Jak doskonale nam wiadomo, IKEA to obecnie największy na świecie sprzedawca mebli. Każdego roku sklepy tej firmy odwiedza pół miliarda ludzi. Słynne szwedzkie przedsiębiorstwo posiada ponad 430 sklepów w 52 państwach i zatrudnia ponad 80 tysięcy pracowników, nic więc dziwnego, że jest liderem w tej branży. Co je wyróżnia? Od pokoleń dostarczają swoim klientom funkcjonalne meble w przystępnej cenie. Jaka jest historia marki IKEA? Jak wyglądały jej początki na świecie, a następnie w Polsce? Dowiemy się poniżej:
IKEA – historia
IKEA powstała w 1943 roku w Smalandii – prowincji na południu Szwecji. Jej założycielem był siedemnastolatek – Ingvar Kamprad. Co ciekawe, nie był to pierwszy jego biznes. Wcześniej zajmował się handlem zapałkami – kupował w Sztokholmie ich duże opakowania, by następnie w swojej rodzinnej miejscowości sprzedawać z zyskiem pojedyncze pudełka. Natomiast kapitał na założenie firmy IKEA otrzymał od ojca, który w ten sposób nagrodził go za dobre wyniki w nauce.
Nazwał ją IKEA – od pierwszych liter swojego imienia i nazwiska, oraz nazw rodzinnej farmy Elmtaryd i wioski Agunnaryd. Początkowo przedsiębiorstwo zajmowało się sprzedażą piór portfeli, ramek do obrazów, obrusów, zegarków, biżuterii, pończoch oraz drobnych mebli. Kamprad w celu transportu swoich towarów, pożyczał ciężarówkę od miejscowego mleczarza.
Flatpacking jako rewolucja rynku meblarskiego
Na pomysł skupienia się na handlu meblami wpadł szybko, bo już w 1947 roku. Już 9 lat później, czyli w 1956 Kamprad zrewolucjonizował rynek meblarski, wprowadzając funkcję z angielskiego nazywaną „flatpacking”, czyli sprzedawanie mebli w częściach do samodzielnego złożenia przez klienta. Odrobinę wcześniej, czyli w 1951 narodził się słynny katalog IKEA wysyłany potencjalnym klientom przedsiębiorstwa.
Z kolei w 1958 roku, w Almhult powstał pierwszy salon IKEI. Na powierzchni 6 tysięcy metrów kwadratowych Kamprad wystawiał gotowe aranżacje pokojów i mieszkań, podobne do tych, które znamy z dzisiejszych sklepów szwedzkiej marki. Stopniowo IKEA opanowywała szwedzki rynek, co zakończyło się bojkotem ze strony innych producentów mebli. Pod wpływem licznych nacisków ze strony Szwedzkiego Związku Sprzedawców Mebli, kolejne zakłady meblarskie wycofywały się ze współpracy z IKEĄ.
Gdzie Kamprad udał się, aby uratować swoją firmę?
Do Polski. W 1961 roku Ingvar Kamprad złożył pierwszą wizytę w Radomsku, gdzie zobaczył jak działa fabryka, z którą chciał podpisać kontrakt na produkcję mebli na potrzeby IKEA. W drugim dniu podróży, Kampradowi udało się wynegocjować ostatecznie warunki kontraktu i podpisać go. W przyszłości umowa z fabryką w Radomsku koło Częstochowy przyniosła IKEI obrót rzędu 2 mld koron.
Strategiczna lokalizacja sklepów
Tanie i funkcjonalne meble IKEA wraz ze specyficznym trybem ich prezentacji stały się hitem wśród klientów. Ingvar Kamprad zaczął rozwijać swój biznes za granicą, pierwszy oddział zagraniczny został otwarty w 1963 roku w Norwegii, natomiast 10 lat później sklepy zadebiutowały poza Skandynawią – w Szwajcarii, niedaleko Zurychu. Strategicznie został on zlokalizowany nie w centrum dużego miasta, ale na jego obrzeżach. Jeśli już klient dojechał do IKEA, nie chciał opuszczać sklepu bez dokonania jakiegokolwiek zakupu. W ten sposób przez kolejne lata w nowych lokalizacjach zagranicznych IKEA generowała coraz to większe zyski.
