Ja pracuję najmocniej nad tym, aby zmienić coś w sobie, w swoim podejściu, w swojej strategii, w swojej psychologii inwestowania (…). Tylko na to mamy wpływ, nie mamy wpływu na to czy złoto będzie w przyszłym roku rosło albo czy zrobi to inne aktywo – podsumował Tomasz Jaroszek.
Od małpy do inwestora
Zdaniem Tomasza Jaroszka historia naszej ewolucji istotnie wpłynęła na nasze podejście i zachowanie na rynkach finansowych. Podczas konferencji Invest Cuffs 2023 prelegent odwołał się do naukowych teorii oraz badań psychologicznych, według których ludzie zawsze starają się działać w sposób, który będzie korzystny dla nich samych oraz dla innych.
W historii giełd pojawiały się kryzysy, które wpłynęły na podejście inwestorów do rynku. Jednocześnie współczesne podejście inwestorów nie różni się bardzo od zachować naszych przodków, którzy również starali się przetrwać i odnieść życiowy sukces. Sukces ten nieustannie wiąże się z potrzebą ciągłego doskonalenia, mimo tysięcy lat ewolucji rozwój został z człowiekiem do teraz.
– Jak znamy jakąś słabość, to możemy nad czymś pracować i to rozwijać, taka jest moja koncepcja – stwierdził Tomasz Jaroszek.
Patrząc globalnie na rozwój rynków finansowych następował on nierównomiernie w poszczególnych krajach – istnieją znaczne różnice między Stanami Zjednoczonymi a innymi częściami świata. Na przykład, Dow Jones Industrial Average, pierwszy indeks giełdowy, powstał w Stanach Zjednoczonych w 1896 roku, podczas gdy polska giełda, taka jaką znamy teraz, rozwinęła się dopiero w ciągu ostatnich czterech dekadach.
W Stanach Zjednoczonych są również bardziej powszechne plany emerytalne, z których Amerykanie korzystają, dzięki czemu zdecydowana część inwestuje pieniądze na giełdzie. W tym aspekcie Polacy również wydają się bardzo odstawać. Przy tego typu porównaniach warto jednak pamiętać, że inwestowanie i podejście do pieniędzy może się różnić w zależności od kultury i regionu.
Jak radzić sobie z emocjami?
Według Tomasza Jaroszka emocje takie jak strach i chciwość są głęboko zakorzenione w psychice ludzkiej i mają duży wpływ na rozwój rynków kapitałowych. Strach był istotny w czasach prehistorycznych, gdy ludzie musieli być czujni i uważać na zagrożenia, co zostało zaprogramowane w ludzkim mózgu od milionów lat.
– Strach jest dużo starszą emocją niż chciwość, strach był czymś co dał ludzkości przetrwanie – stwierdził Tomasz Jaroszek.
Z kolei chciwość, czyli pożądanie więcej niż ma się aktualnie, doprowadza do pewnej formy rywalizacji i ambicji. Jaroszek podkreśla, że emocje te są wciąż wykorzystywane przez różne podmioty na rynku. Czy istnieją sposoby na radzenie sobie z emocjami podczas inwestowania?
Jaroszek wskazuje na uważne monitorowanie sytuacji na rynku i unikanie podejmowania decyzji pod wpływem emocji, takich jak strach czy euforia. Ważne jest także zdrowe podejście do ryzyka i kontrolowanie swoich emocji poprzez świadome podejmowanie decyzji inwestycyjnych. Poparcie dla tych rozwiązań można znaleźć w rozmaitych teoriach naukowych, głównie w ekonomii behawioralnej oraz psychologii.
