W sezonie grzewczym następuje nieuchronne pogorszenie jakości powietrza. Udział pyłów zawieszonych i innych szkodliwych cząstek będących efektem spalania paliw stałych wielokrotnie przekracza wtedy dopuszczalne normy. Tak zwana niska emisja, czyli pyły i inne szkodliwe cząsteczki znajdujące się w powietrzu, są przyczyną licznych chorób i zgonów.
W związku z tym w naszym kraju konieczne jest podjęcie długoterminowych programów mających na celu poprawienie jakości powietrza. W efekcie, już w czternastu województwach przyjęto różnego rodzaju uchwały antysmogowe. Nakazują one – w różnych terminach – wymianę starych kotłów, pieców i kominków na nowoczesne, a w wielu przypadkach wprowadzają nawet całkowity lub częściowy zakaz palenia węglem lub drewnem.
Jak konkretnie te ograniczenia i zakazy wyglądają? Kiedy i w których województwach wejdą one w życie? Przekonamy się poniżej, zacznijmy od Warszawy:
Ustawa antysmogowa w Warszawie
W województwie mazowieckim obowiązują dwie uchwały antysmogowe: ogólnowojewódzka z 2017 roku oraz zaostrzająca ją uchwała z 2022 roku dotycząca Warszawy i powiatów ościennych. W kwietniu 2022 Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął uchwałę zmieniającą dotychczasową uchwałę „antysmogową” z 2017 roku. Najważniejszą zmianą jest tutaj zakaz ogrzewania węglem w Warszawie od 1 października 2023 roku.
Co natomiast z paleniem w kominkach? Otóż, wprowadzony został zakaz instalowania kotłów na węgiel i drewno w nowych domach, które mogą być podłączone do ciepła miejskiego. Poza tym zapisem uchwała nie zakazała jednak spalania drewna w kominkach.
Zakaz palenia w kominkach w dni smogowe
Warto również wiedzieć, że już od 1 stycznia 2022 roku – w niektórych województwach nawet dłużej – w tak zwane dni smogowe – kiedy poziom zanieczyszczenia pyłem przekroczy dopuszczalne 50 mikrogramów na metr sześcienny – na terenie całego kraju obowiązuje zakaz palenia w kominkach.
Przepis ten nie dotyczy jednak domów, w którym kominek jest jedynym źródłem ciepła. Aby z czystym sumieniem rozkoszować się widokiem rozpalonego kominka, trzeba będzie śledzić poziom zanieczyszczeń w danej okolicy. Palenie w kominkach jest dopuszczalne w dni, kiedy jakość powietrza jest zadowalająca – zgodna z normami.
Jakie drewno można spalać?
Ponadto, większość uchwał na terenie naszego kraju zawiera także zakaz spalania biomasy o wilgotności powyżej 20%. Oznacza to, że drewno kominkowe powinno być sezonowane co najmniej przez dwa lata.
Kiedy nie można zamontować kominka?
Dodatkowo, w części województw nie zezwala się już na montaż nowego pieca na drewno czy kominka w sytuacji, gdy budynek ma dostęp do sieci ciepłowniczej lub gazowej.
Zakaz palenia w kominkach w Krakowie
Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 15 stycznia 2016 roku wprowadziła z dniem 1 września 2019 całkowity zakaz spalania paliw stałych – węgla i drewna – w kotłach, piecach i kominkach. Dopuszczone jest stosowanie wyłącznie paliw gazowych, czyli gazu ziemnego wysokometanowego lub zaazotowanego (w tym skroplonego gazu ziemnego), propanu–butanu, biogazu rolniczego lub innych rodzajów gazu palnego, a z paliw ciekłych lekkiego oleju opałowego.
Na dostosowanie się do przepisów powyższej uchwały mieszkańcy mają czas do końca 2022 roku, a w przypadku korzystania z kotła spełniającego wymagania emisyjne na poziomie co najmniej klasy 3, ten okres został wydłużony do końca 2026 roku. Osoby, które do ogrzewania swoich domów wykorzystują kotły klasy 5, mogą z nich korzystać bezterminowo.