Od początku lipca w ramach Polskiego Ładu obowiązują przepisy, które rozszerzyły uprawnienia urzędów skarbowych. Dzięki nim urzędnicy mogą łatwiej uzyskać dostęp do kont bankowych Polaków. I błyskawicznie zaczęli z tej furtki korzystać.
Naczelnik urzędu skarbowego zyskał prawo do żądania od banku informacji o kontach już na etapie postępowania prowadzonego w sprawie. Wcześniej taki wgląd przysługiwał dopiero od momentu nadania podatnikowi statusu podejrzanego.
Urząd Skarbowy kontroluje, czy nie dochodzi do nadużyć
W ramach zmian będących częścią Polskiego Ładu, przyjęto zapis mówiący, że każdy naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł żądać od banków informacji o kontach nawet na etapie postępowania przygotowawczego.
Wcześniej skarbówka również mogła zajrzeć na konto bankowe obywatela, ale tylko w przypadku wszczęcia kontroli podatkowej lub w toku postępowania podatkowego. Teraz już nie jest to konieczne. Wystarczy samo postępowanie przygotowawcze.
Kto uzyskał prawo do prześwietlania kont bankowych?
W ramach nowych uprawnień do sprawdzenia poszczególnych rachunków bankowych dostęp uzyskali:
- Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS)
- Naczelnicy urzędów skarbowych właściwych dla danego podatnika
- Naczelnicy urzędów celno-skarbowych.
Przez pierwsze 2 miesiące tylko 33 kontrole
Czy urzędy skarbowe korzystają z tych uprawnień? Wiemy, że w lipcu i sierpniu naczelnicy urzędów skarbowych skierowali łącznie 33 wystąpienia do banków w tej sprawie. Oznacza to, że przez dwa miesiące fiskus prześwietlił 33 osoby lub podmioty w związku z prowadzonym postępowaniem przygotowawczym.
Co jednak istotne, właściciel może nawet nie wiedzieć, że skarbówka przygląda się jego rachunkowi bankowemu. Organy mogą dzięki temu weryfikować kwoty wpływów i łatwo ustalać, czy nie dochodzi do istotnych zaniżeń podatkowych, bez informowania obywatela o tym, iż jego konta są prześwietlane.
W jakim zakresie urząd może żądać przekazania informacji?
Okazuje się, że urzędy mogą żądać bardzo dużej ilości informacji. Dotyczy to nie tylko posiadanych lub współposiadanych rachunków bankowych, ale i informacji o pełnomocnictwach do dysponowania rachunkami bankowymi.
Urząd może pozyskać również informacje dotyczące:
- Obrotów i sald rachunków
- Zawartych umów kredytowych
- Celów kredytów
- Tego, jak kredyty są zabezpieczone
- Odbiorców i nadawców przelewów
- Umów udostępnienia skrytek sejfowych
- Historii skrytek sejfowych
- Nabytych obligacji i akcji Skarbu Państwa.
Blokada konta przez skarbówkę
Ministerstwo finansów informuje, że blokada rachunku bankowego jest możliwa na podstawie art. 106a ustawy Prawo bankowe, czyli w sytuacji, gdy bank stwierdzi, że jego system jest wykorzystywany do popełniania przestępstw lub ukrywania korzyści pochodzących z przestępstw. Bank może wtedy zablokować konto i powiadomić prokuraturę lub policję albo inny podmiot uprawniony do prowadzenia postępowania przygotowawczego.
Jednak na tym nie koniec. Taki ruch urzędu skarbowego jest również możliwy na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. W takim przypadku do zablokowania rachunku jest uprawniony Generalny Inspektor Informacji Finansowej lub prokurator.
Ponadto, blokada rachunku bankowego jest możliwa również w ramach przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (STIR), uregulowanego w Dziale IIIB ustawy Ordynacja podatkowa.