Rodzice niemowląt w Stanach Zjednoczonych od miesięcy mają problem z zakupem mleka modyfikowanego. Spowodowało to wycofanie produktu i zamknięcie fabryki głównego producenta oraz zakłócenie łańcuchów dostaw spowodowane pandemią koronawirusa.
Obecnie jednak sytuacja stała się tak dramatyczna, że puste półki stały się sprawą narodową. Władze USA rozpoczęły akcję “Operation Fly Formula”, w ramach której wysyłają do Europy samoloty wojskowe tylko po ten produkt. Pierwszy transport z Niemiec – 35 ton mleka – wylądował już w Indianapolis.
Dlaczego w USA brakuje mleka modyfikowanego? 
Problemy na amerykańskim rynku zaczęły się, gdy w połowie lutego zamknięty został zakład produkcyjny w Michigan. Zakład Abbott Nutrition, który wkrótce ma wznowić produkcję, został zamknięty po tym, jak w październiku ubiegłego roku dwoje niemowląt, które spożyły wyprodukowaną tam mieszankę, zachorowało i zmarło, a trzecie wylądowało w szpitalu.
Wtedy były pracownik firmy Abbott Laboratories, największego wytwórcy mleka modyfikowanego, zaalarmował władze, że przedsiębiorstwo fałszuje dokumenty, wypuszcza na rynek niesprawdzone produkty i narusza normy czystości w swej fabryce w Michigan, co grozi skażeniem produktów, co skłoniło władze do wszczęcia dochodzenia. Okazało się, że jego obawy okazały się prawdziwe.
Rynek zdominowany przez 4 producentów
Abbott Nutrition to zdecydowany lider amerykańskiego rynku. Wytwarza on 48% mleka dla niemowląt sprzedawanego w USA. Co więcej, posiada on w zasadzie tylko trzech konkurentów: Mead Johnson Nutrition, Perrigo Co. i Nestle USA. Wszystkie cztery przedsiębiorstwa kontrolują 95% rynku, co zdaniem krytyków sprowadza się do niezdrowej koncentracji produkcji, bliskiej monopolowi. Sprowadzane z zagranicy mleko obłożone jest wysokimi cłami.
Największe problemy mają najbiedniejsi
W konsekwencji problemy z dostępnością mleka dla niemowląt odczuwają nie tylko amerykańskie rodziny, ale również wiele szpitali. Władze dodatkowo obawiają się, że niedobory skłonią producentów i importerów do podwyższania cen, co odbije się na kieszeni uboższych rodzin. Ze statystyk wynika, że na mleko z butelki częściej zdane są matki z biedniejszych warstw społecznych, zwykle z rodzin afroamerykańskich i latynoskich, których ogólny stan zdrowia jest gorszy niż białych Amerykanów.
Podwyżki cen na wolnym rynku były widoczne już w połowie maja. Ceny puszki jednego hypoalergicznego mleka modyfikowanego na amerykańskim eBayu zaczynały się od 120 dolarów i sięgały nawet 600 USD. To wielokrotność sugerowanej ceny sklepowej.
Transport z Europy już ruszył
Prezydent Joe Biden przekazał informacje o wykorzystaniu ustawy o produkcji obronnej, która pozwala rządowi na większą kontrolę nad produkcją przemysłową w sytuacjach kryzysowych. Akcja nazwana “Operation Fly Formula”, którą kieruje Departamentem Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Departament Rolnictwa, wykorzystuje samoloty Departamentu Obrony do importowania mleka z zagranicy. Pierwszy transport z Niemiec – 35 ton mleka – wylądował już w Indianapolis. Kolejny samolot wyleci ze Szwajcarii w najbliższych dniach.
Pomoc innych producentów
Pomoc nadchodzi także od zagranicznych konkurentów. Producent popularnej mieszanki Aptamil – francuski koncern Danone w ostatnich tygodniach ponad trzykrotnie zwiększył eksport do Stanów Zjednoczonych. Danone, drugi co do wielkości na świecie producent mieszanek dla niemowląt, ale stosunkowo niewielki gracz na rynku amerykańskim, wysłał większość produktu z Wielkiej Brytanii i Holandii drogą morską za pośrednictwem swojego oddziału Nutricia North America.
Amerykański rząd sfinalizował także umowy z Nestle na przetransferowania z zagranicy równowartości do 1,5 miliona ośmiouncjowych butelek mleka modyfikowanego, takich marek jak: Alfamino Infant, Alfamino Junior i Gerber Good Start Extensive HA. Każdy z tych preparatów jest hipoalergiczny i przeznaczony dla dzieci uczulonych na mleko krowie. Jest to szczególnie istotne, biorąc pod uwagę, że niektórzy rodzice niemowląt w USA z ograniczeniami żywieniowymi mieli trudności ze znalezieniem specjalnej mieszanki, która spełniałaby specyficzne potrzeby ich dzieci.
