Renciści i seniorzy, którzy dorabiają do wcześniejszej emerytury, muszą uważać na nowe limity zarobków. Od września będą one bowiem niższe. Limity te są bardzo istotne, gdyż ich przekroczenie, oznacza zmniejszenie świadczenia z ZUS, a nawet wstrzymanie wypłaty.
Ile wynoszą wspomniane limity? Jak często się one zmieniają? Czy obowiązują jakieś wyjątki od opisywanej reguły? Przekonamy się poniżej:
Kiedy emerytura może zostać zmniejszona? 
Zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zawieszeniu w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej.
Limity dotyczą tylko osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Emeryt, który już osiągnął powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn, może dorabiać bez żadnych limitów i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.
Świadczenie ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu brutto w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Z opublikowanych przez GUS danych wynika natomiast, że przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2023 roku wyniosło 7005,76 PLN. Na tej podstawie, w najbliższych dniach Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawi oficjalnie wysokości limitów dorabiania.
Zmniejszenie emerytury – nowy limit zarobkowy
Można jednak oszacować je samodzielnie, posiłkując się regułami określonymi w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W praktyce, okresie od początku września do końca listopada limit ten wyniesie około 4904 złote – kwota groszy może się różnić z uwagi na zaokrąglenia dokonywane przez ZUS.
Oznacza to, że od 1 września zarobki przekraczające 4904 PLN brutto miesięcznie we wrześniu, październiku i listopadzie powodują zmniejszenie wypłacanej emerytury lub renty. Jak już jednak zostało wspomniane, pilnować wysokości swoich dochodów muszą jedynie osoby dorabiające, które są na wcześniejszej emeryturze bądź rencie.
Co ważne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może maksymalnie zmniejszyć wypłacane świadczenie emerytalne o:
- 794,35 PLN w przypadku osób pobierających wcześniejszą emeryturę albo rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
- 595,80 PLN w przypadku osób pobierających rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy
- 675,24 PLN w przypadku osoby pobierającej rentę rodzinną, będącej jedyną osobą, która jest do niej uprawniona
Z proporcjonalnym obniżeniem wypłat z ZUS muszą więc liczyć się osoby, które w okresie od początku września do końca listopada będą dorabiać w przedziale od 4904 złotych do 9107,50 PLN.
Zawieszenie emerytury – nowy limit zarobkowy
W razie osiągania przychodu brutto w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.
Oznacza to, że od 1 września zarobki przekraczające 9107,50 PLN brutto miesięcznie powodują zawieszenie wypłacanej emerytury lub renty. Oczywiście, mowa tutaj jedynie o osobach, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego i przebywają na wcześniejszej emeryturze lub rencie.
Dorabiający świadczeniobiorcy powinni na to uważać, bo jest to kwota niższa o 154,10 PLN od tej obowiązującej obecnie. Nieuwaga może więc skutkować przekroczeniem niższego limitu i wstrzymaniem wypłat z ZUS.
Zmniejszenie lub zawieszenie emerytury – kiedy nie obowiązuje limit zarobkowy? 
Do swojego świadczenia mogą dorabiać bez ograniczeń osoby, które:
- Otrzymują emeryturę i osiągnęły powszechny wiek emerytalny, czyli mają więcej niż 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Wyjątek od tej zasady stanowią emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli do 1588,44 PLN brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, to będzie ona wypłacana w niższej kwocie, czyli bez dopłaty do minimum
- Pobierają rentę dla inwalidów wojennych albo inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową
- Dostają rentę rodzinną, która przysługuje po osobie uprawnionej do renty dla inwalidów wojennych lub rentę rodzinną po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową
- Pobierają rentę rodzinną, której kwota jest wyższa od emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego
