Osoba pobierająca z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych emeryturę czy rentę oczywiście może osiągać dodatkowe dochody. Jednakże ważne jest, aby zarobki mieściły się w odpowiednich granicach. W efekcie, niektórzy emeryci i renciści muszą sprawdzać czy ich zarobki nie spowodują zmniejszenia lub nawet zawieszenia wypłaty świadczenia.
Limity dotyczą tylko osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Emeryt, który już osiągnął wymagany wiek, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn, może dorabiać bez żadnych ograniczeń i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.
Ile wynoszą wspomniane limity? Jak często się one zmieniają? Czy obowiązują jakieś wyjątki od opisywanej reguły? Przekonamy się poniżej:
Zmniejszenie emerytury – nowy limit zarobkowy
Podstawa prawna
Zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zawieszeniu w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej.
Kiedy świadczenie ulega zmniejszeniu?
Świadczenie ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu brutto w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Nowy limit
10 sierpnia GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2021 roku wyniosło 5504,52 PLN brutto miesięcznie. Oznacza to, że od 1 września 2021 roku zarobki przekraczające 3853,20 złotych brutto miesięcznie we wrześniu, październiku i listopadzie powodują zmniejszenie wypłacanej emerytury lub renty. Jak już jednak zostało wspomniane we wstępie, pilnować wysokości swoich dochodów muszą jedynie osoby dorabiające, które są na wcześniejszej emeryturze czy rencie.
Warto dodać, że do końca sierpnia limit ten wynosi 3977,10 złotych brutto miesięcznie.
O ile ZUS może zmniejszyć świadczenie? 
Co ważne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może maksymalnie zmniejszyć wypłacane świadczenie emerytalne lub rentowe o:
- 646,67 PLN w przypadku osób pobierających wcześniejszą emeryturę albo rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
- 485,04 PLN w przypadku osób pobierających rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy
- 549,71 PLN w przypadku osoby pobierającej rentę rodzinną, będącej jedyną osobą, która jest do niej uprawniona
Zawieszenie emerytury – nowy limit zarobkowy
Kiedy świadczenie ulega zawieszeniu?
W razie osiągania przychodu brutto w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.
Nowy limit
Oznacza to, że od 1 września 2021 roku zarobki przekraczające 7155,90 złotych brutto miesięcznie we wrześniu, październiku i listopadzie powodują zawieszenie wypłacanej emerytury lub renty. Oczywiście, mowa tutaj jedynie o osobach, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego i przebywają na wcześniejszej emeryturze lub rencie.
Warto dodać, że do końca sierpnia limit ten wynosi 7386,10 złotych brutto miesięcznie.
Zmniejszenie lub zawieszenie emerytury – kiedy nie obowiązuje limit zarobkowy? 
Do swojego świadczenia mogą dorabiać bez ograniczeń osoby, które:
- Otrzymują emeryturę i osiągnęły powszechny wiek emerytalny, czyli mają więcej niż 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Wyjątek od tej zasady stanowią emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli w tym roku do 1250,88 PLN brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, to będzie ona wypłacana w niższej kwocie, czyli bez dopłaty do minimum
- Pobierają rentę dla inwalidów wojennych albo inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową
- Dostają rentę rodzinną, która przysługuje po osobie uprawnionej do renty dla inwalidów wojennych lub rentę rodzinną po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową
- Pobierają rentę rodzinną, której kwota jest wyższa od emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego
Jak ZUS rozlicza przychody “wcześniejszych” emerytów?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może rozliczać osiągnięte przychody rocznie lub miesięcznie. Jeżeli emeryt lub rencista, składając wniosek o świadczenie, nie wybierze konkretnego sposobu rozliczania, to ZUS rozliczy je według tego wariantu, który jest dla pobierającego świadczenie korzystniejszy. Może się bowiem okazać, że w którymś miesiącu świadczeniobiorca przekroczył limit przychodów wpływający na zmniejszenie lub zawieszenie emerytury bądź renty, ale po zliczeniu przychodów z całego roku do takiego przekroczenia już nie dojdzie – wtedy oczywiście korzystniejsze jest rozliczenie roczne.
Co ważne, “wcześniejsi” emeryci i renciści, którzy w 2021 roku pracują zawodowo, powinni do końca lutego 2022 roku powiadomić ZUS o osiągniętych w danym roku przychodach.
