Wyobraźmy sobie, że w naszym ulubionym sklepie internetowym pojawiła się wyjątkowa okazja. Niestety, z uwagi na ograniczony budżet w danym miesiącu, nie możemy sobie pozwolić na sfinansowanie tego zakupu. Do wypłaty musimy bowiem poczekać jeszcze co najmniej kilka dni, lecz wtedy prawdopodobnie będzie już za późno.
Istnieje jednak rozwiązanie, które dziś w swojej ofercie posiada już bardzo duża liczba e-commerce. Mowa tu o odroczonych płatnościach. Na czym polega i jak dokładnie działa ta metoda? Jakie firmy ją oferują na polskim rynku? Jakie mamy zalety i wady odroczonych płatności? Odpowiedzi na te pytania zostaną zaprezentowane poniżej:
Płatność odroczona – co to znaczy? 
Odroczone płatności, określane także mianem płatności “Buy Now, Pay Later” lub płatności BNPL, to usługa, która pozwala na przesunięcie terminu zapłaty za zakupy zazwyczaj maksymalnie o 30 dni, bez żadnych kosztów.
Jednak w przypadku, gdy przekroczymy termin spłaty, będziemy musieli rozłożyć kwotę na oprocentowane raty, albo zapłacić za zakup jednorazowo – z doliczoną prowizją. Pod wieloma względami odroczona płatność wydaje się więc naprawdę interesującą alternatywą dla krótkookresowego kredytu gotówkowego.
Rozwój systemów Buy Now, Pay Later
W tym roku liczba e-commerce, które umożliwiają skorzystanie z przynajmniej jednej formy płatności odroczonych wzrosła już o 73%. Mało tego, 32% z nich oferuje skorzystanie z więcej niż jednego operatora Buy Now, Pay Later. Dziś płatności odroczone oferowane są zatem już w tysiącach sklepów internetowych – również w tych największych, jak Allegro czy Zalando.
Warto również dodać, że w krajach takich, jak Niemcy, Austria czy Szwecja, ponad 30% wszystkich zakupów dokonywanych przez Internet odbywa się właśnie przy pomocy tego systemu. Co więcej, według raportu firmy WorldPay do 2024 roku aż 14% wszystkich płatności dokonywanych w Europie będzie realizowanych w formie odroczonej.
Jak działają płatności odroczone?
Płatność odroczona to metoda sama w sobie bardzo prosta. Wystarczy założyć konto w wybranym serwisie i podać niezbędne dane. Możliwe jest również skorzystanie z płatności odroczonych bez rejestracji – wówczas podczas zakupów klient będzie musiał zweryfikować swoje dane.
W sklepie internetowym, który obsługuje tę metodę płatności, wystarczy wybrać dowolny produkt i złożyć zamówienie. Po weryfikacji i pozytywnej decyzji systemu, zakup jest sfinalizowany, a na konto wybranego sklepu trafiają pieniądze za dany produkt. Klient zyskuje wówczas najczęściej miesiąc na decyzję – czy opłacić zakup, czy zwrócić produkt.
Co w sytuacji, gdy właśnie zdecydujemy się na zwrot towaru przed upływem terminu płatności? Wówczas sklep zwraca środki bezpośrednio dostawcy usługi płatności odroczonej, a my nadal nic nie płacimy.
Weryfikacja klienta 
W jaki sposób klienci są weryfikowani przez firmy oferujące usługę Buy Now, Pay Later? Przy składaniu zamówienia musimy wypełnić krótki formularz, w którym z reguły podajemy swoje dane – w tym numer PESEL, numer i serię dowodu osobistego, adres zamieszkania oraz dane kontaktowe.
Odroczone płatności finansowane są przez zewnętrzne podmioty finansowe, które współpracują z podmiotami gromadzącymi dane dotyczące historii kredytowej konsumentów.
W efekcie, opierają się one na zaawansowanych algorytmach pozwalających zweryfikować scoring kredytowy klient. Wszystko to dzieje się w zaledwie kilkanaście sekund, stąd szybka decyzja i możliwość zrealizowania zakupów.
Systemy odroczonych płatności na polskim rynku
Dotychczas płatności odroczone wprowadzały w Polsce fintechy. Dzisiaj jest już ich kilkanaście. Usługę Buy Now, Pay Later oferują w naszym kraju:
- PayU
- Twisto
- Dotpay
- Przelewy24 (P24NOW)
- PayPo
- Allegro Pay
- PKO Bank Polski (PKO Płacę później)
- Revolut Pay Later
- Cinkciarz Pay
- Kupuj teraz – zapłać później
- Klarna
- Paywerk
- Mokka
- Pay Smartney
Buy Now, Pay Later w innych bankach już wkrótce
Potencjał rynku zaczęły dostrzegać również banki. Jako pierwsze – w pod koniec listopada tego roku – rozwiązanie to wdrożył PKO Bank Polski. Testuje je także system BLIK.