Budynki sklepów IKEA dla klientów były całkowitą nowością, salony pozwalały na to, aby wejść i obejrzeć meble z bliska, w zaaranżowanych pokojach i pomieszczeniach. Ingvar Kamprad proponował meble wysoce funkcjonalne i praktyczne, które można było zobaczyć na żywo w sklepie i od razu zapakować w paczkach do samochodu. Standardowe rozmiary i mnogość funkcji, ciekawe rozwiązania oraz innowacyjne pomysły IKEA przypadły do gustu szerokim rzeszom klientów.
IKEA jako obecny lider światowego rynku meblarskiego
Nic więc dziwnego, że firma IKEA jest już od lat liderem na światowym rynku meblarskim i nic nie zapowiada by ta sytuacja miała ulec zmianie. Oferuje ona meble dobrej jakości po bezkonkurencyjnie niskiej cenie. W ogromnej mierze ten gigantyczny sukces to zasługa założyciela firmy – Ingvara Kamprada.
Co ciekawe, pomimo faktu, że jego majątek kilka lat temu szacowano na 40 miliardów dolarów, to mieszkał w niewielkim domu, jeździł wysłużonym samochodem Volvo, korzystał z lotów rejsowych, nocował w tanich hotelach i żywił się skromnie. Dodatkowo, pomimo że pozwolił swoim synom pełnić ważne funkcje w IKEI, to do swojej śmierci samodzielnie rządził przedsiębiorstwem. Zmarł 27 stycznia 2018 roku w wieku 91 lat.
Historia i sklepy IKEA w Polsce
Od kiedy IKEA jest w Polsce? Jak zostało wspomniane powyżej współpraca tego przedsiębiorstwa z naszym krajem rozpoczęła się w styczniu 1961 roku, kiedy to Ingvar Kamprad złożył zamówienie na produkcję mebli w fabryce w Radomsku. Od samego początku narodziły się bardzo przyjazne relacje, a firma zyskała w Polsce partnera, który jest jej drugim, co do wielkości, dostawcą produktów.
Z kolei pierwszą zarejestrowaną w Polsce działalnością firmy IKEA było Biuro Techniczne otwarte w 1986 roku poprzedzające rejestrację pierwszego Biura Reprezentacji Handlowej w 1987 Warszawie.
Kiedy i gdzie powstał pierwszy sklep marki w naszym kraju?
19 września 1990 roku, w Warszawie, a konkretnie na Ursynowie przy ulicy Grażyny Bacewicz nieopodal Związku Walki Młodych. Mieścił się w blaszaku po wcześniejszym sklepie spożywczym. Jego powierzchnia wynosiła około tysiąc metrów kwadratowych, co oznaczało, iż był to w tamtym czasie prawdopodobnie najmniejszy sklep IKEA na świecie. Mimo to klienci mieli do dyspozycji ekspozycję kilku gotowych wnętrz. Mebli można było dotykać, siadać na nich, sprawdzać, jak bardzo są wygodne, co było nowością w tamtych latach na polskim rynku.
Podobną nowością była możliwość kupowania produktów w systemie samoobsługowym oraz ich skandynawskie nazwy, które bawiły klientów. Warto dodać, iż był to jedynie sklep testowy i nosił nazwę “Start Shop IKEA”. Test zakończył się powodzeniem i już w 1992 roku w Warszawie (a dokładnie w Jankach koło Warszawy) otwarto duży, pełnoprawny sklep. Następnie sieć zaczęła się rozszerzać.
W 1993 IKEA powstała w Gdańsku, rok później w Poznaniu, w 1996 we Wrocławiu, a w 1998 w Krakowie.
IKEA w Polsce dziś
Dziś w Polsce mamy aż 11 sklepów IKEA:
- IKEA Bydgoszcz
- IKEA Gdańsk
- IKEA Katowice
- IKEA Kraków
- IKEA Lublin
- IKEA Łódź
- IKEA Poznań
- IKEA Warszawa Blue City
- IKEA Warszawa Janki
- IKEA Warszawa Targówek
- IKEA Wrocław
To jednak nie wszystko. IKEA posiada w Polsce własne fabryki mebli. Jest ich aż 16, a zlokalizowane są w 13 miejscowościach. Ich łączna produkcja kształtuje się na poziomie 50 milionów sztuk mebli rocznie. Powstają w nich najbardziej znane serie, takie jak hemnes, hurdal i Iivar z drewna litego. Łącznie, biorąc pod uwagę sklepy i fabryki, przedsiębiorstwo zatrudnia w Polsce niemal 5 tysięcy pracowników.
IKEA kupuje także produkty od blisko 80 polskich producentów. O jakich wyrobach mowa? Wachlarz jest bardzo szeroki, polskie zakłady produkcyjne tworzą dla IKEI materace, szafy pax, a nawet świeczki. W efekcie, Polska jest drugim najważniejszym krajem dla produkcji IKEA, tuż po Chinach. Pochodzi stąd niemal 20% światowej rocznej produkcji firmy.
IKEA – ciekawostki
Płyta wiórowa jest głównym budulcem firmy IKEA, a proces jej powstawania jest bardzo skomplikowany. Materiały drzewne trafiają do wielkiej suszarki, gdzie są poddane temperaturze 450 stopni. Jednorazowo może tam trafić aż 40 000 kg wiórów. Tak wysuszony materiał przechodzi następnie przez wstrząsarkę, która usuwa cząsteczki o nieprawidłowej wielkości. Kolejnym krokiem jest sklejenie wiórów w całą płytę, w tym celu wykorzystuje się bardzo silnego kleju żywicznego. Dzięki temu specyfikowi, płyta staje się wytrzymała i wodoodporna. Po dodaniu żywicy, następuje uciskanie, formowanie i suszenie gotowej płyty.
IKEA jako producent mebli, słynie przede wszystkim z faktu, że klienci sami muszą złożyć zakupiony mebel, a do domu są one transportowane w płaskich pudłach. Pomysł na nie, jak zostało wyżej wspomniane, narodził się w 1956 roku, kiedy jeden z pracowników chciał zmieścić stół w swoim samochodzie. Udało się mu to dopiero po odkręceniu nóg stołu i ułożeniu wszystkich części na płasko w samochodzie. IKEA opracowała inteligentny system produkcji, pakowania i montowania mebli, dzięki czemu każdy klient może z łatwością przetransportować i samodzielnie zmontować każdy mebel.
Laboratorium testowe IKEI to jeden z największych i najbardziej zaawansowanych ośrodków badawczych mebli na świecie, które znajduje się przy głównej siedzibie firmy. Sprawdza się tam oporność, wytrzymałość i funkcjonalność sprzedawanych mebli. Na podstawie symulacji codziennego użytkowania mebli, firma chce wyeliminować wszystkie mankamenty danego modelu. Wykonuje się również testy pożarowe i sprawdza zachowanie mebla przy kontakcie z ogniem.
Szacuje się, że co 10 mieszkaniec Europy został poczęty w łóżku IKEA.
Jeden z flagowych produktów firmy – regał Billy sprzedaje się co 10 sekund na całym świecie. Do tej pory więc sprzedał się w ponad 50 milionach egzemplarzy.
Katalogi IKEA wydawane są w 33 językach, a ich roczny nakład jest ponad dwa razy większy niż nakład Biblii.
W 2021 roku IKEA planuje otworzyć dwunasty sklep w Polsce. Tym razem w Szczecinie.