Prawdopodobnie o swoich planach związanych z płatnościami Buy Now, Pay Later będą informowały kolejne banki, zwłaszcza że największe chcą umacniać swoją pozycję na szybko rozwijającym się rynku e-commerce.
W swojej strategii zaznaczyły to już między innymi mBank, Bank Millennium i Pekao. Partnerem dwóch pierwszych we wprowadzaniu płatności odroczonych ma być Polski Standard Płatności, operator systemu BLIK.
Zalety płatności odroczonych
Zakupy bez natychmiastowej zapłaty
Najważniejszą korzyścią płynącą z korzystania z płatności odroczonych jest oczywiście możliwość zakupu pożądanego produktu lub usługi bez konieczności natychmiastowej zapłaty.
Dzięki temu można kupić dobra, które były dla nas aktualnie nieosiągalne z powodu braku w danym momencie wystarczających środków finansowych. Jest to bardzo przydatne w okresie atrakcyjnych wyprzedaży. Płatności odroczone umożliwiają zatem klientowi realizację planów zakupowych w każdej chwili.
Zwrot produktu, za który jeszcze nie zapłaciliśmy
Co więcej, nie zawsze możemy być pewni zakupów dokonywanych online. W sklepie stacjonarnym wybrany produkt możemy dokładnie obejrzeć przed zakupem. Transakcje realizowane przez Internet nie dają na to szansy.
Może się zatem okazać, że produkt, który otrzymaliśmy, nie jest zgodny z naszymi oczekiwaniami, a zanim otrzymamy pieniądze ze zwrotu minie sporo czasu, co w pewnym sensie wiąże się z zamrożeniem naszych środków.
Korzystając z płatności odroczonych, taki scenariusz absolutnie nie występuje, gdyż za dany produkt jeszcze tak naprawdę nie zapłaciliśmy.
Atrakcyjna alternatywa dla chwilówki
Ponadto, płatności odroczone później, jako alternatywa dla kredytu gotówkowego z pewnością może okazać się bardzo opłacalna. W końcu usługa ta jest darmowa – o ile zapłacimy za produkt lub usługę w określonym terminie, czyli z reguły w ciągu 30 dni.
W konsekwencji, zamiast zaciągnąć “chwilówkę” na niekorzystnych warunkach, możemy za darmo odroczyć termin płatności.
Ryzyka związane z Buy Now, Pay Later
Wydaje się, że odroczone płatności nie mają wad. W końcu zazwyczaj nie wiążą się one z opłatami. W rzeczywistości wiele zależy jednak od naszej sytuacji finansowej, a dokładnie – naszego zarządzania budżetem domowym.
Koszt odroczonej płatności po przekroczeniu terminu spłaty 
Co jeśli termin spłaty mija, a my wciąż nie posiadamy pieniędzy na zapłatę? Z reguły w takiej sytuacji, systemy Buy Now, Pay Later oferują rozłożenie płatności na raty. Musimy mieć jednak świadomość, że ilość rat jest ograniczona, a ponadto są one odpowiednio oprocentowane.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami maksymalny koszt kredytu wynosi dziś 20,50%. W efekcie, w takim wariancie nierzadko będziemy musieli finalnie zapłacić kilkanaście procent więcej.
Ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia
Ponadto trzeba mieć świadomość, że działanie płatności odroczonych można porównać do kart kredytowych – fizycznie nie posiadamy pieniędzy, które planujemy wydać. W takiej sytuacji niestety łatwo jest nam zapomnieć o zdrowym rozsądku.
To może prowadzić do wpadnięcia w spiralę zadłużenia, zwłaszcza gdy będziemy korzystać z kilku serwisów odroczonej płatności jednocześnie. Z tego powodu przed zakupem powinniśmy upewnić się, że w założonym okresie (trwającym zwykle 30 dni) będziemy mieli kwotę na zapłatę za nasze zamówienie.
Wpływ na zdolność kredytową
Kolejnym mankamentem, który dla wielu osób może okazać się kluczowy, jest fakt iż płatności odroczone traktowane są w tych samych kategoriach, co kredyt bankowy. Oznacza to, że fakt skorzystania z takiej usługi może rzutować na naszą zdolność kredytową.